Mavi gezegenin 1994’ten 2022’ye kadar çekilen fotoğrafları gözlemlendiğinde, güney kutbundakiler hariç Neptün’ün bulutlarının çabucak hemen yok olduğu görülüyor.
Yakın vakitte Icarus isimli bilimsel mecmuada yayımlanan araştırma, buz devinin bulutlarının kaybolmasıyla güneş döngüsü ortasında irtibat olduğunu ortaya koyuyor.
”BULUTLARIN BU KADAR ÇABUK KAYBOLMASINA ŞAŞIRDIM”
Hawaii’deki Keck Gözlemevi’nden uzmanların da ortalarında bulunduğu bilim insanları, Neptün’ün bulutlarının kaybolmasıyla Güneş ortasındaki bu temasın, gezegenin Güneş Sistemi’ndeki en uzak büyük gezegen olduğu ve Dünya’nın aldığının sadece 1/900’ü kadar güneş ışığı aldığı düşünüldüğünde “şaşırtıcı” olduğunu söylüyor. Makalenin ortak muharriri, UC Berkeley’den Imke de Peter “Bulutların Neptün’de bu kadar çabuk kaybolmasına şaşırdım. Bulut hareketliliğinin temelde birkaç ay içinde düştüğünü gördük” dedi.
Independent Türkçe’de yer alan detaylarda araştırmacılar, bu çalışma için 1994’le 2022 ortasında Keck Gözlemevi’nin ikinci jenerasyon Yakın Kızılötesi Kamerası’yla (NIRC2) çekilen fotoğraflarla Lick Gözlemevi ve Hubble Uzay Teleskobu’ndan elde edilen müşahedeleri inceledi.
Veriler, Neptün’ün bulut örtüsündeki değişikliklerle güneş döngüsü (güneşin manyetik alanının her 11 yılda bir dönerek güneş radyasyonu düzeylerinin dalgalanmasına neden olduğu dönem) ortasında bir irtibat olduğunu ortaya koydu.
Araştırmacılar, Güneş daha ağır morötesi (UV) ışık yaydığında, yaklaşık iki yıl sonra Neptün’de daha fazla bulutun ortaya çıkma eğiliminde olduğunu tespit etti.
Bilim insanları Neptün’deki bulutların sayısıyla, buz devinin güneş ışığının yansımasından doğan parlaklığı ortasında da diğer bir ilinti buldu.
Dr. de Pater, “Bulgularımız, güneşin UV ışınlarının gereğince güçlü olduğunda Neptün’ün bulutlarını üreten fotokimyasal bir tepkisi tetikliyor olabileceği teorisini destekliyor” dedi.
Bu fevkalâde bilgiler bize Neptün’ün bulut örtüsünün güneşin döngüsüyle bağlı olduğuna dair şimdiye kadarki en güçlü delili sunuyor.
Bilim insanları güneş döngüsüyle Neptün’ün bulutlu hava modeli ortasındaki bu bağlantıyı, mavi buzul gezegene ait yaklaşık 30 yıllık müşahedeler sonucunda kaydedilen 2,5 bulut hareketliliği döngüsünü kıymetlendirerek tespit etti.
Araştırmacılar gezegenin yansıtma oranının 2002’de arttığını, akabinde 2007’de azaldığını, 2015’te tekrar parlaklaştığını ve 2020’de bulutların birçoklarının ortadan kalkmasıyla şimdiye kadar gözlemlenen en düşük düzeye gerilediğini buldu.
Bununla birlikte araştırmacılar, bu ilintiyi ve başka faktörlerin oynadığı rolü daha düzgün anlamak için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini söylüyor.
Örneğin bilim insanları, UV güneş ışığındaki bir artışın daha fazla bulut ve pus üretebileceğini lakin onları karartarak Neptün’ün genel parlaklığını da azaltabileceğini söylüyor.
Araştırmacılar, bulutların mevcut yokluğunun ne kadar süreceğini görmek için gezegenin daima gözlemlenmesinin de gerekli olduğunu belirtiyor.
Dr. de Pater, “Son fotoğraflarda, bilhassa kuzey enlemlerinde ve yüksek irtifalarda, yaklaşık son 2 yılda güneş UV akışında gözlenen artıştan beklendiği üzere daha fazla bulut gördük” dedi.
Dr. de Pater, “Bulgularımız, güneşin UV ışınlarının gereğince güçlü olduğunda Neptün’ün bulutlarını üreten fotokimyasal bir tepkisi tetikliyor olabileceği teorisini destekliyor” dedi.
Bu harikulâde datalar bize Neptün’ün bulut örtüsünün güneşin döngüsüyle alakalı olduğuna dair şimdiye kadarki en güçlü delili sunuyor.
Bilim insanları güneş döngüsüyle Neptün’ün bulutlu hava modeli ortasındaki bu alakayı, mavi buzul gezegene ait yaklaşık 30 yıllık müşahedeler sonucunda kaydedilen 2,5 bulut hareketliliği döngüsünü kıymetlendirerek tespit etti.
Araştırmacılar gezegenin yansıtma oranının 2002’de arttığını, akabinde 2007’de azaldığını, 2015’te tekrar parlaklaştığını ve 2020’de bulutların birçoklarının ortadan kalkmasıyla şimdiye kadar gözlemlenen en düşük düzeye gerilediğini buldu.
Bununla birlikte araştırmacılar, bu ilintiyi ve öbür faktörlerin oynadığı rolü daha uygun anlamak için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini söylüyor.
Örneğin bilim insanları, UV güneş ışığındaki bir artışın daha fazla bulut ve pus üretebileceğini fakat onları karartarak Neptün’ün genel parlaklığını da azaltabileceğini söylüyor.
Araştırmacılar, bulutların mevcut yokluğunun ne kadar süreceğini görmek için gezegenin daima gözlemlenmesinin de gerekli olduğunu belirtiyor.
Dr. de Pater, “Son fotoğraflarda, bilhassa kuzey enlemlerinde ve yüksek irtifalarda, yaklaşık son 2 yılda güneş UV akışında gözlenen artıştan beklendiği üzere daha fazla bulut gördük” dedi.
