Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Esin Korkut, 19 Mayıs Dünya İnflamatuvar Bağırsak Hastalıkları (İBH) Günü kapsamında İBH ile ilgili açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Korkut, İBH’nin sindirim sisteminde bilhassa de bağırsaklarda kronik iltihabı içeren bozuklukları tanımlamak için kullanılan bir terim olduğunu belirterek, “İnflamatuvar bağırsak hastalıklarının nedeni tam olarak bilinmemektedir. Lakin genetik yatkınlığı olan bireylerde beslenme, gerilim, çevresel faktörlere karşı ortaya çıkan çok bağışıklık sistemi cevabı sonrasında İBH’nin oluştuğuna inanılmaktadır. İBH’nın ülseratif kolit ve crohn olmak üzere iki tipi vardır. Bunlar sindirim sisteminin farklı kısımlarını etkileyen ve birbirinden kısmen farklı belirtiler gösteren hastalıklardır. İBH daha çok 20’li ve 30’lu yaşlarda görülmekle birlikte hayatın rastgele bir periyodunda belirti verebilir. Hastalık en çok gelişmiş ülkelerde görülür. Görülme sıklığı kentlerde kırsal bölgelere kıyasla daha fazladır. Ülseratif kolitin görülme sıklığı yüz binde 8 ila 16, crohn hastalığının görülme sıklığı ise yüz binde 4 ila 8 olup hem dünyada hem de ülkemizde hastalığın görülme sıklığı gitgide artmaktadır” diye konuştu.
“HASTALIĞIN SEYRİ TÜM HASTALARDA BİREBİR DEĞİLDİR”
Hastadan hastaya İBH belirtilerinin değişiklik gösterdiğin belirten Prof. Dr. Korkut, “Ancak sık tekrar eden ishal, sık tuvalet gereksinimi, yorgunluk hali, karında ağrı ve kramp, kanlı dışkılama, iştahsızlık, istemsiz kilo kaybı hastalarda en sık karşılaşılan belirtilerdendir. Hastalığın seyri tüm hastalarda tıpkı değildir. Hastalık belirtileri durumun ciddiyetine nazaran değişkenlik gösterebilir.
Bazı hastalarda ölçülü bir seyir görülür iken kimi hastada belirtiler çok şiddetli olabilmekte ve birçok kere alevlenmeler nedeniyle hayat kalitesini olumsuz etkileyebilmektedir. Hastalığın teşhisinin konulması, hastanın şikâyetlerinin dinlenmesi, fizik muayenesinin akabinde yapılacak kan ve dışkı analizi, kolonoskopi, bağırsak mukozası biyopsisi, Bilgisayarlı tomografi yahut MR’nın yorumlanması ile olur. İnflamatuvar bağırsak hastalıklarında birinci tedavi seçeneği sıklıkla ilaç tedavisidir” dedi.
“AMAÇ, HASTALIK ALEVLENMELERİNİ DENETİM ETMEK”
Hastaların birçoklarında ömür uzunluğu tedavinin gerekebileceğini tabir eden Prof. Dr. Korkut, “Tedavi seçimi hastanın yaşı, hastalığın şiddeti, sindirim sistemi içindeki yaygınlığı ve sindirim sistemi dışı belirtilerin varlığı üzere pek çok faktör göz önüne alınarak planlanır. IBH tedavisindeki maksat hastalık alevlenmelerini denetim etmek, düzgünlük halini korumak ve hastalık seyrinde oluşabilecek komplikasyonları engellemektir. Hastaların birçoklarında başlangıç basamağında ilaçla tedavi teknikleri uygun iken bir küme hastada daha teşhis anında cerrahi tedaviler gerekli olabilir. Bu nedenle hem hastalık gidişatını denetim etmek hem de ilaçların güvenilirlik hallerini denetlemek için hastaların kesinlikle muhakkak aralıklarla denetim muayenelerini ve analizlerini yaptırmaları gerekir” diye konuştu.
“İBH’DA YANLIŞSIZ TEŞHİS VE UYGUN TEDAVİ ÖNEMLİDİR”
Prof. Dr. Korkut, cerrahi müdahalenin hangi durumlarda gerektiği konusunda şu bilgileri paylaşarak konuşmasını sonlandırdı:
“İlaç tedavisi uygulanan hastalarda, ilaç tedavisine kâfi cevap alınamayan yahut hastalık seyri sırasında ilaç tedavisi ile giderilmesi mümkün olmayan fistül oluşumu, bağırsak tıkanıklığı yahut yırtılması üzere durumlarda; cerrahi tedavi seçenekleri kullanılır. Cerrahi uygulamalar ortasında hastalıklı bağırsak bölgesinin çıkarılması yahut ülseratif kolitte olduğu üzere kalın bağırsakların tamamının çıkartılması üzere teknikler yer alır. İBH’da hakikat teşhis ve uygun tedavi kıymetlidir. Teşhis ve tedavi de gastroenteroloji, cerrahi, patoloji ve radyoloji doktorlarının bir ortada karar vermesi, hastanın da tedavi kararına dâhil edilmesi ve hasta ahengi en değerli faktörlerdir.”
