Küresel hisse piyasaları, ABD’de açıklanan enflasyon datalarının beklentilerin altında artış göstermesiyle alış yüklü bir seyir izlerken, gelecek hafta yurt dışında ağır bilgi gündemi, yurt içinde ise Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) faiz kararı yatırımcıların odağında olacak.
Hafta içinde ABD’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) haziranda aylık bazda yüzde 0,2 ve yıllık bazda yüzde 3 artışla piyasa beklentilerinin altında kaldı.
Ülkede Üretici Fiyat Endeksi de (ÜFE) birebir periyotta aylık ve yıllık bazda yüzde 0,1 artışla öngörülerin altında gerçekleşti. Böylece ABD’de üretici enflasyonu, yıllık bazda 2020’den bu yana düşük düzeye geriledi.
FED’İN ŞAHİN SİYASETLERİ SONA EREBİLİR
Analistler, üretici fiyatlarına ait dataların ABD’de enflasyonun düştüğüne dair daha fazla ispat sağladığını ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) “şahin” siyasetlerini yakında sona erdireceğine dair beklentileri artırdığını söyledi.
Bu durum, ABD’de uzun müddettir gündemde olan resesyon tasalarının azalmasına neden olurken, ülke iktisadında “yumuşak iniş” yapılabileceği ihtimalinin de öne çıkmasını sağladı.
Söz konusu gelişmelerin akabinde para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in, bu ay siyaset faizini 25 baz puan artırmasının akabinde “şahin” adımlarına son verebileceği öngörüleri güçlenirken, Banka’nın yıl sonunda faiz indirimine gidebileceği ihtimali de fiyatlamalara dahil oldu.
Fed yetkililerinin açıklamaları da takip edilmeye devam ediliyor.
San Francisco Fed Lideri Mary Daly, faiz artışlarının ülkede yüksek enflasyonu düşürmek için gerekli olacağını belirterek, “Enflasyona karşı zafer kazandığımızı söylemek için şimdi çok erken.” değerlendirmesinde bulundu. Daly, daha evvel bu yıl 2 faiz artışına daha muhtaçlık duyulacağına inandığını tabir etmişti.
“SON BİLGİLER UMUT VERİCİ”
Chicago Fed Lideri Austan Goolsbee, enflasyonun hala yüzde 2 gayesinin üzerinde olmasına karşın son bilgilerin “umut verici” olduğunu söyledi.
En “şahin” Fed üyelerinden biri olarak bilinen St. Louis Fed Lideri James Bullard’ın, gelecek ay vazifesi bırakacağı duyuruldu. Bankadan yapılan açıklamada, St. Louis Fed’in birinci lider yardımcısı ve operasyondan sorumlu lideri Kathleen O’Neill Paese’nin, süreksiz lider ve CEO misyonlarını derhal geçerli olmak üzere üstlendiği bildirildi.
Öte yandan, tahvil piyasalarında geçen hafta alışlar öne çıkarken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizleri, haftayı yaklaşık 23 baz puan azalışla yüzde 3,83’ten tamamladı.
Düşüş eğilimini üst üste 2. haftaya taşıyan dolar endeksi ise yüzde 2,3 azalışla haftayı 99,9 düzeyinden tamamlayarak 14 Nisan 2022’den bu yana birinci kere 100’ün altına geriledi.
Altının ons fiyatı haftayı yüzde 1,6 artışla 1.956 dolardan kapatırken, Brent petrolün varil fiyatı da arzın talebin altında kalacağı endişeleri ve ABD’de resesyon tasalarının azalmasıyla yüzde 1,8 artarak 79,6 dolarla yaklaşık son 2,5 ayın en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirdi.
NASDAQ VE S&P 500, NİSANDAN BU YANA EN YÜKSEK SEVİYEDE
ABD’de hisse piyasaları, geçen hafta ülkede açıklanan enflasyon bilgilerinin beklentilerin altında gerçekleşmesinin Fed’in siyaset alanını genişletmesiyle olumlu bir seyir izlerken, gelecek hafta ağır data gündemi ve şirket finansal sonuçları yatırımcıların odağına yerleşti.
Analistler, Banka’nın sıkılaştırıcı para siyasetlerinde sona yaklaştığına yönelik fiyatlamaların öne çıkmasıyla risk iştahının arttığını belirterek, ABD’de devam eden bilanço döneminin da pay ve bölüm bazlı oynaklığı arttırabileceğini söyledi.
