Tüm ülkeyi yasa boğan ve 11 ili etkileyen Kahramanmaraş merkezli sarsıntılar, binaların sarsıntıya karşı sağlam olup olmadığı, ne kadar inançlı olduğunu tekrar herkesin gündemine taşıdı.
Depremlerde yıkılan ya da hasar alan binalardan geriye kalan imajlar, demir ve çimento başta olmak üzere inşaatlarda kullanılan materyallerin kıymetini bir kere daha gözler önüne serdi.
Genelde zelzele ve afetler sonrası ortaya çıkan inşaatlarda demir kullanımı, kuşkuya açık bir husus olarak öne çıkıyor. İnşaat demiri, kayıt dışı iktisadın de kıymetli kalemlerinden biri olarak görülüyor.
Tüm bunlar göz önüne alınarak kayıt dışı iktisat ile çaba kapsamında, vergi güvenliğinin yanı sıra, sarsıntı neslinde yer alan ülkemizde yapı güvenliğinin sağlanmasına katkı sunulması açısından inşaat demiri yakın takibe alınıyor.
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından, inşaat demirinin üretiminden laboratuvar evresi da dahil tüm kademelerini takip ederek kayıt altına alacak İnşaat Demiri İzleme Sistemi (İDİS) 1 Ocak 2024 prestijiyle hayata geçiyor.
İnşaat demiri, üretim sınırından çıktığı anda özel güvenlikli işaret ile kayda alınacak ve bundan sonra her bir adımda izlenecek. İnşaat demirleri, yükleme ve indirmeler, toptancılara satışlar, toptancılardan müteahhitlere satışlar, inşaat alanında yapı denetçilerin denetimi ve sonunda denetçi onayı ile eser bazında İDİS sayesinde tek tek görülebilecek.
İDİS ile yapı güvenliğine büyük katkı yapılırken, yılda 40 milyar liradan fazla vergi kaybının önüne geçilecek. Ayrıyeten bölümde yaşanan haksız rekabet de önlenecek.
KAYIT YAPTIRMAK MECBURÎ
İnşaat demirlerinin özel güvenlikli etiket ve özel güvenlikli işaretler ile elektronik olarak izlenmesini sağlayacak İDİS, gelecek yıl mecburî olacak.
Üretici ve ithalatçılar, 1 Ocak 2024 tarihinden sonra, İDİS’e kaydı olmayan inşaat demirlerini satışa husus edemeyecekler. Bu kapsamda, mevcut inşaat demiri üreten ve ithal edenler ile ihracatçı, toptancı, bayiler, tüccar ve yapı müteahhitleri, yapı kontrol firmaları ve ilgili tüm paydaşların İDİS’e kayıtları 2023 yılı sonuna kadar tamamlanacak.
KOPYALANAMAZ ÖZEL GÜVENLİKLİ ETİKET
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir Yönetimi Başkanlığı’nın mart ayında Resmi Gazete’de yayınlanan ‘İnşaat Demiri İzleme Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nde yer aldığı üzere İDİS, inşaat demirlerinin güvenlikli etiket ve güvenlikli işaretler ile elektronik olarak izlenmesini sağlayacak.
Üreticiler üretim çizgilerinin sonunda, ithalatçılar ise belirlenecek gümrük noktalarında inşaat demirlerini Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nden tedarik edecekleri özel güvenlikli işaret ile işaretlemekle yükümlü olacak.
Özel güvenlikli etiketler, İDİS’in temel öğesi olacak, kopyalanamaz özel bir gereç içerecek ve eşsiz kod taşıyacaklar. İnşaat demiri piyasaya sürülmeden uygulanacak bu etiketleme ve güvenlik adımı, İDİS yazılım portalına da işlenecek.