Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Covid-19’un yeni varyantı olan Eris’in Türkiye’de 9 bireyde tespit edildiğini açıkladı.
Yurt dışı temaslı ve tıpkı vilayette yaşayan 9 şahısta varyantın tespit edilmesiyle ilgili açıklama yapan Bakan Koca, “Hasta etme gücünün (virülansının) düşüklüğünü bildiğimiz Eris varyantı referans laboratuvarımızda yapılan incelemede 9 şahısta görüldü. Yurt dışı temaslı ve tıpkı ildeler. Mevcut önlemlere ve gündelik hayatımıza devam edeceğiz. Durum öteki ülkelerde yaygın, bizde de ortaya çıkması olasıydı. Büyüklerimizi, kronik hastalarımızı koruyacağız” sözlerine yer verdi.
Bakan Koca’nın açıklamalarının akabinde ise pandemi sürecinde olduğu üzere kısıtlamaların ve ek tedbirlerin alınıp alınmayacağı ile ilgili sorular oluşmaya başladı.
Sıhhat Bakanlığı Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Alper Şener ise 65 yaş üstü yurttaşlara kapalı alanda maske ikazında bulunarak, merak edilenler hakkında açıklamalarda bulundu.
“TÜRKİYE’YE DE ELBETTE GELECEKTİ”
Varyantın bilhassa Avrupa’da ve dünyanın başka ülkelerinde görülüp Türkiye’de görülmemesinin mümkün olamayacağının altını çizen Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, “Eris, Pirola ve Fornax ismindeki 3 farklı varyant farklı yerlerde görülüyor fakat Eris varyantı başkalarına nazaran daha baskın varyant haline gelmiş durumda üzere görünüyor. Türkiye’ye de elbette gelecekti. Avrupa Birliği ve dünyanın pek çok ülkesinde görülüp de Türkiye’de görülmemesi üzere bir tablo kelam konusu değildi” dedi.
Şener şöyle konuştu:
“Bu varyant ile daha evvel tanımlanan varyantların belirtileri ortasında pek bir fark yok. Ateş, eklem ağrısı, kas ağrısı, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, boğaz ağrısı, boğazda yanma, batma, tat, koku, kaybı ve ishal üzere tablolara sebep olabiliyor. Ağır hastalığa sebep olma tablosu ise aslında büsbütün toplumdaki bağışıklama oranı, kişisel bağışıklanmışlık durumu, tıpkı vakitte da yandaş hastalığı ağır geçirip geçirmeme ihtimaline nazaran değişebiliyor. Eris varyantının görüldüğü Avrupa ülkelerinde hastaneye yatış oranının artışı var ancak ağır bakıma yatış oranlarında besbelli bir tırmanış yok. Hastaneye müracaat oranlarında da artış var. Artışlar tipik olarak 65 yaş üstü ve yandaş hastalığı olan küme ve bir halde hatırlatma dozlarını, primer bağışıklanmayı olmayan ya da hatırlatma dozları eksik olan hasta popülasyonu üzere görülüyor.”
“VARYANTLARA YÖNELİK AŞILAR”
İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri’nde varyanta yönelik aşılama çalışmalarına sürat verildiğini söyleyen Prof. Dr. Şener, “Eris varyantı, mevcut aşılardan çok önemli manada kaçabilen bir varyant mıdır, değil midir? Bunun için de laboratuvar çalışmalara bakıldığı vakit Eris varyantı, Pirola ve Fornax ile beraberinde hastalığı geçirmiş olan şahısların kandan antikor ve mRNA ve başka tipteki aşılardan toplanmış şahıslardan antikorlar laboratuvar ortamında bir ortaya getirilmiş. Bunlar içerisinde aşıdan en az kaçma potansiyeli sayılan o varyant Eris varyantı. Bu aslında berbatın uygunu. Avrupa Birliği ülkeleri evvel İngiltere başladı. Avrupa Birliği ülkeleri yavaş yavaş canlanmaya başladı. Amerika Birleşik Devletleri’nde de ilgili sıhhat kuruluşları bilhassa bu varyantlara yönelik çalışmaları yeni bitmiş olan aşıların 65 yaş üstünde uygulanmasına yönelik çalışmalara başladılar. Yani varyantlara yönelik aşılar denilebilir” açıklamasında bulundu.