ABD hisse piyasaları tarafında ise ABD Federal Ticaret Komisyonu’nun (FTC) Microsoft’un bilgisayar oyunu geliştiricisi Activision Blizzard’ı satın almasını engellemek üzere müracaat yaptığı mahkemede, Microsoft lehine karar verildi.
Ülkenin en büyük ikinci bankası Bank of America’nın yasa dışı fiyatlar almak, kredi kartı mükafatlarını alıkoymak ve uydurma hesaplar açmak suçlamaları üzerine 250 milyon dolar ödeyeceği bildirildi.
Geçen hafta başlayan bilanço döneminde, ABD’nin büyük bankalarından JPMorgan Chase ile Wells Fargo’nun net karı bu yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın birebir periyoduna kıyasla artarken, Citigroup’un karında düşüş kaydedildi.
Açıklanan makroekonomik datalara nazaran, ABD’de Michigan Üniversitesi’nce ölçülen tüketici itimat endeksi, temmuzda 72,6’ya yükselerek Eylül 2021’den bu yana en yüksek düzeyine çıktı.
KRİPTODA DEĞERLİ GELİŞMELER
Kripto para piyasaları tarafında da değerli gelişmeler yaşandı.
ABD’de XRP için açılan “menkul kıymet” davası Ripple lehine sonuçlandı. Karar sonrasında XRP, yüzde 70’in üzerinde arttı, haftayı da yüzde 50 kıymet yararıyla kapattı.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta New York borsasında Nasdaq endeksi yüzde 3,32 ve S&P 500 endeksi yüzde 2,30 bedel çıkarıyla Nisan 2022’den bu yana en yüksek düzeyine çıktı. Dow Jones endeksi de haftayı yüzde 1,96 yükselişle tamamladı.
17 Temmuz ile başlayan haftanın data takviminde, salı günü sanayi üretimi ve perakende satışlar, perşembe günü haftalık işsizlik müracaatları takip edilecek.
AVRUPA ENFLASYON BİLGİLERİNE ODAKLANDI
Avrupa borsalarında da geçen hafta alış yüklü seyir öne çıkarken, gelecek hafta gözler, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Lideri Christine Lagarde’ın açıklamaları ve bölgede açıklanacak enflasyon datalarına çevrildi.
Geçen hafta açıklanan Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) haziran ayı para siyaseti toplantı özetinde, faiz artışlarına devam edileceği sinyalleri verildi. Özette, Banka’nın gerekirse temmuz toplantısından sonra da faiz oranlarını artırmayı düşünebileceği belirtilerek, ileriki devirlerde de bilgi odaklı kararlar alınacağı kaydedildi.
Avrupa’da enflasyon baskısının ABD’ye nazaran daha güçlü kalmayı sürdürmesi ve ECB haziran ayı para siyaseti toplantı özetinde öne çıkan “şahin” tonlar, avro/dolar paritesinin yaklaşık yüzde 2,4 artışla Kasım 2022’den bu yana en güçlü haftalık yükselişini yapmasına neden oldu.
Geçen hafta Litvanya’nın başşehri Vilnius’ta düzenlenen NATO Başkanlar Tepesi gündemin odağında bulunurken, NATO’nun Vilnius Tepesi bildirisinde, terörizmin tüm hal ve tezahürleriyle gayret edilmesinin ortak savunma için elzem olduğu vurgulandı.
Açıklanan makroekonomik datalara nazaran, Almanya’da TÜFE, yıllık bazda yüzde 6,4 artışla beklentiler doğrultusunda gerçekleşirken, İngiltere’de sanayi üretimi, mayısta aylık bazda yüzde 0,6 azalarak varsayımların altında kaldı.
ECB’DEN 25 BAZ PUANLIK FAİZ ARTIRIMI BEKLENİYOR
Öte yandan, para piyasalarındaki fiyatlamalarda ECB’nin bu ayki toplantıda 25 baz puan faiz artırmasına kesin gözüyle bakılırken, Banka’nın yıl sonuna kadar toplamda 50 baz puan faiz artırımı yapması bekleniyor.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi yüzde 3,22, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 2,45, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 3,69 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 3,19 bedel kazandı.
Gelecek hafta pazartesi günü ECB Lideri Lagarde’ın açıklamaları, çarşamba günü İngiltere ve Avro Bölgesi’nde enflasyon, perşembe günü Almanya’da ÜFE ve cuma günü İngiltere’de perakende satışlar takip edilecek.
