ReutersDünyadaki birinci “yapay zeka yasası”, Avrupa Parlamentosu tarafından kabul edildi.
Yapay zeka dizaynını, sistemlerinin kullanımını ve satışını düzenleyen yasa uyarınca kamusal alanlarda akıllı kameralar aracılığıyla yüz tanıma uygulaması yasaklanacak.
Salı günü Avrupa Parlamentosu’nda görüşülen yapay zeka yasası, dünya çapında daha inançlı ve şeffaf bir standart belirlenmesi için Midjourney ve ChatGPT üzere büyük modellere kıymetli yükümlülükler getiriyor.
Çarşamba günü oylanan yeni düzenleme, parlamentonun büyük çoğunluğunun oylarıyla kabul edildi.
Avrupa Birliği Kurulu, hem Avrupa Parlamentosu hem de üye ülkeler ile yasanın uygulanmasına ait müzakerelere başlayabilecek.
Nihai görüşmelerin önümüzdeki yılın başlarında tamamlanarak yasanın 2024 yılından itibaren yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Düzenlemede yapay zeka, ”düşük riskli, sonlu riskli, yüksek riskli ve kabul edilemez” olarak dört ana kategoride tanımlandı.
Yasa şu düzenlemeleri içeriyor:
- Spam filtreleri ve görüntü oyunları üzere en az riskli yapay zekaya müsaade olacak.
- Bankacılık yahut havayolu internet sitelerindeki sohbet robotları üzere sonlu riskli yapay zeka, şeffaflık yükümlülüklerine uymak zorunda.
- Kendi kendine giden taşıtlar ve robotik cerrahi üzere yüksek riskli yapay zeka katı denetimlere tabi olacak.
- Sosyal puanlama için yapay zeka kullanımı katiyen yasaklanacak. Örneğin Çin’de olduğu üzere vatandaşların davranışlarını tahlil eden ve bu temelde kıymetlendiren sistemlere müsaade verilmeyecek.
Oylama öncesi, düzenlemede yer alan “gerçek vakitli yüz tanıma” konusunda ağır tartışmalar yaşandı.
Düzenleme, kayıp çocukların izini sürme yahut terör akınlarını tedbire üzere istisnai durumlarda, halka açık alanlarda insanların sinemaya alınmasına ve anında tespit edilmesine imkan sağlanmasını istiyordu.
Milletvekillerinin büyük çoğunluğu, “ağır mahremiyet ihlali” gerekçesiyle buna karşı çıktı.
Çoğunluğun oyları ile gerçek vakitli yüz tanıma yasaklandı.
BBC Rekabetten sorumlu AB Komitesi üyesi Margrethe Vestager ‘Seçimleri etkilemek için kullanılabilir’
Rekabetten sorumlu AB Komitesi üyesi Margrethe Vestager’e nazaran bu bahisteki birinci yasa olması nedeniyle bütün dünya bu düzenlemeyi yakından takip ediyor.
Vestager, BBC’ye yaptığı açıklamada, yapay zekanın önyargı yahut ayrımcılığı artırma potansiyelinin değerli bir kaygı olduğunu söyledi.
AB Komitesi üyesi, “Sosyal geçmişiniz, tam bir profilinizi çıkarmak için taranabiliyorsa, manipüle edilme riski çok büyük. Şayet hiçbir şeye inanmadığımız bir duruma düşersek, o vakit toplumumuzu büsbütün baltalamış oluruz” diye konuştu.
Düzenlemeyi, teknolojinin en büyük risklerine karşı koymak için bir “korkuluk” olarak tanımlayan Vestager, düzenlemenin global olması gerektiğini vurguladı.
AB Kurulu üyesi Vestager, yapay zekanın bir sonraki seçimleri etkilemek için kullanılabileceği konusunda katiyetle bir risk bulundurduğunu da lisana getirdi.
Avrupa Parlamentosu, yapay zeka kullanımının tesirinin izlenmeye devam edilmesi gerektiğini de kabul etti.
Milletvekillerine nazaran bazen bir algoritma kurallara uyuyor üzere görünse de uygulamada tam karşıtı olabiliyor.
Pek çok Avrupa Parlamentosu üyesi, net kurallar yoksa yapay zekanın gelecekte büyük sıkıntılara yol açabileceğinden kaygı ediyor
Yapay zeka ile ilgili tasarı, 2021 yılında AB Kurulu üyesi Thierry Breton tarafından sunulmuştu.
