Altın yatırımcısı için sıkıntı gram altına mı, altın fonuna mı yatırım yapması… Birincisi çok tanıdık ve yıl sonuna kadar 2,200 TL’yi bulması çok beklenen.
Seçim sonrasında, Türkiye İktisat Modeli’nin akıldışılığından çıkmak için bir ümit ışığı olarak lanse edilen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve TCMB Lideri Hafize Gaye Erkan’ın da bağımsız bir iktisat idaresi sergileyemeyeceği ikinci faiz artırımıyla netleşmiş oldu. 500 baz puanlık faiz artırımı beklenirken, 250 baz puanlık artırım, bilhassa memleketler arası piyasalarda güvensizlik yarattı.
YENİ DÜZENLEMELERLE DURUMU YÖNETİM ETMEK
Faiz artırımı açıklamasının çabucak akabinde mecburî karşılıklara ait yapılan düzenlemeler olağan ki hiç yoktan iyi… Bilhassa de Kur Muhafazalı Mevduat’ta yüzde 15’lik zarurî karşılık ayrılması, likidite azaltıcı tedbirler ortasında dikkat çekiyor. Bu mevduat sahipleri için tahminen can sıkıcı, fakat asıl sıkıntı kredi kartları patlamak üzere olan düşük ve orta gelirli tüketici için can yakıcı olacak.
KREDİ KARTI PANSUMANI İÇİN GEREKSİNİM KREDİSİ Mİ? O SIKINTI ARTIK!
Seçim öncesinde başlayan ve artık kemikleşen bir bahis kredi darboğazı… Bankalar düzenlemeler netleşmeden kredi vermekte haklı olarak pek bonkör değil. Yeni düzenlemelerle birlikte kredi musluklarının daha da kısılacağı aşikar. Bunun manası, kredi kartına yüklenen dar ve orta gelirlinin, kara gün dostu gereksinim ve tüketici kredilerini bundan bu türlü kolay kolay alamayacağı… Yani nereden kesebilirseniz kesin, kredi kartınıza çok yüklenmeyin. Olağan ki hala borç batağına girmediyseniz!
TİCARİ KREDİ ALMAK DA ARTIK HİÇ KOLAY OLMAYACAK
Benzer bir durum, ticari krediler için de geçerli olacak. Esnafa, KOBİ’lere Halkbank ve öteki kamu bankalarından eskisi üzere kredi takviyesi gelmeyecek. Siz buna, likitide azaltıcı tedbirler ve tüketicinin satın alma gücünün enflasyon karşısında erimesini de eklediğinizde, başta esnaf ve KOBİ’lerin sakinlikle yüzleşirken kredi dayanağından de yoksun kalacağı bir sürece gireceğini kestirim etmek için ekonomist olmaya gerek yok.
ENFLASYON DATALARI ORTASINDAKİ MAKAS MUHTEŞEM!
TÜİK’in enflasyon datalarını koyun bir köşeye, zira Alice Mükemmeller Diyarı dataları çarşı-pazarda tuzla buz oluyor! TÜİK ve ENAG bilgilerinin ortasındaki makas bile bir yatırımcının yatırım yapmaması için kâfi sebep. Çünkü muteber bilgiye bile erişemiyorsunuz. Haziran ayı prestijiyle aylık enflasyon TÜİK’e nazaran yüzde 3.92, ENAG’a nazaran yüzde 8.54… Yıllık enflasyona gelince, TÜİK datalarına nazaran yüzde 38.21, ENAG’a nazaran 108.58!
GERÇEKDIŞI ENFLASYON ORANINDAN FİYAT ZAMMI!
