1) Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılına ‘nasıl bir insan’ yetiştirme maksadıyla yola çıktınız?
Bir IB PYP okulu olarak öğrencilerimizin bütünsel gelişimini desteklemek, merak hissini teşvik etmek ve öğrenmeyi manalı hale getirmek üzerine kuruyoruz ilkokulumuzdaki yakın ve uzak planlarımızı. Tekrar ortaokul ve lisemizde de bu bakış açısının devam olarak tecrübesi, maharet gelişimini ve grup çalışmasındaki ahengi önceliyoruz.
2) Temel eğitim ideolojiniz nedir?
Beceri temelli eğitim veren bir IB okulu olarak bizim için eğitimin tabiatı, süreci, emelleri ve mefkureleri sürdürülebilir bir gelecek için vizyon sahibi, sağlam jenerasyonlar yetiştirmek üzerine heyeti. 55 dönümlük bir orman toprağına hâkim okulumuzda tabiattan alıp, tabiatta öğrenip, tabiata ve beşere sunuyor, her öğrencimizin evvel geleceğe ilişkin kıymetli bir sorumluluğu olduğunu öğretiyoruz. Temel eğitim ideolojimizi müfredatımıza çakılı, arkeoloji, ekoloji, binicilik üzere özgün programlarla yaşatıyoruz. Anaokulundan lisemize kadar tüm kademelerimizde yer alan bu özgün derslerimize ek olarak çocuklarımızı bugünün güçlü bireyleri haline getirecek drama ve bilişim üzere derslerle buluşturuyoruz. Tekrar bilhassa lisemizde uyguladığımız tMBA programımızla daha lise düzeyinde girişimciliği, iş dünyasının reflekslerini, toplum için yararlı olmayı ve üretmeyi gündem yapıyoruz. Bizim okulumuz pozisyonu gereği Beykoz’un en ormanlık alanında ve bu nedenle kendi ekosistemi içinde her alanda kendi kendine yetmeyi çok düzgün biliyor. Öğrencilerimiz de aslında bunu öğreniyor her şeyden evvel. Büyük sınıflarımız küçük sınıflarımızdan sorumlu mesela. Tekrar her çocuğumuz süt sağmayı, çiçek dikmeyi, meyve büyütmeyi biliyor. Her insan yaşadığı toprağa misal ya hani bizim öğrencilerimiz de okulumuza benziyor; hangi kısmını tutsan meyve veriyor, hangi rengine baksan göz alıyor. Mana temelli öğrenmeyi bir standart haline getirdiğimiz için bu bilgi ne işime yarayacak diye hayıflanmıyor öğrencilerimiz. Her öğrendiklerini hayatın içinde bulabiliyorlar. Bu türlü olunca merkezi imtihanları da kaygı üzere görmüyorlar tabi. Değerli olanın potansiyelini gerçekleştirmek olduğunu her fırsatta lisana getiren bir gençlik büyüyor gözümüzün önünde.
Bizim için başarısızlık yok, şimdi başaramamak var. Vaktin değerini, bir çocuğa, bir gence verilecek vaktin büyük fark yaratabileceğini deneyimlemiş bir eğitim takımına sahibiz. Asla telaşlı değiliz mesela. Arttan itmek, önden çekmek, daima doldurmak değil hedefimiz. Çocuğun içindekini dışarı çıkarabilmek.
3-Öğrencilerinizin hangi kıymetleri içselleştirmiş olarak kurumunuzdan mezun olmalarını amaçlıyorsunuz?
En önemsediğimiz şey bilimsel bakış açısına sahip olarak buradan ayrılmaları bize nazaran. Üniversal pahalara saygılı, dünyaya uyumlanabilen, etik kavramını dolu dolu bilen, farklılıklara saygılı ve kesinlikle üretken olmaları için tüm takım çok çalışıyoruz. Elbette lokal bedellerini düzgün bilsin çocuklarımız ancak dünya vatandaşı olmak için pek çok kültürle de hemhâl olsunlar istiyoruz. Pek çok kültüre ilişkin bayramı, münazara talihini, öteki kültürleri temsil eden sanat kısımlarını okulumuzda, koridorlarımızda yaşatmayı bu nedenle asla atlamıyoruz. Bakın, pahalar temel olarak rol model olarak geliştirilir diyor bilim dünyası. İşte bu kabulün peşinden gidiyoruz. Doğruyu, yanlışı, kapsayıcılığı, dünyaya açık kapılardan bakmayı, eleştirel düşünmeyi, sormayı, sorgulamayı okul ikliminde öğreniyor çocuklar. Bu kabullerin dersi falan olmaz, olmuyor. Ömrün içinde gelişiyor bu bedeller. Ağaca sahip çıkarak kapsayıcılığı, küçüğüne sahip çıkarak liderliği öğreniyorlar. Bayramlarını kutladıkları kültürleri merak ederek sorgulamayı, MUN (Model United Nations) üzere etkinliklerle dünya meselelerine odaklanmayı ve tahlili için değerli olduklarını anlıyorlar. Her öğrencimiz bu ekosistem içinde nasıl yer alması gerektiğini biliyor kısaca. Bu onların, bu dünya için eşsiz birer değer olduğunu lakin tıpkı vakitte sahip oldukları sorumluluklarının değerini de tabir ediyor.
