Bankacılık dalı Muhtaçlık kredi faizi belirli bir oranın üzerinde menkul değer alım zorunluluğuyla karşı karşıya kalsa da TL mevduat faizindeki sert yükseliş nedeniyle istikametini üst çevirdi. Menkul değer uygulamasının devreye alındığı 10 Mart’tan bu yana muhtaçlık kredi faizi 26.5 puan arttı.
Ekonomim Gazetesinden Şebnem Turhan‘ın haberinde bugün Merkez Bankası’nın tüketici kredilerini de menkul değer kapsamına aldığı 10 Mart’tan bu yana tüketici kredisi faizlerinde izlenen yükseliş var.
Merkez Bankası 10 Mart kararlarının akabinde yaptığı düzenleme ile 70 bin lira altındaki muhtaçlık kredilerini menkul değer zaruriliği dışında bırakmıştı fakat gereksinim kredilerine getirilen faiz üst hududu TL mevduat faizlerinin daha süratli yükselmesi nedeniyle aykırısı bir sonuç oluşturdu.
Hem TL mevduat oranı hem de mart sonu getirilen TL dönüşüm oranı gayelerini tutturmaya çalışan bankacılık bölümü mevduat faizlerini üste çekerken gereksinim kredisinde ise ziyana uğramamak ve arzı düşürmek için muhtaçlık kredi faizlerini de yükseltti.
10 Mart öncesi özel ve yabancı mevduat bankalarında aylık yüzde 2,76 yıllık kolay faiz oranı olarak yüzde 33,12 düzeyinde olan muhtaçlık kredi faizleri seçimin ikinci tipi öncesinde aylık yüzde 5 ve üzerine çıktı. Böylelikle yaklaşık 2.5 ayda gereksinim kredi faizi yıllık hesaplamada 26.5 puan birden fırladı.
Mayısta 12 puan birden yükseldi
Seçimlerin birinci tipinin kazananın olmamasıyla geride kalması ve seçim belirsizliğinin devam etmesi nedeniyle 14 Mayıs sonrasında gereksinim kredi faizleri daha süratli yükseldi. İkinci çeşidin yapılacağı 28 Mayıs öncesinde de yükseliş devam etti. 14 Mayıs öncesi özel ve yabancı mevduat bankaları ortalama aylık yüzde 3,99 yıllık kolay faiz olarak yüzde 47,88 düzeyinde gereksinim kredisi kullandırırken 15 Mayıs’ta bunu aylık yüzde 4,49’a akabinde bu hafta başında da yüzde 4,99’a çıkardı. Lakin birtakım bankalarda bu oranlar yüzde 6’ya kadar yükseldi. Bu hesaplamaya nazaran mayıs başından 22 Mayıs’a kadar muhtaçlık kredi faizinde 12 puan yükseliş yaşandı ve yıllık kolay faiz yüzde 59,88’e kadar ulaştı.
Yılbaşında ise şimdi gereksinim kredi faizlerinde menkul değer uygulaması yokken özel ve yabancı mevduat bankaları aylık yüzde 2,69 yıllık kolay faizde yüzde 32,28 düzeyinde muhtaçlık kredisi kullandırıyordu. 22 Mayıs haftası itibariyle yüzde 59,88’e dayanan yıllık basit faiz göz önüne alındığında yılbaşından bu yana gereksinim kredisi faizindeki artış 27.6 puan oldu.
Bankacılık dalı kaynakları TL mevduat faizindeki yükseliş nedeniyle net faiz gelirinin negatif olduğunu belirtirken gereksinim kredisi faizinde artışın bundan da kaynaklandığını kaydetti. Gereksinim kredi faizini bilançolarda çok meşakkat yaratmayacak bir düzeye çekilmesinin menkul değer zorunluluğuyla karşı karşıya kalınsa bile gerekli olduğunu lisana getiren bankacılık dalı kaynakları kredi iştahının ise aslında hayli düşük düzeylerde bulunduğuna da dikkat çekti.
Kamu bankalarında faiz daha düşük
