Göğüs Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Bilge Özgür Yüksel, nefes darlığı konusunda açıklamalarda bulunarak, “Kalp hastalıklarında da bedene pompalanan kan ölçüsünde azalma olur. Tüm bedene giden oksijen ölçüsü azalacağı için teneffüs iş yükü artar. Beyinde teneffüsü denetim eden merkeze ilişkin hastalıklar da teneffüs iş yükünü artırabilirler” diye konuştu.
NEFES ALDIĞINIZI FARK EDİYORSANIZ DİKKAT
Nefes darlığının kişinin olağandan daha güç ve sık bir halde nefes alıp vermesi durumu olduğunu kaydeden Uzm. Dr. Yüksel, “Normal bir insan nefes alıp verdiğinin farkında bile değildir. Halbuki her insan dakikada 12-16 defa nefes alıp verir. Bireylerin nefes alma sürecinde rahatsızlık, süratli yahut zorlanma hissi yaşaması nefes darlığı olarak isimlendirilir. Nefes darlığı, tıpkı ağrı üzere, yalnızca hasta tarafından algılanan şahsî bir belirtidir” dedi.
VÜCUDA GİREN OKSİJEN ÖLÇÜSÜ AZALIYOR
Nefes darlığının birçok farklı nedenden kaynaklanabileceğinin altını çizen Uzm. Dr. Yüksel, “Akciğerlerin katılaşması ya da göğüs duvarının genişlemesinde azalmalar (obezite, skolyoz, akciğer zarı kalınlaşması) da teneffüs iş yükünü arttırır” değerlendirmesinde bulundu.
BİLİNÇ SEVİYESİNDE NEFES DARLIĞI OLABİLİR
İkinci bir nedenin de teneffüs kaslarında oluşan zayıflık olduğuna dikkat çeken Uzm. Dr. Yüksel, “Nörolojik kas hastalıkları, teneffüs kaslarında yorgunluğa bağlı nefes darlığına yol açabilir. Öteki bir neden de psikojenik nefes darlığıdır. Hiçbir organik hastalık olmamasına karşın olağan olan teneffüs, şuur seviyesinde nefes darlığı halinde algılanabilir” sözlerini kullandı.
AKCİĞER YAHUT KALP HASTALIĞI OLAN ŞAHISLAR RİSK ALTINDA
Nefes darlığının her yaştan beşerde görülebileceğini lisana getiren Uzm. Dr. Yüksel, “Akciğer yahut kalp hastalığı olan şahıslarda, astım, KOAH ve obezite üzere kronik teneffüs rahatsızlıkları olanlarda daha yaygın görülür. Bunun yanı sıra hipotiroidi, hipertiroidi üzere endokrinolojik hastalıklarda, nörolojik, hematolojik hastalıklarda ve böbrek hastalıklarında da oluşabilir. Anksiyete bozukluğu, panik atak yahut gerilim durumunda da süreksiz nefes darlığı yaşanabilir” açıklamasında bulundu.
SİGARA DUMANI VE HAVA KİRLİLİĞİ TETİKLEYEBİLİR
Nefes darlığını tetikleyen birçok faktörün olduğuna değinen Uzm. Dr. Yüksel, bilhassa astımlıların birtakım faktörlerin nefes darlıklarını artırdığını söyledi. Yüksel, şöyle devam etti:
“Sigara dumanı, hava kirliliği, soğuk hava, alerjenler (polen, toz, küf mantarları, evcil hayvan tüyleri gibi), ilaçlar (ağrı kesiciler gibi) teneffüs yolu enfeksiyonları astım krizine yol açabilir. Ağır hüzün, gerilim anksiyete yahut panik atakların tetikleyicileri ortasında yer aldığını ve kısa vakitte süratli kilo alınması ya da süratli kilo kaybı da nefes darlığına yol açabilir.”
GÖĞÜS AĞRISI VE BAYILMA EŞLİK EDERSE ACİL MÜDAHALE ŞART
Nefes darlığının, altta yatan önemli bir sıhhat meselesinin belirtisi olabileceğine dikkat çeken Uzm. Dr. Yüksel, şu bilgileri paylaştı:
“Eğer nefes darlığı ansızın ve şiddetli bir halde ortaya çıkarsa yahut eşlik eden belirtiler (göğüs ağrısı, bayılma, süratli kalp atışları) varsa acil tıbbi müdahale gerekebilir. Ayrıyeten, nefes darlığı olağan aktiviteleri yapmayı engelliyorsa yahut uzun müddet devam ederse, tabip tarafından değerlendirilmelidir. Nefes darlığı belirtilerinin ihmal edildiği takdirde, altta yatan önemli bir sıhhat sorunu tedavi edilmeyebilir. Bu durum, kalp yetmezliği, akciğer hastalıklarının ilerlemesi yahut teneffüs yetmezliği üzere komplikasyonlara yol açabilir. Ayrıyeten ömür kalitesini etkileyebilir ve günlük aktiviteleri sınırlayabilir.”
TEDAVİ HASTALIĞA BAĞLI DEĞİŞEBİLİR
Tedavi yollarından bahseden Uzm. Dr. Yüksel, “Tedavi, nefes darlığına neden olan hastalığa bağlı olarak değişir. Örneğin, astım yahut KOAH için inhaler ilaçlar, kalp yetmezliği için diüretikler ve kalp ilaçları kullanılabilir. Birtakım durumlarda nefes darlığı resen düzelebilir, lakin ekseriyetle altta yatan sorun tedavi edilmeden kalıcı bir tahlil sağlanamaz. Tedavi seçenekleri ortasında ilaçlar (örneğin bronkodilatörler, kortikosteroidler, diüretikler), teneffüs terapisi, oksijen tedavisi, antrenman programları, kilo idaresi, sigarayı bırakma ve altta yatan sıhhat sıkıntısının tedavisi yer alabilir. Tedavi planı, bir hekim tarafından ferdî olarak belirlenmelidir” diyerek kelamlarını noktaladı.