“Bu Okul Köy Enstitüsü Gibi…”
Anlatılanlardan, yazılıp çizilenlerden bilirsiniz “Yaşayarak, üreterek öğrenme” prensibi ekseninde 1940’lı yıllarda kurulan Köy Enstitülerinde dersler hem teori hem pratiğe dayalı idi. Öğrenciler burada ziraat derslerinden teknik ve kültüre kadar birçok alanda ders görüyorlardı. Klasik eğitimin yanı sıra hünerleri önceleyen bir eğitim de veriliyordu bu okullarda. Nedeni pek açık; yaptığını, denediğini, işine yarayanı öğreniyor insan. Öğrendiğini hayatına taşıyor.
İşte bu fikri temel almış bir orman okuluyla buluşturacağız bu yazımızda sizi. Beykoz Tabiat Kolejinin Kurucu Temsilcisi Esra Şimşek’le okulun 20 yıllık geçmişini ve gelecek gayelerini konuştuk.
İstanbul’da bu türlü hoş, bu türlü yeşil, bu türlü büyük ve bu türlü doğal bir okul var mıydı diye sormadan edemedik kampüsünüzü görünce. Gerçekten çok farklı bir okul. Sizin için de heyecan verici olmalı.
Hem de nasıl! Değil İstanbul’da Türkiye’de hatta dünyada böylesine organik bir biçimde eğitimle bütünleşen bir okul olduğunu sanmıyorum. 55 dönümlük orman toprağı içinde, kendine has tabiatı, bu tabiata nazaran şekillenmiş okul kültürü ve programına çakılı ekoloji, arkeoloji, binicilik üzere dersleriyle okulumuz tam bir tecrübe okulu. Bu okulda şuraya çiçek dikelim, şuraya bir tavus kuşu alıp koyalım falan denmiyor. Zira burası zati 20 yıldır hudutlarını ağaçların belirlediği, kurallarını tabiatın koyduğu ve her çocuğun kendini ilişkin hissettiği bir okul.
Böyle anlatınca çok hoş lakin bu okulda dersler yok mu?
En çok hayatın kendisi öğretir diye cevaplarım bu soruyu ve bu türlü bir bakış açısıyla hazırlanmış milletlerarası bir program olan IB (International Bacalorya) okulu olduğumuzu da çabucak eklerim. Oburu da olamazdı zati. Öğrencilerin etkin, meraklı, sorgulayan ve manalı bir halde öğrenmelerini amaçlayan IB PYP programı öğrencilerimize güçlü bir temel sağlamanın yanı sıra, onların öğrenmeye karşı olumlu bir tavır geliştirmesini ve ömür uzunluğu öğrenme hünerleri kazanmalarını hedefliyor. Bu maksat ve maksatlar de bizim üzere ormanla iç içe bir okulda “hayatın ta kendisi” oluyor. Değişen imtihan soru biçimleriyle birlikte, eğitimde bu farkındalığı yakalamanın akademik başarımızı desteklediğini sonuçlarımızdan da görüyoruz. Aslında aslında olay her öğrenenin, öğrenme sorumluluğunu üzerine almayı becerebilmesi. Maharet temelli anlayışımız bu manada elimizi güçlendiriyor ve en baştan itibaren evvel kendine daha sonra da yaşadığı etrafa ilişkin problemleri çözmeyi öğreniyor öğrencilerimiz. Bugün sorun çözen, sorumluluğunu bilen her birey güçlüdür ve geleceğe de hazırdır. Zira hayatın imtihanı, soruları bugünden seçiyor ve soruyor.
Anaokulundan lise sona kadar her kademede öğrenci var kampüsünüzde. Derslerle orman alanı nasıl buluşuyor pekala?
