Elektriği hiç direnç göstermeden ileten hususlara süperiletken ismi veriliyor. Bugün sıhhat ve ulaşım üzere çeşitli alanlarda kullanılan süperiletkenler, havada adeta uçarak saatte 500 kilometreden süratli giden maglev trenleri yahut uçan kaykaylar üzere yenilikçi teknolojilerin de önünü açıyor.
ÇIĞIR AÇABİLECEK POTANSİYELİ VAR
Independent Türkçe’de yer alan çalışmaya nazaran Emory ve Stanford Üniversitelerinden bir takım, muhakkak bir düzenek sayesinde hususun “salınımlı süperiletkenlik” ismi verilen duruma geçebildiğini tespit etti.
Tipik süperiletkenlerde, Cooper çiftleri ismi verilen elektronlar, ısı yahut güç kaybetmeksizin atomlar ortasından hiçbirine çarpmadan akıp gidiyor ve elektrik akımı üretiyor.
Salınımlı süperiletkenlikte ise Cooper çiftleri dalga halinde hareket ediyor. Üstelik bu salınımlar nispeten daha yüksek sıcaklıklarda meydana geliyor.
Bilim insanları buradan hareketle salınımlı süperiletken materyallerin bir gün oda sıcaklığında çalışabileceğini umuyor.
ODA SICAKLIĞINDA ÇALIŞAN SÜPERİLETKEN HAYALİ
1911’de Hollandalı fizikçi Heike Kamerlingh Onnes, cıvanın -269 dereceye kadar soğutulduğunda elektriği hiç direnç göstermeden ilettiğini keşfetmişti. Fizikçi buna “cıvanın süperiletken hali” ismini vermişti.
Bilim insanları 1911’deki keşiften beri daha yüksek sıcaklıklarda muhteşem iletken hale gelen materyaller geliştirmeye çalışıyor.
Bir gün oda sıcaklığında çalışan bu çeşit bir materyal icat edilirse süperiletkenler gündelik hayatta çok daha yaygın kullanılabilecek.
Salınımın gerisindeki düzenek: Van Hove tekillikleri
Hakemli bilimsel mecmua Physical Review Letters’ta yayımlanan yeni araştırmada ortaya konan salınımlı süperiletkenlik, tam da daha yüksek sıcaklıklarda çalışabildiği için umut vaat ediyor.
Araştırma grubu, bu özelliğin ortaya çıkmasını “Van Hove tekillikleri” isimli bir sistemin sağladığını keşfetti.
Van Hove tekillikleri, birtakım materyallerde görülen ve içinde elektronların gücünün olağandışı değişikliklerden geçebildiği özel yapılar. Bu özellik, gerecin dış kuvvetlere nasıl reaksiyon verdiğini ve elektriği nasıl ilettiğini büyük ölçüde etkileyebiliyor.
Yeni çalışmanın arkasındaki grup, Van Hove tekilliklerini kullanarak salınımlı süperiletkenler üretilebileceğini ortaya koydu.
Bulgulara nazaran bu özel yapılar, süperiletkenliği başlatmak yahut yönetebilmek için bilim beşerlerine eşsiz bir fırsat sağlıyor.
Emory Üniversitesi’nden fizikçi Luiz Santos, “Van Hove tekillikleri diye bilinen yapıların modüle edici, salınımlı süperiletkenlik durumları üretebildiğini keşfettik” diye konuştu:
Çalışmamız, uygun anlaşılmamış bir olgu olan salınımların ortaya çıkışını anlamak için yeni bir teorik çerçeve sağlıyor.
