Memur maaşlarına yapılan seyyanen artırımın ateşlediği yeni vergiler, birbiri arkasına kamuoyuna duyurulmaya başlandı.
Önce kurumlar vergisinde 5 puan artırış ile motorlu taşıtlar vergisini iki katına çıkaran düzenleme TBMM’ye sevk edildi. Akabinde cuma günü sürpriz formda KDV 2 puan artırılırken, talih oyunları vergisi iki katına çıkarıldı.
Ekonomim’den Hüseyin Gökçe’nin haberine nazaran; kurumlar vergisi, KDV, MTV üzere kalemlerdeki artışın bütçeye gelir tesiri 250 milyar lira civarında bir büyüklüğe erişiyor. Lakin cuma günü TBMM’ye sunulan ek bütçe kanun teklifinde ise 1 trilyon 150 milyar liralık bir vergi geliri öngörüsü bulunuyor.
Şu ana kadar yapılan vergi artışlarıyla beklenen gelirin, ek bütçe düzenlemesinde öngörülen gelirin altında kalması, farkın yeni vergilerle mi kapatılacağı yorumlarına yol açtı. Öbür bir söz ile ortadaki farkın bu kadar yüksek olması birinci etapta, kamuoyuna daha evvel açıklanan vergilerin dışında yeni vergilerin de getirilebileceği, daha doğrusu vergide diğer kalemlerde de artış olabileceği fikrini getiriyor.
Teorik olarak bu güçlü bir mümkünlük olsa da vergi uzmanları, artan KDV ile birlikte yaşanacak fiyat artışlarının vergi alınacak matrahları da yükselteceği, münasebetiyle gelir kaleminde artış yaşanacağını belirtiyorlar. Misal biçimde büyümenin de gelir ögesini artırıcı tesiri olduğuna vurgu yapılıyor.
2023 yılı bütçesinde toplam vergi gelirleri 3 trilyon 673 milyar lira civarındayken, ek bütçe ile bunun yaklaşık üçte birine karşılık gelen 1 trilyon 150 milyar liralık vergi öngörülüyor. Örneğin gelir vergisi kaleminden 503 milyar liralık gelir beklentisine, ek bütçe ile bunun yarısına yakın 203 milyar lira daha ekleniyor.
“ARTIŞIN KAYNAĞI ARTIRIM MI VERGİ Mİ OLACAK?”
Yine kıymetli bir gelir kalemi olan ÖTV’de 2023 yılının tamamında 512 milyar liralık gelir bekleniyordu. Ek bütçe ile buna yarısından fazla yani 307 milyar liralık bir ek gelir beklentisi getiriliyor. Bunun önümüzdeki periyotta ÖTV kalemlerinde öteki artış getirip getirmeyeceği ise şu an prestijiyle soru işareti olarak duruyor.
Örneğin; petrol ve doğalgaz eserlerinden alınması öngörülen vergi bütçede 85 milyar lira iken, ek bütçe ile buna 112 milyar lira daha ekleniyor. Motorlu taşıt araçları satışından alınan ÖTV bütçede 204 milyar lira iken, buna da 142 milyar lira ekleniyor. Bu datalar, ya eserlerin fiyatında önemli artış ya da vergide artış manasına geliyor.