ASYA’DA GÖZLER PBOC’NUN FAİZ KARARINDA
Asya borsalarında geçen hafta müspet bir seyir izlenirken, gelecek hafta Çin Merkez Bankası’nın (PBoC) siyaset faiz kararı ve Japonya’da enflasyon dataları takip edilecek.
Analistler, Çin’de yetkililerin, ödenmemiş kredileri uzatmak için müzakereleri teşvik ederek emlak şirketlerinin şartlarını kolaylaştırmaları için bankalar üzerindeki baskıyı artırdığını anımsatarak, Çin hükümetinin iktisadın farklı alanlarını destekleyeceğine dair haber akışının yatırımcıların odağında bulunmaya devam ettiğini söyledi.
Geçen hafta, bölge merkez bankalarından Yeni Zelanda Merkez Bankası, Ekim 2021’den bu yana düzenlediği 12 toplantının tamamında faiz artırırken, piyasa beklentileri dahilinde birinci sefer gösterge faiz oranını sabit tutarak yüzde 5,50’de bıraktı. Bankadan yapılan açıklamada, mevcut siyaset faizinin enflasyonu baskı altına almak için kâfi olduğu belirtildi.
Güney Kore Merkez Bankası da siyaset faizinde değişikliğe gitmeyerek yüzde 3,50’de sabit tuttu. Böylelikle Banka, üst üste 4 toplantıda da faiz oranlarında değişikliğe gitmedi.
Öte yandan, Avustralya Merkez Bankası Lideri Philip Lowe’un yerine Lider Yardımcısı olarak misyon yapan Michele Bullock getirildi.
Hafta içinde açıklanan bilgilere nazaran, Çin’de enflasyon haziranda aylık bazda yüzde 0,2 azalırken, yıllık bazda değişim göstermedi. Birebir periyotta ÜFE ise yıllık bazda yüzde 5,4 azalışla beklentilerden fazla geriledi.
Japonya’da sanayi üretimi mayısta aylık yüzde 2,2 azalışla kestirimlerin altında kalırken, birebir periyotta kapasite kullanım oranının yüzde 6,3 düşüşle öngörülerin uzağında olması dikkat çekti.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,29, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 5,71 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 4 paha kazandı.
Japonya’da Nikkei 225 endeksi yatay seyirle haftayı tamamlarken, düşüş eğilimini üst üste 2. haftaya taşıyan dolar/yen paritesi, yüzde 2,3 azalışla yaklaşık son 2 ayın en düşük düzeyinden haftayı kapattı.
17 Temmuz ile başlayan haftada, pazartesi günü Çin’de büyüme, sanayi üretimi ve perakende satışlar, cuma günü Japonya’da TÜFE verisi takip edilecek.
YURT İÇİNDE FAİZ KARARI BEKLENİYOR
Yurt içinde bu hafta Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, rekor üzerine rekor kırarken, gelecek hafta gözler TCMB’nin perşembe günkü faiz kararına çevrildi.
AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, TCMB’nin bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını (politika faizi) 500 baz puan artırarak yüzde 20’ye yükselteceğini iddia ediyor.
Kurul, siyaset faizini 650 baz puanlık rekor artışla yüzde 15’e yükseltmişti lakin oran piyasa beklentilerinin çok altında kalmıştı.
Bu hafta Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi yüzde 4,05 artışla 6.437,74 puana yükselerek haftalık kapanış rekoru kırarken, gördüğü en yüksek seviyeyi de 6.446,01’e çıkardı. Dolar/TL de haftalık bazda yüzde 0,50 bedel kazanarak 26,1923’e yükseldi.
Bu hafta yurt içinde açıklanan makroekonomik datalara nazaran, mayısta işsizlik yüzde 9,5 olurken, tıpkı periyotta cari süreçler hesabı 7 milyar 933 milyon dolar açık verdi.
Cuma günü açıklanan TCMB’nin Piyasa İştirakçileri Anketine nazaran, cari yıl sonu TÜFE beklentisi yüzde 43,82 oldu.
Öte yandan, geçen hafta Sermaye Piyasası Heyeti (SPK), Kaleseramik, Çanakkale Kalebodur Seramik Sanayi’nin hisse başına 25 liradan, Atakey Patates Besin Sanayi ve Ticaret’in hisse başına 39,50 liradan, Fuzul Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı’nın hisse başına 8,90 liradan birinci halka arzını onayladı.
Analistler, gelecek hafta perşembe günü tüketici inanç endeksi ve TCMB’nin siyaset faizi kararının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 6.500 ve 6.600 düzeylerinin direnç, 6.300 ve 6.200 puanın takviye pozisyonunda olduğunu kaydetti.
