Temmuz’da aylık TÜFE enflasyonun çift haneye yaklaşmasını, yıllık TÜFE enflasyonunun da %38’den %48’e yükselmesini bekliyoruz. Seçimlerin akabinde $/TL kurunda %40’a yaklaşan yükseliş ve çeşitli vergi ayarlamaları kısa vadeli enflasyon dinamiklerinde kıymetli bir bozulmaya yol açmış durumda. Açıkçası, akaryakıt fiyatlarındaki haziran sonuna nazaran %50, aylık ortalama olarak da %30’luk artış, zerzevat fiyatlarında ay başından beri %35-40’a ulaşan artışlar, yaklaşık %30’luk ekmek artırımı, sigara fiyatlarına yapılan %10’un üzerinde artırım, elektronikten otomobile, küçük mesken aletlerinden konut dokumacılığına kadar birçok eserdeki %10-20 ortası fiyat artışları, Temmuz’da TÜFE enflasyonunun çift haneli gerçekleşme potansiyeline işaret ediyor.
Öte yandan, kur geçişkenliğinin bilhassa hizmet enflasyonuna gecikmeli olarak yansıması ve giysi eserlerindeki indirim dönemi aylık TÜFE enflasyonunu aşağı çekecektir. Tüm bu faktörleri bir ortada değerlendirdiğimizde, Temmuz’da aylık TÜFE enflasyonu iddiamız %9,6 olarak şekilleniyor, ki bu da yıllık TÜFE enflasyonunun %38,2’den 48,0’e sert bir yükseliş göstermesi manasına gelecek. Bununla bir arada, Temmuz TÜFE enflasyon tahminimizdeki risklerin üst taraflı olduğunu belirtelim.
TÜFE enflasyonundaki yükseliş trendinin yılın ikinci yarısı boyunca korunmasını bekliyoruz. Akaryakıt artırımlarının dolaylı tesirleri, hizmet enflasyonu üzerinde gecikmeli kur geçişkenliği, TL’de ek kıymet kaybı beklentimiz, potansiyel yeni vergi artışları ve en kıymetlisi fiyatlama davranışlarındaki bozulma, geçen yılın tıpkı devrindeki olumsuz baz tesiri ile birleştiğinde, yıllık TÜFE enflasyonundaki yükseliş trendinin yılın ikinci yarısı boyunca devam edeceğine işaret ediyor.
Biz açıkçası TÜFE enflasyonunun Haziran’da %40 civarına geriledikten sonra yılın ikinci yarısında yükselişe geçerek sene sonunda %50-55’e yükselmesi tarafındaki beklentimizi 6 Şubat sarsıntılarının çabucak akabinde yayınladığımız raporlarda paylaşmıştık. Bu beklentimiz temel olarak seçimlerin akabinde TL’deki sert kıymet kaybı ve vergi artışları beklentimize, kısmen de sarsıntılara bağlı olarak besin ve kira enflasyon tahminlerimizdeki üst istikametli güncellemelere dayanmaktaydı. Seçimler sonrası yaşanan gelişmeler bu istikametteki öngörülerimizi haklı çıkarmakla bir arada, $/TL kurunda yaşanan yükselişin ve de akaryakıtta %200’ü aşan maktu ÖTV artışının beklentilerimizi (varsayımlarımızı) aştığını da belirtmemiz gerekiyor.
Tüm bu gelişmelerin fiyatlama davranışlarında yol açtığı bozulma ve hizmet enflasyonundaki katılık da dikkate alındığında, TÜFE enflasyonu öngörülerimizin üst tarafta revizyonu kaçınılmaz hale geldi. Enflasyon patikasına ait yeni öngörülerimize nazaran, TÜFE enflasyonunun ağustos itibariyle %55 civarına, sene sonunda da %69’a yükselmesini bekliyoruz. Bu varsayımımıza destek oluşturan sene sonu $/TL kuru varsayımımızın muhafazakâr (iyimser) bir yaklaşımla 28,50 olduğunu belirtelim.
TCMB de sene sonu TÜFE enflasyonu iddiasını yarın yılın üçüncü enflasyon raporu ile birlikte güncelleyecek. TCMB mayıs başında açıkladığı son enflasyon raporunda TÜFE enflasyonu için 2023 sonu iddiasını %22,3’te, 2024 sonu iddiasını de %8,8’de sabit tutmuştu. Üstte saydığımız faktörlere bağlı olarak TCMB’nin de hem 2023 hem de 2024 enflasyon iddialarında önemli bir revizyona gitmesi kaçınılmaz görünüyor. TCMB’nin bizden ve piyasadan daha muhafazakâr bir enflasyon varsayımı paylaşmasını makul karşılanmakla birlikte, %50’nin altında bir iddianın piyasada önemli manada sorgulanabileceğini düşünüyoruz.
Serkan Gönençler
Baş Ekonomist, Gedik Yatırım
