Seçimler öncesinde harcamaları artıran AKP iktidarının, seçim sonrası “rasyonel dönem” kapsamında başlattığı gelir artırıcı tedbirlerle ilgili ikinci adım da dün atıldı. Bu adım da topluma yeniden kıymetli yük getirecek.
Resmi Gazete’de dün yayımlanan düzenlemelere nazaran mal ve hizmetlere uygulanan yüzde 18’lik KDV dilimi yüzde 20, yüzde 8’lik KDV dilimi yüzde 10’a çıkarıldı. Daha çok gıdayı kapsayan yüzde 1’lik KDV diliminde değişiklik yapılmadı. KDV ile ilgili artışlar 10 Temmuz’da yürürlüğe girecek. Tüketici kredilerinden alınan banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) de 5 puan artırılarak yüzde 15 oldu.
DEVAMI GELECEK
Ayrıca maktu harç fiyatları yüzde 50 artırıldı. Bu artış, şoför dokümanı harçları hariç olmak üzere, pasaport, çalışma müsaadesi, tapu ve kadastro, ipotek, dava, noter, yargı, gemi-liman, ruhsat ve diploma harçları da dahil olmak üzere pek çok alanda tahsil edilen harçları kapsıyor. Bunların yanında yurtdışından getirilen telefonlardan alınan harç ise yüzde 228 artışla 20 bin TL’ye yükseltildi. Tekrar talih oyunlarından alınan vergiler de yükseltildi. Vergi oranı spor karşılaşmalarına dayalı müşterek bahislerde 5’ten yüzde 10, at yarışlarında yüzde 7’den yüzde 14, öteki talih oyunlarında ise yüzde 10’dan yüzde 20’ye çıktı.
Reuters’a konuşan üst seviye bir hükümet yetkilisi, yeni düzenleme ile bütçenin gelir tarafını düzeltmeyi amaçladıklarını söz ederek “Bütçe açığının düşürülmesi amaçlanıyor. Öbür birtakım adımlar da gündemde olacak. Harcamalarda da azaltıcı tarafta adımlar planlanıyor. Seçim ve daha evvel evvelki birtakım kararlar nedeniyle bütçede önemli bir toparlanmaya gereksinim var” dedi.
Ekonomistler kısa müddet evvel kurumlar vergisinde yapılan artışın yılın kalanında 100 milyar TL’nin üzerinde, MTV’nin ise yaklaşık 40 milyar TL bütçe geliri yaratacağını hesapladı.
ENFLASYON YUKARI
Dün açıklanan KDV artışının tesirini ise 30 milyar TL civarında olacağı varsayım ediliyor. Oyak Yatırım’ın notunda ise vergi artışlarının bütçe gelirlerine yüzde 2 civarı katkı sağlayabileceği tabir edildi. Vergi uzmanları ayrıyeten, yılın ikinci yarısında yükseliş bekledikleri enflasyonla ilgili iddialarını bu vergi artışları sonrası üst istikametli revize ediyor. Örneğin QNB Finansbank tarafından yayımlanan değerlendirmede “1-1.2 puan civarında olacağını hesaplıyoruz. TÜFE’ye tesirinin yaklaşık yarısının bu ay, kalanının gelecek ay görüleceğini varsayım ediyoruz” denildi.
‘TEMİZLİK’TE ARTIŞ 12 PUAN OLACAK
Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeye nazaran mal ve hizmetlerde genel KDV oranları 2’şer puan artırılırken paklık eserlerindeki KDV artışı 12 puan oldu. Zira daha evvel yüzde 8’lik eserlerin yer aldığı listede yer alan sabun, şampuan, deterjan, dezenfektanlar, ıslak mendil (sabun, deterjan yahut solüsyon emdirilmiş olsun olmasın), tuvalet kâğıdı, kâğıt havlu, kağıt mendil ve peçete, eserleri bu listeden çıkarıldı. Bunun yanında artık otomobi·l, beyaz eşya, mobilya, elektronik aygıt, sigara, alkol üzere mallarda KDV yüzde 18 değil yüzde 20 uygulanacak.
1.1 TRİLYON LİRALIK EK BÜTÇE
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla, Kahramanmaraş merkezli zelzele felaketi nedeniyle yapılan harcamalar başta olmak üzere kamu yönetimlerinin ödenek muhtaçlıklarının karşılanabilmesi maksadıyla hazırlanan ek bütçe teklifi (2023 Yılı Merkezi İdare Bütçe Kanunu ile Bağlı Cetvellerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi) dün TBMM Başkanlığı’na sunuldu.
EN BÜYÜK HİSSE AFAD’A
Ek bütçenin büyüklüğü 1 trilyon 119 milyar 514 milyon 513 bin TL olarak belirlenirken bu ödeneğin 100.7 milyar lirası mal ve hizmet alım giderileri, 80.5 milyar lirası faiz sarfiyatları, 258.9 milyar lirası cari transferler, 67.4 milyar lirası sermaye sarfiyatları, 483.7 milyar lirası sermaye transferleri, 51.1 milyar lirası borç verme masrafları ve 76.9 milyar lirasının yedek ödenek için tahsis edilmesi teklif edildi. Ayrıyeten ek bütçede en yüksek ödenek 482.8 milyar lira ile AFAD’a verilirken, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na da 279.7 milyar lira ödenek eklenecek. Genel bütçe gelirlerindeki artıştan 1 trilyon 150 milyar lirayla en büyük kalem vergi gelirlerinden bekleniyor.
“CÜZDANINIZA GÖZ DİKTİLER”
zamlar toplumsal medyada en fazla reaksiyon alan husus oldu. Mahfi Eğilmez, “Ortada büyük bir enkaz olduğunu ve dünyada birinci defa bir siyasal iktidarın kendi kendine enkaz devredeceğini yazdığımda itiraz edenler olmuştu. Bugün hâlâ itiraz ediyorlar mı sanki?” yorumunu yaptı. Prof. Dr. Veysel Ulusoy ise şunları kaydetti: “Zam ile iktisat yönetmek zavallılıktır. Hükümeti ayakta tutma hedefli soygun var. Cüzdanınıza göz diktiler. Hükümet yılbaşında tüm harç, vergilere yüzde 112 artırım yapmamış mıydı? Sabahın köründe yapılan bu ekonomik darbe de ne demek oluyor!”
