Sağlık Müdürü Dr. Yasin Yılmaz hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesinin başlamasıyla birlikte, çok sıcakların çeşitli sıhhat sorunlarını de beraberinde getirdiğini söyledi.
Dr. Yılmaz “Sıcaklık ve nem artışına bağlı olarak beden ısısı artmakta ve metabolizma bu yeni duruma ahenk sağlamaya çalışmaktadır. Olağanda terleme ile beden ısısı istikrarda tutulmaya çalışılır. Lakin çok sıcaklarda yalnızca terleyerek beden ısısı istikrarda tutulamaz. Yaşlılar, bebekler ve kronik hastalığı olanlarda terleme sistemi ile beden ısısının istikrarda tutulması her vakit mümkün olmayabilir. Tekrar ortamdaki nem oranı yüksekse terleme suretiyle beden ısısı kâfi seviyede düşmeyebilir. Ayrıyeten şişmanlık, rastgele bir hastalığa bağlı yüksek ateş, çok sıvı kaybı, kalp hastalığı, ruh ve hudut hastalığı, alkol ve uyuşturucu unsur kullanımı ile tedavi gayeli kimi ilaçların kullanımı da sıcak havalarda terlemeyi etkileyen öteki faktörlerdendir. Bu üzere durumlarda yükselen beden ısısı beyin ve başka hayati organlarda hasara yol açabilir” dedi.
“DIŞARI ÇIKMAMAYA İTİNA GÖSTERİN”
Yılmaz, çok sıcaklardan en çok etkilenen kümeleri ise şu formda sıraladı; “Yalnız yaşayan 65 yaş ve üzerindeki yaşlılar. Dört yaşından küçük çocuklar. Bakıma muhtaçlığı olanlar. Gebeler, açık alanda çalışanlar ve çok kilolular. Kronik hastalığı (şeker hastalığı, kalp-damar hastalıkları, beyin-damar hastalıkları, ruhsal hastalıklar, kronik teneffüs sistemi hastalıkları, karaciğer hastalıkları, böbrek hastalıkları) olanlar. Daima ilaç (özellikle tansiyon düşürücü, idrar söktürücü, depresyon ve uyku ilaçları) kullanan şahıslar. Sokak çocukları ve evsizlerdir. Bilhassa kronik hastalığı bulunan ve yalnız yaşayan yaşlılar en çok risk taşıyan kümedir.”
“SPOR YAPMAK İÇİN SABAH VE AKŞAM TERCİH EDİLMELİ”
Sıcaktan korunmak için günün en sıcak saatlerinde (10.00-16.00) mecbur kalınmadıkça dışarı çıkılmaması gerektiğini bildiren Dr. yılmaz, “Dışarıda çalışması gerekenler mümkün hayli güneş altında korunmasız kalmamaya, çok hareketlerden kaçınmaya, sık sık tuz içeren sulu besinler almaya dikkat etmelidirler. Dışarıda bulunulduğunda açık renkli, hafif, bol ve sıkı dokunmuş kumaşlardan yapılan giysiler tercih edilmeli; geniş kenarlı ve hava delikleri olan şapka giyilmeli ve güneşin ziyanlı ışınlarından koruyan güneş gözlüğü kullanılmalıdır. Güneş ışınlarının dik geldiği saatlerde (10.00-16.00) denize girilmemeli ve güneşlenilmemelidir. Bu saatlerin dışında denize girmek isteyenler güneşten gözetici krem (en az 15 müdafaa faktörlü) kullanmalı, şapka ve gözlük üzere gerekli gözetici tedbirleri almalı ve uzun mühlet kesintisiz güneşlenmemelidir.
Yoğun fizikî aktivite ve spor yapmak için sabah ve akşam saatleri tercih edilmeli, her bir saatlik spor için en az 2-4 bardak sıvı alınmalıdır. Ağır fizik aktivitelerden kaçınılmalıdır. Risk altındaki yetişkinler ve yaşlılar, günde en az iki defa güneş yahut sıcak çarpması istikametinden izlenmelidir. Bebekler ise bu açıdan daha sık izlenmelidir. Bebek, çocuk, engelliler ve hayvanlar kapalı ve park etmiş araçlarda katiyen bırakılmamalıdır. Araçların iç ısıları, klima olsa dahi park edildikten çok kısa müddet sonra yükselmektedir. Araç terk edilirken herkesin dışarı çıktığından emin olunmalıdır” tavsiyesinde bulundu
“SU İÇİN” UYARISI
Vücut ısısının yükselmemesi için sık sık duş alınması gerektiğini işaret Eden Yılmaz açıklamasını şöyle tamamladı “Ayaklar, eller, yüz ve ense soğuk suyla ıslatılmalı yahut silinmelidir. Susuzluk hissi olmasa bile her gün en az 2-2,5 litre (12-14 su bardağı) sıvı tüketilmelidir. Kahvaltıda az yağlı peynirler, zeytin ve taze sebzeler bulunmalı, kafein içeren içecekler yerine de süt, meyve suyu, ıhlamur ve kuşburnu üzere bitki çayları tercih edilmelidir.
Yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı; yemeklerde nebati sıvı yağlar kullanılmalıdır. Yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine haşlama, ızgara, kendi suyunda yahut az suda pişirme üzere sağlıklı pişirme usulleri uygulanmalıdır. Beden direncini artırmak ve bedenin kâfi ölçüde vitamin ve mineral almasını sağlamak için bol ölçüde zerzevat ve meyve tüketilmelidir. Terleme ile artan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi için her zamankinden daha fazla ölçülerde sıvı alınmalıdır. Sıvı alımında su içmek temel olmakla bir arada, su dışı sıvı alımında kahve, çay ve gazlı içecekler yerine süt, ayran ve meyve suyu üzere içecekler tercih edilmelidir.
Eğer hekim tarafından sıvı alımı kısıtlanmış yahut idrar söktürücü ilaç kullanılması kelam konusu ise ilgili doktora başvurmak gerekir. Mide kramplarına neden olabileceği için çok soğuk ve buzlu içecekler tercih edilmemelidir. Kafein, alkol ve fazla ölçüde şeker içeren içecekler bedenden daha fazla sıvı kaybına yol açtığı için tüketilmemelidir. Dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin, tüketiminden kaçınılmalı, çabuk bozulma riski olan besinler (et, yumurta, süt, balık vb.) açıkta bekletilmemeli, besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi kademelerinde hijyen kurallarına ihtimam gösterilmelidir.”
