Cumhuriyetin kazanımları, ulusal kıymetlerin, emekçi hakları, emeğin savunuculuğunda öne çıkmış Bülent Ecevit; Ecevit’ler kimliklerinin ardında durmuş eşi Murtaza Çelikel ile birlikte, ortak paylaşılmış, emek verilmiş, örgütlülük belirleyici alınmış vazifelerin içinde yok yok. Bugün evrakları, görselleriyle, “Cumhuriyet’ten tanıklıklar” TV dizini içinde yerini almış söyleşisini izlemenizi öneririm.
Aysel Çelikel ile söyleşimiz öncesi elbette Murtaza Çelikel’in “Benim Küçük İmparatorluğum” başlıklı anılarını da taramış, her ikisi ile periyot dönem müsabakalarımızın yanı sıra gazetemizde yayımlanmış makaleleri, söyleşileri de kapsıyor olarak dersime çalışmıştım. Anılar kitabının başlığının Kılıçdaroğlu’nun adalet yürüyüşünü de katarak Ecevitler’i kucaklayan duruşları da gözeterek latife tadında kendi kitabının tarihinin daha evvelki yıllardan olduğunu anımsatıyor.
Her ikisinin de yaşamöykülerinin özetinde, Atatürk’ün öncülüğünde, kurtuluş-kuruluş savaşımlarının kazanımları ile yetişmiş olmalarının belirleyici sonuçları, buluşmaları, çakışmaları var. Özeller ile toplumsal çakışmaların zorluklarında, birbirlerinin önünü açma, özverili zahmetleri paylaşmalar kelam konusu. Aysel Çelikel hoca, ülkemizde bir türlü kırılamayan kadın-erkek münasebetlerindeki erkekler lehine ayrımcılığın ortalarında kelam konusu olmaması sayesinde birlikte bugünlere gelindiğinin altını çizerek ömründe öncelik almış birincilerini sıralayabilmekte zorlanıyor
Başarılı, önde bir iş insanı, çocuklarının büyüme yıllarında, daha 1964’te eşinin Colombia Üniversitesi’nde master eğitimini yapmasında diretiyor. Çocuklarının annesiz yıllarını eşinin büyükleri de olmak üzere ailesi ile paylaşıyor. Aysel Çelikel’in İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde birinci bayan dekan olmasına uzanan, ülkemizde kurulmuş en kıymetli bayan hakları üzerinden örgütlenmelerden memleketler arası örgütlenmelerine uzanan misyon alma halkaları birbirine eklemleniyor.
BİRÇOK KURULUŞTA MİSYON ALDI
1989’da Çağdaş Yaşam’da kuruculuk, Prof. Dr. Türkan Saylan’ın kamuoyunda acısı paylaşılan kaybından sonra, 2009’da ÇYDD’de lider olarak vazife alma gereğini getiriyor. 1975 Türk Hukukçu Bayanlar Derneği’nde vazife almasının akabinde 1980’de Özel Hukuk Yasası taslağını hazırlama misyonunu gerektiriyor. 1982’de Milletlerarası Hukuk Uygulama Merkezi müdürü oluyor. 1985’te Bülent Ecevit’in vefatından sonra Rahşan Ecevit’in kurucusu olduğu DSP’nin tüzüğünü hazırlıyor. Tıpkı yıllarda üniversite bayan kuruluşları, araştırma merkezleri içinde birçok kuruluşta birden misyon yapıyor. 1990’da Türk Hukukçular Bayan Derneği lideri, 1994’te İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin birinci bayan dekanı oluyor. 2001‘de Cumhurbaşkanı Sezer’in YÖK üyeliği görevlendirmesi geliyor. 2002‘de Adalet bakanı oluyor.
Tam da bu noktada ortak bir paylaşımı aktarmak gerek. Dünya ölçeğinde sil baştan bayan üzerinden siyasetin öne çıktığı yıllar. İngiltere’nin Thatcher, Demir Leydi liderliğinde bayan üzerinden bayan aleyhine hakların gelişmesi sürecinin akabinde gelen doğaçlama bayan hakları savaşımı. Madenci direnişleri ile bayan eşlerinin sokağa direnişlere dökülmesinin akabinde, bayan üzerinden siyasetin parladığı yılların gelmesi.
Almanya’da SPD’nin bayan kotası üzerinden öncülük yaptığı milletlerarası dünya kongresinde, Türkan Saylan bakan kimliği ile Sevecen Monopolü ülkemizin feminist hareketinin başkanı olarak sendikal alan vazifesi hakları üzerinden birlikteyiz. Devrin bilakis rüzgârlarına reaksiyon olarak Demir Leydi yanında, Benazir Butto, Acino üzere bayan siyasi önderler, bayan haklarına karşı olanlar olarak kınanıyorlar. Bayan hakları üzerinden hakhukuk, insan hakları ortasındaki kopmaz bağların altı çizilen değerli kararlarda, Amerika’dan dik duruşlu banka sahibi bayan bile var. Ne yazık ki sonraki yıllarda pek çok kere daha bayan hakları ile hak-hukuk, demokrasi, insan hakları ortasındaki kopmaz bağların bağlantılarının pek çok inişli çıkışlı gelişmelerinin süreçlerini yaşayıp duracağız.
Anlayacağınız üzere hakların bütünlüğü üzerinden kopmaz bağlar, olumlu, olumsuz gelişmelerin gelgitleri yaşanmakta. İşte tam da bu nedenle kuvvetli sıhhat problemlerine rağmen söyleşimize katılma sorumluluğundan geri dönemeyen sevgili Aysel Çelikel hocamız, sorumluluklarının coşkusunda seçmene davet ikazlarına nokta koymakta zorlanıyor…
Cumhurbaşkanı seçimine ait değerlendirmelerinde Kılıçdaroğlu için takviye daveti yaparken bunu Cumhuriyet bedellerinin, kazanımlarının, anayasal sistemin tekrar yaşama geçirilmesi için bir mecburilik olarak gördüğünü açıkladı.
