Sosyal medya kullanımı yaygınlaştıkça kullanıcılar her anlarını şahsî hesaplarında takipçileri ile paylaşır hale geldi. Birçok kişi yaşantısını, çocuklarının fotoğraf ve görüntülerini tüm ayrıntılarıyla toplumsal medya hesaplarında paylaşıyor. Yazılım şirketi Kaspersky tarafından yapılan anket sonuçlarına nazaran Türkiye’de ebeveynlerin yüzde 52’si toplumsal medyada çocuklarına ilişkin fotoğrafları ve bilgileri paylaşıyor. Bunların yüzde 12’si bu fotoğraf ve bilgileri herkesin erişimine açıyor.
Ebeveynlere bunun nedenleri sorulduğunda ise yüzde 51’i paylaşımları anı olması için, yüzde 43’ü çocuklarının başarılarından gurur duyduğu için, yüzde 37’si çocuklarının ne kadar büyüdüğünü akrabalarına göstermek istediği için ve yüzde 24’ü de çocuklarının fotoğrafta âlâ çıktığı için yaptığını söylüyor. Bu durum ise çocukların şahsî bilgilerinin korunması açısından tehlike barındırıyor. Uzmanlar, ailelerin toplumsal medyada çocuklarının fotoğraflarını paylaşmasına hukuksal açıdan dikkat edilmesi gerektiğini belirtiyor.
‘TEHDİT UNSURU’
Çocuk hakları alanında çalışan avukat Kardelen Ateşci, bahse ait Cumhuriyet’e değerlendirmelerde bulundu. Ateşci, ebeveynlerin çocuklarının günlük yaşantılarını toplumsal medyada paylaşmasının çocukların dijital ayak izlerine sahip olmalarına neden olduğunu vurguladı.
Ateşci, “Ebeveynlerin paylaşımları ile çocukların kimlikleri, okulları, yaşadıkları bölgeler, gittikleri yerler, sevdikleri şeyler herkese açık hale gelmektedir. Bu durum ise çocuğun özel hayatının saklılığının ihlali, çocukların mahremiyet kaybı yaşamasına sebebiyet verebilecektir. Hasebiyle çocuğun her anını toplumsal medyada paylaşma dürtüsüne mani olamayan ebeveynler çocukları için bir tehdit ögesi, istismar için bilinçsiz bir biçimde açık kaynak oluşturmaktadır. Bu sebeple, çocukların her anının paylaşımı konusunda yaşanan tehlike Türkiye’deki çocuk haklarını tehdit eden bir düzeye ulaştı diyebiliriz” diye konuştu.
(Kardelen Ateşci)
‘ÇOCUKTAN MÜSAADE İSTENMELİ’
Ateşci, ebeveynlerin yaptıkları paylaşımlarda dikkat etmesi gerekenlere ait ise “İlk olarak ebeveynlerin paylaşımlar için çocuktan müsaade istemesi gerekmektedir. Paylaşımın çocuğun günlük rutinlerini içermemesi, çocuğun objeleştirilmemesi, okul, şahsî ve kimlik bilgilerinin yer almaması, çocuğun çıplaklığının yer aldığı paylaşımlar yapılmaması, çocuğun etiketlenmemesi gereklidir” dedi.
‘DELİLLER SAKLANMALI’
Ateşci, çocukların fotoğraflarının diğer sitelerde taciz hedefli paylaşıldığı takdirde ise yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
“Aileler tarafından paylaşıma dair ekran imajları alınmalı, ilişki linkleri, kullanıcıya dair bilgiler kaydedilerek kanıtlar saklanmalı ve profesyonel bir dayanak ile gecikmeksizin kabahat duyurusunda bulunulmalıdır. Başka yandan mevcut durum çocuğun psikolojisini olumsuz etkileyebileceğinden okul rehberlik ünitelerinden, psikologdan takviye alınarak süreçler aile ile işbirliği içerisinde çocuğun üstün faydası gözetilerek yürütülmelidir.”
