Investing.com – ABD’nin borç tavanını feci bir temerrütten evvel yükseltme yarışı, Temsilciler Meclisinin limiti yükselten bir tasarıyı kabul etmesinin akabinde büyük bir mahzuru aştı. Bu ortada Fed’in Haziran toplantısında faiz oranlarını artırmayacağına dair beklentiler, ABD merkez bankasının gelecekteki siyaseti etrafında dönen tartışmalarla birlikte yükseliyor. Yurt içinde kıymetli iktisat dataları açıklanırken piyasalardaki hareketlilik sürüyor: Borsa, emtia ve döviz piyasaları yeni rekorlara sahne oluyor.
1. Temsilciler Meclisi borç tavanı tasarısını kabul etti; sırada Senato var
ABD Temsilciler Meclisinin 31,4 trilyon dolarlık borçlanma limitini yükseltecek bir mutabakat lehinde oy kullanmasının akabinde Washington’daki borç tavanı krizi, önümüzdeki günlerde bir sonuca hakikat ilerliyor olabilir.
Borç tavanını 2025 yılına kadar askıya alacak ve birtakım hükümet harcamalarını sonlandıracak olan tasarı, 5 Haziran’da hükümetin temerrüde düşme ihtimalinden evvel yasalaşmaya bir adım daha yaklaştı.
Temsilciler Meclisindeki Cumhuriyetçiler ve Demokratlar hem sağ hem de sol kanattan gelen sert itirazlara karşın mutabakata yeşil ışık yaktı. Çarşamba günü yapılan 314-117’lik sonuncu oylama, ABD Lideri Joe Biden tarafından “iki partili bir uzlaşma” ve Temsilciler Meclisi Lideri Kevin McCarthy için bir zafer olarak selamlandı.
Üst meclisin çoğunluk başkanı Chuck Schumer‘in, önlemi “mümkün olan en kısa sürede” gündeme getirmeyi planladığını söylemesiyle, Senato artık ilgi odağı haline geldi.
2. Duraklatmak ya da duraklatmamak
Fed’in uzun müddettir devam eden faiz sıkılaştırma kampanyasına (geçici de olsa) orta vermeyi seçeceğine dair beklentiler, Çarşamba günü iki değerli yetkilinin yorumlarının akabinde arttı ve ABD merkez bankasının optimal siyaset yolu konusunda devam eden tartışmadaki son dönemece işaret etti.
Fed Lideri Philip Jefferson, Çarşamba günü yaptığı bir konuşmada; bankanın, 13 Haziran’da başlayacak iki günlük toplantısında faiz artırımına gitmemesi ile faizleri belirleyen Federal Açık Piyasa Komitesine (FOMC), borçlanma maliyetlerinde daha fazla artışa gitme kararı almadan evvel “daha fazla bilgi görme” imkanı sağlayacağını söyledi.
Başkan Biden’ın Fed lider yardımcısı adayı olan Jefferson, gelecekteki siyasetin şekillendirilmesinde merkezi bir figür olarak görülüyor.
Bu ortada FOMC’nin oy hakkına sahip bir üyesi olan Philadelphia Fed Lideri Patrick Harker, bir konferansta, yaklaşan toplantıda faiz konusunda “pas geçilebileceğini” söyledi.
Investing.com’un Fed Faiz İzleme Aracı sitesine nazaran bu açıklamalar, bir gün evvel %37 olan duraklama ihtimalinin %63’e yükselmesine yardımcı oldu.
Ancak öteki Fed siyaset yapıcıları, bu görüşleri paylaşmayarak inatçı bir halde yükselen enflasyon oranlarını düşürmek için bir faiz artışına daha gereksinim duyulabileceğini savunuyor.
3. Yeni istihdam verileri
Fed yetkililerinin, son faiz kararını vermeden evvel incelemeleri gereken, bu haftanın son iki gününde açıklanacak yeni istihdam piyasası dataları de dâhil olmak üzere, kimi değerli bilgiler bulunuyor.
Bugün ilerleyen saatlerde açıklanacak olan ADP Ulusal İstihdam Raporuna nazaran ABD özel kesiminde patronların, Mayıs ayında bir evvelki ay 296.000 olan işe alım sayısını 170.000’e düşürmesi bekleniyor.
Bu sayı, Çalışma Bakanlığının Cuma günü açıklayacağı daha kapsamlı tarım dışı istihdam raporunun fragmanı niteliğinde olacak. Ekonomistler, dünyanın en büyük iktisadının Nisan ayında 253.000 olan istihdam sayısını geçen ay 180.000’e düşürdüğünü iddia ediyor.
