Patellofemoral ağrı sendromu, dizin ön kısmında patella olarak da bilinen diz kapağı etrafında oluşan ağrıya deniyor. Diz hastalıkları ve spor yaralanmaları polikliniklerine başvuran hastaların yüzde 25-40’ını, koşucuların da yüzde 25’ini oluşturuyor.
Patellofemoral ağrı sendromu koşucu dizi olarak da biliniyor. Koşma ve zıplama içeren spor yapan şahıslarda daha sık görülüyor. 20-30 yaşlarda ve genç erişkinlerde karşılaşılan patellofemoral ağrı sendromuna bayanlar daha çok yakalanıyor. Dinlenme ve buz üzere kolay tedaviler ekseriyetle yarar sağlıyor fakat bazen diz önü ağrısında fizik tedaviye muhtaçlık duyulabiliyor.
Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Ahmet Turan Aydın, diz önü ağrısı hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
AŞIRI KİLO DİZDE AĞRIYA NEDEN OLUYOR
Diz ağrısı çoklukla koşarken, merdiven inip çıkarken, uzun müddet otururken yahut çömelirken arttığına dikkat çeken Aydın, “Diz önü ağrısı, dizin ön kısmında ve diz kapağı eklemi etrafında sıklıkla dizi bükme hareketinde açığa çıkan ağrıdır. İlerlemiş hadiselerde istirahat halindeyken ve uykuda da oluşabilir. Ağrının nedeni, patellanın karşısındaki olukta kaymasını zorlaştıran ve bozan durumlar, çok kullanma, dizilim kusuru ve travmalardır.
Özellikle vücut kitle endeksi 25’ten fazla olan bireylerde travma olmadan da zorlanma olabilir” dedi. Bu durumlar eklem kayma sistemini bozarak; eklem kıkırdağında yumuşamaya, eklemin yumuşak dokularının olağandışı gerilmesine, quadrıseps kasının zayıflamasına ve hamstringlerde gerginliğe, retinakulum içinde ağrılı nöroma gelişimine neden olur. Patellofemoral ağrı sendromu çoklukla kolay tedbirler yahut fizik tedavi ile büsbütün giderilir. Lakin, antrenman rutininde yahut aktiflik düzeyinde ayarlamalar yapılmazsa tekrarlayabilir” dedi.
ZAMAN VAKİT DİZLERİNDE BOŞALMADAN ŞİKAYET EDER
Prof. Dr. Ahmet Turan Aydın değerlendirmesini şöyle sürdürdü:
“Diz önü ağrısında hastalar çömelirken ve merdiven inip çıkarken zorlanmadan, vakit zaman dizlerinde boşalmadan şikayet eder. Muayenede PFE’de kayma zorluğu, hareket kısıtlılığı, dizilim kusurları, instabilite varlığı sorgulanır ve X-Ray, BT, MRG ile de bilhassa eklem kıkırdağı, patellanın yerleşim kusurları ve menisküs üzere ek bir hastalık olup olmadığı kıymetlendirilir.”
GEREKLİ TEDBİRLERİ ALMAK GEREKİYOR
Tedavinin başlangıçta ve ekseriyat konservatif olduğunu açıklayan Aydın, “Temel gaye diz önü bölgesinde düzgün ve istikrarlı bir kayma düzeneğinin oluşmasını sağlamaktır. Diz önü ağrısının önüne geçmek için; eklemleri zorlamadan spor yapma ve kollayıcı takviye kullanma, ömür modifikasyonu, rehabilitasyon, besin dayanakları (HA+Kollajen kompleks kürü, yeşil çay) değerlidir. Ameliyat çıkık, patella kırıkları ve instabilite üzere ek durumlar gelişen çok az bir hasta kümesinde kelam konusu olur” açıklamasına yer verdi.
Prof. Dr. Ahmet Turan Aydın, diz önü ağrısını önlemek için şu ögelere dikkat edilmesini istedi:
“Güçlenin; güçlü bacak ve kalça kasları, aktivite sırasında dizin istikrarda kalmasına yardımcı olur lakin yük çalışması sırasında derin çömelmekten kaçının. Hakikat hareket etmeyi öğrenin; hakikat formda zıplamanıza, koşmanıza ve dönmenize yardımcı olacak antrenmanlar hakkında bir fizyoterapiste danışın. Dış kalça kaslarını güçlendirmek bilhassa kıymetlidir. Bu, çömelirken, zıplarken yere inerken yahut bir basamaktan inerken dizinizin içe yanlışsız çökmesini önlemeye yardımcı olacaktır.
Fazla kilolardan kurtulun; fazla kiloluysanız, kilo vermek dizlerdeki gerilimi azaltır. Isınmadan spor yapmayın; koşmadan yahut diğer bir antrenman yapmadan evvel, beş dakika kadar hafif aktivite ile ısının. İdman sıklığınızı ve performansınızı birden artırmayın. Bacak kaslarınızı uzatın; nazik germe antrenmanları ile esnekliği destekleyin. Kullandığınız ayakkabılara itina gösterin; ayak sıhhatiniz için ayağınızı ve yapacağınız aktifliğe nazaran bileğinizi uygun kavrayan ve aktiflik için özel tasarlanmış ayakkabılar giyin.”