Anaokulu, ilkokul ve ortaokulumuzda az evvel de belirttiğim üzere programımıza yerleşen derslerimiz çocuklarımızı yeşil içinde ağırlıyor. Ekoloji dersinde motamot eskilerin “Köy Enstitüsü” üzere hem teknik hem de kültüre ilişkin bilgiye maruz kalıyor çocuklarımız. Ekoloji sınıfımızda salça, turşu ya da reçel de yapılıyor, kelebek de inceleniyor. Arkeoloji dersimizin temeli sorgulamaya, karşılaştırmaya ve meraka dayalı. Bazen ormanda bir araştırmacı bazen hafriyat alanında bir kâşif olabiliyor evlatlar. Yeniden binicilik derslerimizde hem at binmeyi öğreniyor hem de istikrar, ahenk ve yönetmek üzere maharetleri geliştiriyorlar. Natürel en mühimi de bir canlıyla yan yana yapılan nadide bir sporu hayat standartlarına ekleyebiliyor olmaları. Ayrıyeten birtakım derslerde bütünleşik yaklaşımı kullanıyoruz. Mesela haftada 14 saat olan İngilizce derslerimizin bir kısmını yeniden orman yürüyüşlerinde bitkilerden, parkurdan, hayvanlardan bahsederek yapabiliyor çocuklarımız. Bunların dışında tüm kademede öğrencilerimizin severek kullandığı açık dersliklerimiz var. Matematik dersi için çok tercih edilen “Pi Sınıfı”, Türkçe ve Toplumsal Bilgiler üzere münazaraya açık derslerde çokça kullandığımız “Vietnam Çadırı”, Fen Bilimleri derslerinin vazgeçilmezi “Değirmen Dersliği” bunlardan kimileri. Satranç derslerimizin merkezi kalemiz, öğrencilerimizin kimi vakit ekmek yaptığı kimi vakit kutlamalara katıldığı kümbet alanımız ve her yıl iki kere, gece konaklama dahil kullanılan kamp alanımız da en çok sevilen yerlerden. Liselilerimizin güçlerini savurdukları çim alanımız, basketbol ve tenis kortu alanlarımız, en çok ortaokul öğrencilerimizin tercih ettiği kütüphanemiz de okulumuzun imzası üzere. Bir de şahsen benim en sevdiğim programlardan biri olan Drama derslerimiz var. Burada IB PYP kapsamında işlenen üniteyle örtüşen içeriklerle çocuklarımızın yaratıcılıkları destekleniyor. Büyük merasim salonumuz, koridorlarımız, giriş fuayemiz daima sanat için kullanılıyor. Bazen keman çalışan bir çocuk bazen fotoğraf yapan bir genç ya da haftanın konseptini duvara giydiren bir öğrenci ve öğretmen ikilisi görebilirsiniz buralarda. Tüm bu ömür alanları ile birlikte öğrenme seyahati sınıf duvarlarının dışına taşıyor. Kısaca yapacak, deneyecek, çalışacak, öğrenecek çocuklar ve bu vazife onların. Biz yalnızca rehber, koç, danışman yahut bir çeşit mentoruz. Okul evlatların ana vatanı!
Öğrencilerinizin yabancı lisan seviyeleri nasıl?
Bakın yabancı lisan öğretilmez, edindirilir diyoruz malum. Buradaki temel vurgu yabancı lisanın kazanılacak bir alan olarak görülmesi. Memleketler arası öğretmenlerimizin takviyesini alarak, öğrencilerimizi teneffüslerde İngilizce konuşmak zorunda bırakmamız gayeye ulaşmamız konusunda bizi epey hızlandırdı. Anaokulumuzda sınıflarda daima bulunan memleketler arası öğretmenlerimiz, ilkokul ve ortaokulumuzda arttırılmış yabancı lisan ders saatlerimiz ve lisede hazırlık sınıfına gerek kalmayacak biçimde okul yaşantısı içine sokulmuş İngilizce kullanımımızla birlikte yerleşen yabancı lisan siyasetimizi dayanaklar biçimde programımıza yerleştirdiğimiz seçmeli yabancı lisanlarla de çocuklarımızın değişik lisanlara ilişkin kültürel ögelerin farkına varmalarını sağlıyoruz.
Velileriniz okulun bu kadar hareketli bir alan olmasından mutlu mu?
Evet yaşı, sınıfı kaç olursa olsun çocuklarımızın üstü başı biraz kirli olabiliyor. Lakin biliyoruz ki buradaki her leke bir anıya ve bir öğrenmeye vesile. Bu manada daha birinci günden anne ve babayla el sıkışıyoruz. “Bu yol onların, biz ve siz yalnızca eşlik ediyoruz çocuklarımıza.” Diyoruz ailelere. 20 yıllık bir birikim ve eşsiz orman hayat alanı tam da bu evrede lisana geliyor adeta. Okulumuzda kabul görmüş bu iklimde kıymetli bir paydaş olarak konumlanan ailelerimiz sık sık okulda; etkinliklerde ve iş birliklerinde yer alıyorlar. Taşın altındaki tüm eller çok mutlu bu süreçten bence.
