Döviz kurunun yükselmesi tarım ve besinde yeni artırım dalgasını da gündeme getirdi. Ziraî eserlerde zerzevat ve meyve dışındaki öteki eserlerde Türkiye dışarıya bağımlı. Türkiye yurtdışından ot bile alıyor. Hayvan yemi olarak yılda yaklaşık 20-25 milyon ton ot ithalatı yapılıyor, kur artışıyla ota ödenen fatura da katlanacak.
Döviz kurunun yanı sıra, minimum fiyata gelecek artırımlar, peş peşe gelen akaryakıt artırımları ve nakliye fiyatlarındaki artışla İstanbul’da ekmek fiyatlarının da en az 8-10 liraya kadar çıkacağı konuşuluyor. Buğdayda kendine yeterliliği yüzde 80 olan Türkiye’de üretimin bu yıl 20 milyon tonda kalması bekleniyor.
“TMO RANDEVU VERMİYOR”
Buğday ve arpada açıklanan taban fiyatları ise üreticiyi şad etmedi. Hasat başladı. Şu anda tüccar açıklanan taban fiyatının çok altında fiyatla üreticiden buğday almak istiyor. Toprak Mahsulleri Ofisi’nden (TMO) diğer alıcı yok. Ancak çiftçi randevu dahi alamıyor. Geçen yıl buğdayda büyük ölçüde ithalat yapılmıştı. Şu anda depolarda ne kadar buğday olduğu bilinmiyor.
(Hüseyin Demirtaş)
“OT BİLE İTHAL”
Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD) Genel Lideri Hüseyin Demirtaş, “Kurun nerede duracağını bilmediğimiz için fiyatlara yansıması ne kadar olur şu anda öngöremiyoruz” dedi. Demirtaş şu değerlendirmeleri yaptı:
- Soyayı, yağlı tohumu ithal ediyoruz. Onu ithal etmezsek karma yem yapamayacağız. Saman ve otu dışarıdan alıyoruz. Yılda 50 milyon ton ota gereksinim var bunun 25 milyon tonu ithal ediliyor. Mazot ithal. Pamuk ve ayçiçeğinin yarısı ithal. Yaş çaya yüzde 64 artırım verilirken buğdayda açıklanan taban fiyat kabul edilemez.
- TMO geçen yıl durmadan stok yaptı. Ne kadar eser var bilmiyoruz. Bu yıl devlet 20.5 milyon ton buğday üretimi bekliyor. Lakin vakitsiz yağışlar ve sellerden ötürü bu 20 milyon tona inebilir.
- Bu maliyet artışlarıyla, elektrik, doğalgaz, minimum fiyat fiyatı da eklenirse ekmek fiyatı gramaja nazaran en az 8-10 lira olur.
(Remzi Suiçmez)
“FİYAT ARTIŞI YENİ BAŞLADI”
Ziraat Mühendisleri Odası Lideri Remzi Suiçmez de “Dövizdeki artış yeni başladı. Mazot gübre, ilaç, tohum, yem üzere girdilerin fiyatları artıyor. Bu durum olağan ki eser fiyatlarını artıracak. Buğdayda açıklanan taban fiyat çok düşük, üretimi bırakan çiftçi sayısı artar. TMO deposunda şu anda ne kadar stok var, bu yıl ne kadar eser alacak bilmiyoruz. Şu anda çiftçiler TMO’dan randevu alamıyor. Buğday taban fiyatı geçen yılki enflasyona nazaran açıklansaydı primle birlikte 11 liranın üzerinde olacaktı. Çiftçi bu yıl buğdayı fazla ekmişti. Lakin şayet maliyetini karşılayamazsa gelecek yıllarda yine buğday ekiminden vazgeçebilir” diye konuştu.
(Şemsi Bayraktar)
“VERİMLİ ARAZİ TARIM DIŞI KULLANILMASIN”
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, Toprak Bayramı için yaptığı açıklamada verimli tarım alanlarının maksat dışı kullanılmaması gerektiğini bildirdi. Türkiye nüfusu 1990-2022 devrinde yüzde 51 artarken, işlenen tarım alanlarının yüzde 14 azaldığına işaret eden Bayraktar “Kara yollarını ve kentlerin gelişimini projelendirirken, verimli tarım yerleri yerine tarıma elverişli olmayan, daha verimsiz yerlerin kullanılmasına itina gösterilmelidir” dedi.