Dövmeler, kökleri binlerce yıl öncesine dayanan ve insanlık tarihi boyunca birçok kültür tarafından uygulanan en eski sanat biçimlerinden biri olarak kabul edilir. Kimi araştırmacılar, yeni jenerasyon dövmelerin, sıhhatimize ait yeni bilgileri takip etmeye yardımcı olabileceğine inanıyor.
Imperial College London Kimya Mühendisliği Kısmı’ndan araştırmacı Dr. Ali Yetişen, insan bedenindeki belli biyobelirteçleri izlemek için deri altına enjekte edilebilen “akıllı dövme” pigmentleri yaratmanın bilim insanları, mühendisler ve dizayncılar ortasında bir işbirliği gerektirdiğini söylüyor.
Dr. Yetişen, bu yeni konseptin klasik dövme mürekkebini “işlevsel malzemelerle” değiştirerek, diyabet hastaları için kan şekeri düzeylerindeki değişiklik, böbrek yahut karaciğer işlevlerinin izlenmesi yahut sportmenlerin dehidrasyona karşı uyarılması üzere “dış uyaranlara karşılık olarak renklerini değiştiren dövmeler” formunda olabileceğini söylüyor.
UV IŞIĞINA KARŞI AKILLI DÖVME
Yetişen ve takımının çalışmaları bedene içten dışa gerçek odaklanırken, Dr. Carson Bruns tarafından yönetilen diğer bir araştırma, cilt kanserinin önde gelen nedenlerinden biri olan radyasyon yahut UV ışığına maruz kalma üzere dış faktörlerin izlenmesine yardımcı olacak akıllı dövmeler üzerinde çalışıyor.
Dr. Bruns, 2020 yılında, “güneş çili” olarak isimlendirilen küçük, ışığa hassas bir dövme modeli üzerine makale yayınlayan takımın kesimiydi. Olağanda görünmez olan dövme, UV ışığına maruz kalındığında ortaya çıkıyor ve kişi, güneş kremi yahut güneş ışığından ayrıldıktan sonra kayboluyor.
Bruns, grubun o vakitten beri en az üç yıl çalışabilen ve ışık kaynağını denetim ederek “açılıp kapanabilen akıllı dövme pigmentleri” geliştirdiğini de kelamlarına ekliyor.
KÜLTÜREL KABUL
Ancak hem Yetişen hem de Bruns, halkın bu teknolojiyi kabul etmesini sağlamanın zorlukları konusunda hemfikir. Birtakım beşerler ve kültürler için dövme yaptırmak bir negatif damga olarak görülürken, kimilerinin da deri altına yapılan enjeksiyonların güvenliği konusunda soruları var.
Yetişen’in teknolojisi şu ana kadar domuz derisi üzerinde test edildi ve önümüzdeki üç yıl boyunca insan klinik deneylerine odaklanılacağını söylüyor.
ALİ YETİŞEN KİMDİR?
Ali Yetişen, Harvard Tıp Fakültesi’ndeki araştırmalarına, doktora sonrası araştırmacı bilim insanı olarak başladı. Harvard ve MIT araştırmacılarıyla birlikte 2017 yılında ‘Dermal Abyss’ isimli bir konsept geliştirdi. MIT’e nazaran bu süreç, dövme mürekkebinin şeker yahut tuz içeriğine ya da cildin pH düzeyine nazaran renk değiştirmesini sağlar.
Yetişen, “Bu yenilikçi teknolojilerin, teşhis teknolojileri ismine genel bir platform olacağını umuyoruz” dedi ve şöyle devam etti: “İnsan durumunu gerçek vakitli olarak rapor edebilen ve görüntüleyebilen çok çeşitli implante edilebilir ve enjekte edilebilir sensörler üzerinde çalışıyoruz…”