Politikacılar; bir yılı aşkın müddettir devam eden siyaset sıkılaştırma döngüsünün, iş gücü piyasasını yavaşlatıp yavaşlatmadığını görmek için bu bilgileri yakından takip edeceklerini söyledi. Teorik olarak bu düşüş, fiyat artışında bir yavaşlamaya katkıda bulunabilir.
4. Vadeli süreçler, Temsilciler Meclisi oylamasının akabinde yükseldi
ABD pay senedi vadeli süreçleri, Temsilciler Meclisinin borç tavanı tasarısını kabul etmesinin akabinde yükselişe geçti.
S&P 500 %0,22, Dow %0,09 ve Nasdaq 100 %0,08 paha kazandı.
Yatırımcılar, Meclis oylamasının sonucunu beklerken ana endeksler, Çarşamba günü kırmızıda kapandı. Yatırımcılar ayrıyeten Nisan ayında iş ilanlarında bir sıçrama olduğunu gösteren ve ABD iş gücü piyasasında devam eden güce işaret eden iktisat datalarını de sindirmeye çalışıyor.
Bu sayı, Fed’in Haziran ayında faiz artırımına gideceği istikametindeki iddiaları yine canlandırdı, her ne kadar faiz artırımı beklentileri, Jefferson ve Harker’ın yorumlarıyla bir nebze yumuşamış olsa da.
5. Petrol, dalgalı ticarette yükselişe geçti
Temsilciler Meclisinin borç tavanı mutabakatını oylaması, dünyanın en büyük petrol tüketicisinin ziyan verici bir temerrütten kaçınacağı istikametinde kestirimleri artırırken petrol fiyatları, Perşembe günü dalgalı süreçlerde evvelki kayıplarını bilakis çevirdi.
WTI %0,21 artışla 68,23 dolardan süreç görürken Brent %0,28 artışla 72,80 dolara yükseldi.
Amerikan Petrol Enstitüsünden (API) gelen dataların, geçen hafta ABD ham petrol stoklarında yaklaşık 5,2 milyon varil artışla beklenmedik büyük bir birikim olduğunu göstermesi ve arz fazlası endişelerini tetiklemesinin akabinde piyasa daha evvel düşüş yaşamıştı.
Ancak bu talep tasaları, Çin imalat faaliyetlerinin Mayıs ayında beklenenden daha fazla büyüdüğünü gösteren bir özel kesim anketi ile kısmen dengelendi. Sayılar bu hafta başında açıklanan hükümet bilgileriyle tezat oluştururken büyük petrol ithalatçısı Çin’de toparlanma umutlarını canlandırdı.
6. Yurt içinde piyasalar hâlâ hareketli
Cumhurbaşkanlığı seçiminin geride kalmasından sonra yurt içi piyasalarda hareketlilik devam ediyor.
Haftanın dördüncü süreç günü, kur ve altın tarafında rekorlarla başlarken Borsa İstanbul, 25 Nisan’dan bu yana birinci sefer 5.000 puanın üzerine çıktı.
Türkiye’nin kredi risk primi (CDS) ise 14 Mayıs birinci cins Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden bu yana 598 puana inerek birinci kere 600 baz puanın altına düştü.
Dolar/TL, Türkiye piyasalarının kapalı olduğu saatte milletlerarası piyasalarda 21,03 TL’ye kadar yükselerek yeni rekor düzeyine ulaştı. Şu an parite, %0,48 artışla 20,8081 TL’den süreç görüyor.
Euro/TL tarafında da rekor serisi devam ediyor. Çift %1,14 artarak 22,4921 TL’den alıcılanıyor. Bankalar ortası piyasadaki fiyat ile hür piyasa fiyatı ortasındaki makas, sabah saatlerinde 0,24 TL ile yüzde 1,15 idi.
Altının gram fiyatı, dolar/TL‘de yaşanan bedel karının tesiriyle tüm vakitlerin rekor düzeyini 1.327 TL’ye yükseltti. Gram altının fiyatı, şu sıralarda 1.315 TL düzeyinde.
Yurt içinde ayrıyeten değerli iktisat dataları de açıklandı.
Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en süratli ve muteber referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketine nazaran manşet PMI, Mayıs ayında değişim göstermeyerek 51,5 seviyesinde kaldı. Perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi ise bir evvelki aya nazaran % 1,66, toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi % 5,60 oranında artış gösterdi.
