İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Ünitesi (ÇOÇA) tarafından Santralistanbul Kampusu’nda düzenlenen toplantıda “Çocuğun Yeterli Olma Hali İstanbul Araştırması”nın bulguları açıklandı.
İstanbul’un 100 mahallesinde 803 hanede çocuklar ve anne-babalarıyla yapılan yüz yüze görüşmelere dayanarak yürütülen araştırma, çocukların güzel olma halini “maddi durum”, “sağlık”, “eğitim”, “risk ve güvenlik”, “barınma ve çevre”, “katılım” ve “ilişkiler” başlıkları altında ele alıyor.
Araştırmanın bulgularından kimileri şöyle:
- İstanbul’daki hanelerin yüzde 3’ünde fizikî ya da zihinsel engelli bir kişi varken bu oran en düşük sosyoekonomik statüde yüzde 7’ye çıkıyor, yani iki katından fazla.
- Yüksek sosyoekonomik statüye sahip hanelerin yiyecek tüketim sıklığı başkalarına kıyasla fazla. Bu kategorideki ailelerin üçte biri haftada iki ve daha sık kırmızı et tükettiğini söylerken bu sıklıkta et tüketen ailelerin oranı en düşük sosyoekonomik statü kümesinde yüzde 13.
- En düşük sosyoekonomik statüye sahip ailelerin üçte biri okul gezisi ve gibisi aktiflikleri, yüzde 27’si özel ders/dershane üzere masrafları karşılayamadığını söylüyor. Kırtasiye ve okulda meslek masraflarını karşılayamadığını söyleyen ebeveynleri oranı yüzde 15’in üzerinde.
YOKSULLUK KIYMETLERE YANSIYOR
- Aileler ortasındaki sosyoekonomik statü farklılıkları ebeveynlerin sahip olduğu bedellere de yansıyor. Yüksek sosyoekonomik statüye sahip ailelerde çalışkanlık, sorumluluk duygusu, öteki insanlara karşı hürmet ve müsamaha ön plana çıkarken düşük sosyoekonomik statü kategorisinde dindarlık, tutumluluk ve kelam dinleme üzere kıymetlere daha fazla vurgu yapılıyor.
- En düşük sosyoekonomik statüye sahip çocukların ortasında bilgisayar sahipliği oranı yüzde 47, internet irtibatlı cep telefonu sahipliği yüzde 73 ve internete erişimi olanların oranı ise yüzde 80.
- Çocukların üçte ikisi hayatlarından şad olduklarını belirtirken en düşük sosyoekonomik statüye sahip çocuklarda bu oran yüzde 47. Orta ve yüksek sosyoekonomik statü kategorilerinde bu oran yüzde 70’in üzerine çıkıyor.
KAYGI SEVİYELERİ YÜKSEK
- Araştırma çalışması çocuklar ortasında korkuların yaygın olduğunu gösteriyor. Çocuklar aile bireylerinin başına bir şey gelmesinden, COVID-19 pandemisinden, aile bireylerinden birinin işsiz kalmasından tasa duyuyorlar.
- Ailelerin maddi durumu çocukların bu hususta kaygılanmalarına da yol açıyor, doğal olarak bu telaş en düşük sosyoekonomik statüye sahip çocuklarda daha fazla. Bu kategoride yer alan çocukların yüzde 57’si yapmak istediği lakin yapamadığı harcamalar olduğunu söylerken bu oran en yüksek sosyoekonomik statüdeki çocuklarda yüzde 36.
- Çocukların yüzde 60’ının kendisine ilişkin farklı bir odası varken yüzde 32’i odasını öteki biriyle paylaşıyor.
- Görüşülen çocukların üçte ikisi hayatlarından şad olduklarını belirtirken en düşük sosyoekonomik statüye sahip çocuklarda bu oran yüzde 47. Orta ve yüksek sosyoekonomik statü kategorilerinde bu oran yüzde 70’in üzerine çıkıyor.
- Görüşülen çocukların yüzde 8’i depresyon belirtisi hissetmiş.
YAŞAMLARINDAN MUTLU DEĞİLLER
Araştırmaya nazaran çocukların hayatından memnuniyeti 11-14 yaş ortasında erkeklerde yüzde 66.3, kızlarda ise yüzde 69.8. Bu oran çocukların yaşların ilerledikçe daha da düşüyor. 15-18 yaş ortası erkek çocukların yüzde 54.6’sı, kız çocuklarınında yüzde 60.2’si ömürlerinden mutlu değil.