“BİRKAÇ AY İÇERİSİNDE TÜRKİYE’DE HADİSE SAYILARINDA ARTIŞ OLACAKTIR”
Önümüzdeki birkaç ay içerisinde Türkiye’de olay sayılarında, hastaneye müracaatta artış olmasının pek olağan olduğunu belirten Prof. Dr. Şener, şu sözleri kullandı:
“Benim şahsî varsayımım hiçbir vakit pandeminin başındaki üzere önemli manada hadise sayılarına tırmanış olacağını düşünmüyorum. Biz daima genelde bu olay sayılarına artış oranlarını verirken son 6 ay, son 1 ay öncesine nazaran kıyaslayarak yapıyoruz. Mesela İngiltere’de yüzde 40 hadise artışı demek son 6 ay içerisindeki olgulara nazaran. Ancak 2020 ile 2021’e nazaran bakacak olursanız çok çok az olay İngiltere için. Münasebetiyle Türkiye için de o denli o gözle bakmak lazım. Evet, şu anda bir müddettir çabucak hemen Covid-19’la ilgili hiçbir özel tedbir olmazken, korona servisleri kapanmışken, acil servis müracaatlar, PCR müspetlik denilen bir kavramı da artık unutmuşken, olay sayılarında bir ölçü artış olacaktır lakin bu hiçbir vakit ülke genelinde özel tedbir gerektirecek sayılara ulaşacağını kestirim etmiyorum. Esasen dünyanın da o denli bir genel öngörüsü yok. Zira dünyada o denli ya da bu türlü 13 milyar doz aşı uygulanmış, dünyada 3,5 milyar insanın o denli ya da bu türlü bu virüste primer hücresel bağışıklığı var.”
65 YAŞ ÜSTÜNE MASKE UYARISI
65 yaş üstü yurttaşların bilhassa kapalı alanlarda N95 tipi maske kullanmasının ehemmiyetine değinen Şener, “65 yaş üstü için maske teklifleri artık enternasyonal hale geldi üzere görülüyor. Bizim de, benim de en azından ferdî teklifim 65 yaş üstü bilhassa asansöre binerken, metroya, otobüse binerken, havalanması uygun olmayan alanlarda birkaç saatten daha uzun müddet vakit geçirecekse, buralarda artık N95 tipinde maske takması gerekiyor. Zira şunu biliyoruz; ne kadar az virüsle karşı karşıya kalırsanız, o kadar âlâ korunacaksınız. Hasebiyle bu aslında aşı kadar değerli bir tedbir 65 yaş üstü için” dedi.
“NE DÜNYADA NE DE TÜRKİYE’DE KAPANMA BEKLENMİYOR”
Dünyadaki birçok kişinin virüse karşı bağışıklık kazandığının altını çizen Prof. Dr. Şener, hasebiyle bu varyanttaki hadise artışlarıyla birlikte bir kapanma olmasının beklenmediğini söyledi.
Alper Şener, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Ne dünya genelinde ne de Türkiye genelinde ben bir kapanma olabileceğini düşünmüyorum. Zira dünyada son birkaç ay içerisinde 1,5 milyon civarında bir yeni olgu sayısında bir artış geçmiş aylara nazaran gündeme geldi. Kış periyoduna ve iklim jenerasyonu itibariyle daha erken influenza, grip emsal hastalık tablosu nesline giren ülkelere baktığınızda hadise sayıları hiçbir vakit 2019, 2020, 2021 döneminde gördüğümüz kadar yüksek değil. Zira biz kapanmaları daha çok hastanelerde yer kalmayacak duruma geldiği vakit, acil servislerin tıkanma durumuna geldiği vakit, sıhhat hizmeti aksama periyoduna geldiği vakit istiyorduk.
Dolayısıyla bu türlü bir hadise sayısı beklenmediğine nazaran, kapanma üzere harika bir tedbire de muhtaçlık olacağını düşünmüyorum. Eksik aşılarınızı tamamlayın. Grip dönemi başladı. Covid-19 aşılarıyla ilgili bildiri verirken grip aşılarını daima ihmal ediyoruz. Bilhassa bu sene içinde ve daha evvelki yıllarda, yandaş hastalığı olanlar için influenza aşısı ve Covid-19 aşısı çok değerli. Zira Covid-19, hafif dahi atlatsanız bireyde bir müddet sıhhat sorunlarına sebep olan bir hastalık. Münasebetiyle ağır atlatmayı ve ağır atlatmayı denemeyi kimseye tavsiye etmiyoruz.”