Memur artırımları alışılmış ki TÜİK’in altı aylık enflasyon bilgilerine nazaran yapıldı. Bu fiyat artırımları öteki fiyat artırımlarını da belirleyecek ve silsile halinde ücretliler biraz daha fakirleşmiş olacak. Emekliler ise dolaylı vergilerin oranlarındaki artırım sonrası gelen artırım dalgasının altında kalmış durumda ve tekrar dolaylı vergilerin oranlarında artırıma gidileceği konuşuluyor. Dolaylı vergilerle bütçe açığını kapatmayı hedefleyen iktisat idaresi, seçim sürecindeki popülist uygulamalar için kaynak yaratma peşinde. Lakin o da kara deliği kapatmaya yetmeyecek.
VERGİYİ TABANA YAYMAK DEĞİL, VERGİYLE ORTA SINIFI EZMEK!
Türkiye’nin en temel yapısal meselelerinden biri vergi sistemi… Hazine ve Maliye Bakanı’nın birinci icraatlarından biri KDV, ÖTV ve öteki dolaylı vergilerin oranını artırmak oldu. Kendi tabiriyle ‘vergiyi tabana yayıyor’ ve yaymaya da devam edecek! Böylesi ekonomik krizlerden çıkışta bir sefere mahsus servet vergisi salmak ise aklından bile geçmiyor. Vergi tahsilat/tahakkuk sistemini düzenleyip, kayıp-kaçak oranını azaltmak mı? Bu iktidarla onun da gerçekleşmesi mümkün değil.
BÜTÇE DİSİPLİNİ Mİ? HELE BİR MAHALLÎ SEÇİMLER GEÇSİN DE!
Önce genel seçimler, akabinde da mahallî seçim sürecine giriş sebebiyle, sağ popülist uygulamalar durmak bilmeyecek. Krizin ateşini yükselten bu uygulamalar sürecek. Bütçe açığında yeni rekorlar beklemek çok da şaşırtan olmaz. Enflasyonist fiyat artışı-zamlar döngüsünün akabinde, ikinci tehlikeli döngü olarak, dolaylı vergilere yüklenmek yeni taktik. Ve bu, en kolay tahlil iktisat idaresi için…
CARİ AÇIK AZALACAK DA NASIL?
YD-ÜFE YÜZDE 39.92’YE GELMİŞKEN…
Evet ithalat döviz kurları sebebiyle bir oranda düşecek, fakat ihracatın yapısal sıkıntıları artacak. Girdi maliyetleri, ucuzcu rekabet sebebiyle, cari açığını önemli biçimde azalması pek mümkün görünmüyor. Yurtdışı ÜFE Haziran ayında bir evvelki aya nazaran yüzde 15.62, yıllık bazda yüzde 39.92 oranında artmışken, bunun ihracatçı firmaların girdilerine nasıl yansıyacağını hesaplamak sıkıntı olmasa gerek.
FIRTINALI PİYASALARDA EN MUTEBER LİMAN…
Gün geçmiyor ki, yıl sonu enflasyon iddialarının çıtasın yükselmesin. Yılbaşında yüzde 40 kestirimleri bugün yüzde 70’leri geçti, lakin o bile çok optimist. TL mevduat zati pek çok kişi için hiç cazip değil. Likidite azaltıcı tedbirler çerçevesinde zarurî karşılıklar da ayrıyeten caydırıcı bir öge. Döviz hala bir seçenek, ancak TCMB’nin bir sonraki faiz artırımı konusunda varsayım yapmak mümkün değil ve şu anda çok önemli artışlar beklemek de öyle… Yıl sonu iddiaları dolar için 31-32 TL bandında. Savaş durumu, global enflasyonist ortam, tahvil piyasasındaki sıkıntılar derken, altın hala en sağlam liman.
GRAM ALTIN MI, ALTIN FONLARI MI?
Altın yatırımcısı için sorun gram altına mı, altın fonuna mı yatırım yapması… Birincisi çok tanıdık ve yıl sonuna kadar 2,200 TL’yi bulması çok olası. Altın fonları ise alım/satımda çok avantajlı… Bir de olağan dolar bazında getiriyi dikkate almak açısından. Sonuçta o denli ya da bu türlü altına yatırım yapmak en inançlı tercih!
gazeteduvar.com.tr