IBM’in Eagle kuantum bilgisayarı, karşı karşıya geldiği klasik üstün bilgisayarı karmaşık bir hesaplamayı içeren mukayeseli testte geçmeyi başardı.
IBM’in sergilediği bu muvaffakiyetin kuantum bilgisayarlarda yeni bir mihenk taşı olarak kabul ediliyor. IBM, kuantum bilgisayarların yakında gereçlerin özelliklerini yahut temel parçacıkların etkileşimlerini hesaplamak üzere misyonlarda sıradan bilgisayarları geçeceğine dair delilleri olduğunu söylüyor.
IBM’DEN TARİHİ BAŞARI
Donanımhaber’de yer alan ayrıntılara nazaran kuantum bilgisayarlar bir müddettir heyecan yaratıyor, lakin araştırmacılar üniversal olarak tüm klâsik bilgisayarlardan daha düzgün performans gösteren bir bilgisayar yapamadılar. Bunun nedeni kısmen mevcut tüm kuantum bilgisayarların “gürültülü” olması. Yani, kuantum bilgisayarının sonuçları tıpkı sesin çatlak bir kayıtta kaybolması üzere kusurlarla bozulmakta. Bu da güvenilirlik sorunu yaratıyor haliyle.
IBM’den Abhinav Kandala ve meslektaşları, “gürültülü” bir kuantum bilgisayarının bile hesaplamalarında klâsik bir makineden daha hakikat olabileceğini gösterdi. IBM’in 127 kuantum biti ya da kübit içeren Eagle kuantum bilgisayarının performansını Kaliforniya’daki Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı’ndaki bir muhteşem bilgisayarın performansıyla karşılaştırdılar. Her iki bilgisayarın vazifesi de birbirleriyle etkileşim halinde olan spinli atomlar üzere bir parçacıklar topluluğunun en muhtemel davranışını hesaplamaktı.
SÜPER BİLGİSAYAR HESAPLAMA YAPAMADI!
Bu sorunun zorluğu parçacık sayısıyla birlikte artıyor. Belli bir parçacık sayısına kadar araştırmacılar ilgili denklemleri bilgisayarda tam olarak çözebilir. Muhteşem bilgisayarlar ve yaklaşım formülleri, daha fazla sayıda parçacık kelam konusu olduğunda hesaplamaların üstesinden gelebilir, fakat sonunda hesaplamalar o kadar karmaşık hale gelir ki klâsik hesaplama başarısız olur. IBM araştırmacıları Eagle’ı bu durumların her birinde gürültünün tesirlerini azaltmak için geliştirdikleri bir dizi sistemle birlikte test etmek istediler.
Süper bilgisayar hesaplamaları tamamlayabildiğinde, iki usulün sonuçları uyumluydu. Lakin karmaşıklık muhakkak bir noktanın ötesine geçtiğinde, üstün bilgisayar başarısız olurken Eagle hala bir tahlil sunabiliyordu. Eagle’ın sonucunun yanlışsız olup olmadığını test etmenin bir yolu olmamasına karşın Kandala, o noktaya kadar yapılan hesaplamalarla düzgün bir ahenk içinde olmasının takımına kuantum bilgisayarının testi geçtiğine dair itimat verdiğini söylüyor.
IBM’in takımı şimdiden daha karmaşık hesaplamalar için ve daha büyük, münasebetiyle potansiyel olarak daha güçlü kuantum bilgisayarlarla deneyini tekrarlamak istiyor. IBM şimdiye kadarki en güçlü işlemcisi olan 1.121 kübitlik Condor çipini bu yıl içinde tanıtmayı planlıyor. IBM’in kuantum teknolojisi çalışmaları lideri Jay Gambetta, şirketin ayrıyeten geliştirme sınırında 4.158 kübite kadar “kamu hizmeti ölçeğinde işlemciler” olduğunu söylüyor. Kuantum bilgisayarların daha da geliştirilmesiyle, piller ya da gübreler için yeni gereçlerin ya da ilaçlar için yeni bileşiklerin keşfedilmesine yardımcı olabileceği umuluyor.
