Ukrayna’nın Washington Büyükelçisi Oksana Markarova, ABD Lideri Joe Biden’ın ATACMS (Ordu Taktik Füze Sistemleri) füzeleriyle ilgili fikrini değiştirdiğini söyledi. Bu füzeler, savaşın gidişatı ve tansiyonun tırmanması açısından büyük mana söz ediyor.
Savaşın birinci aylarında Batı’dan Ukrayna’ya gönderilen askeri gereçler “taarruz kabiliyetli” silahları içermiyordu. Sonraki bir kaç ay içinde, HIMARS üzere güdümlü roket sistemlerinin gönderilmesinde karar kılındı. Doğu Avrupa ülkeleri sahip oldukları Sovyet imali zırhlı araçları bağışlarken Batılılar bu çeşit bağışlardan başlarda kaçındı. Lakin Harkiv taarruzu sonrası Ukrayna’nın topraklarını geri alabileceği fikri ciddileşti ve Batı’da tansiyonun tırmanmasından oluşan çekinceler ortadan kalkmaya başladı. Oluşan baskı sonrası Ukrayna, Almanya’dan bile “Rus topraklarında kullanmamak şartıyla” Leopard-2 tipi ana muharebe tankları almayı başardı.
Ukrayna ordusuna ilişkin bir Leopard-2 ana muharebe tankı
NEDEN KIRMIZI ÇİZGİ?
Savaşın başından bu yana Ukrayna’ya pek çok ekipman verilse de Putin’in altını ısrarla çizdiği bir kırmızı çizgi vardı. O da ATACMS füzeleri idi. Bu füzeler HIMARS sistemleri tarafından fırlatılabiliyor ve menzili 300 kilometreyi buluyor.
HIMARS’ların alana inmesinin akabinde Rusların geriye çektiği mühimmat depolarını yine tehdit etmekle kalmayacak olan ATACMS’lar, uzun menzilleriyle birebir vakitte Rus kentlerini de tehdit edecek.
HIMARS çok namlulu roketatar ve ATACMS füzeleri
Bu nedenle Rusya, Leopard-2 ya da F-16 uçaklarından çok bu füzelerden çekiniyor.
ABD’NİN TAVRI DEĞİŞTİ
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, ABD’nin bu füzeleri Ukrayna’ya vermesi durumunda savaşın direkt bir modülü olacağının altını çizdi.
Geçen yaz ATACMS’lar üzerine konuşan ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, ABD’nin füzeleri vermeye hazır olmadığını, gerginliğin bu formda tırmanmasının 3. Dünya Savaşı’na giden yolun birinci adımı olabileceğini belirtmişti. Ancak bugün, Washington’un ATACMS’lara yönelik tavrı değişmiş görünüyor. ABD Lideri Biden, bu kartın masada olduğuna dair birinci sinyalleri Mayıs ayında verdi.
Şu an ise Ukrayna’ya ATACMS yardımını da içeren 80 milyon dolarlık bir paket ABD’li kongre üyeleri tarafından oylamaya sunuldu.
AVRUPA ASKERİ YARDIMI ARTIRDI
NATO ekipmanlarıyla donatılan ve 12 tugaydan oluşan Ukrayna taarruz güçlerinden üç tanesi geçen iki hafta boyunca Rus çizgilerine taarruzlarda bulundu. Rus askeri blog sayfalarının tezine nazaran, bu mühlet zarfında temin edilen NATO araçlarının yüzde15’i imha edildi.
Taarruzun birinci evresinde beklenen kırılmaların yaşanmaması, Avrupa’nın askeri yardımları arttırmasına yol açtı. Avrupa Komitesi’nin İç Pazar, Sanayi, Girişimcilik ve KOBİ’lerden sorumlu üyesi Thierry Breton, Ukrayna’ya 12 ay boyunca 1 milyon kadar top mühimmatı kelamı verildiğini açıkladı.
F-16’LAR VE HAVA SAVUNMA SİSTEMLERİ
Dahası, Ukraynalı pilotların F-16 eğitimlerine başlandığı da duyuruldu. Lakin F-16’ların Ukrayna’da tesirli biçimde kullanılıp kullanılamayacağı başlı başına bir sorun.
Uzmanlar, Batı uçaklarına aşina bir pilotun en az 6 ay, daha evvel Batı uçağı kullanmamış bir pilotun ise 1 yıllık bir eğitimden geçmesi gerektiği; misyonlardan azamî randıman alabilmek içinse bir kaç yıl eğitilmesi gerektiğini söylüyorlar. Bu nedenle emekli Batılı pilotların bile istekli olarak F-16’ları kullanması gündemde.
Bu sırada Ukrayna’nın asıl sorunu hava savunma sistemlerinin tükenmenin eşiğinde olması. Rus akınları son bir kaç ayda bilhassa hava savunma sistemlerini vuracak biçimde arttı. Bu da Ukrayna taarruzunun daha kırılgan bir hal almasına yol açtı.
S-400 hava savunma sistemleri
Rus Hava Kuvvetleri, savaşın başından bu yana hiç sahip olmadığı bir hava üstünlüğüne sahip biçimde uçuyor.
F-16’ların bu durumu değiştirip değiştirmeyeceği ise gönderilen ölçüye bağlı olacak.
