Asgari fiyat pazarlığı başlıyor. Fiyatlar birinci defa ikili fiyat devrine girebilir. Minimum fiyat temmuz ayında kamuda 22.853 TL’ye yükselirken özel bölümde bu sayının 11.500 TL civarında şekillenmesi bekleniyor.
Önümüzdeki temmuz ayından itibaren Türkiye’de birinci sefer fiilen ikili taban fiyat uygulaması başlayabilir. Kamuda çalışan emekçilere önümüzdeki temmuz ayından itibaren 22.853 liralık net taban fiyat uygulanacak.
Devlet memurlarının en düşük maaşı da 22.853 lirayla kamudaki fiili taban fiyata eşitlenecek. Buna karşılık, özel bölümde çalışıp birebir işi yapan çalışanlara 11 bin ile 11.500 lira civarında minimum fiyat verilecek. Böylelikle kamu ve özel dal ortasında 2 kata varan farkla iki farklı minimum fiyat uygulanmış olacak. İkili taban fiyat sistemi, özel dal çalışanları açısından yoksulluğun daha da artacağı manasına geliyor.
KAMUYA SEÇİM ZAMMI
İktidar seçimlerden çabucak evvel 700 bin kamu personelinin oyunu alabilmek için önümüzdeki ağustos ayında imzalanması gereken toplu sözleşmeleri seçim öncesine çekmiş ve mayısta yüzde 45 zam verdiğini açıklamıştı. Böylelikle toplu mukavelenin başka toplumsal kazanımlarıyla birlikte kamu çalışanın eline geçen net fiyata yüzde 45 değil, yüzde 98 artırım yapılmış oldu. Kamu çalışanının 1 Ocak 2023 prestijiyle çıplak taban fiyatı, tıpkı özel bölüm çalışanı üzere 8.506 liraydı.
Kamu çalışanının hizmet artırımı, toplumsal yardım, ek ödeme ve ikramiye ödemesiyle birlikte giydirilmiş net fiyatı de tekrar ocakta 11.693 liraydı. Mayıs kontratıyla ocak ayından geçerli olmak üzere çıplak net taban fiyat 16.901 liraya, giydirilmiş net minimum fiyat ise 23.170 liraya yükseldi. Bu çalışanlara temmuzda yüzde 15 artırım daha yapılacak. Fakat bir üst vergi dilimine girileceği için net olarak çalışanın eline geçen giydirilmiş fiyat 22.853 liraya gerileyecek. Bu tarihte özel kesimdeki taban fiyatın ise 11 bin ile 11.500 lira aralığında kalması durumunda ikili taban fiyat oraya çıkmış olacak.
Ücret, maaş, aylık uçurumu yaşanır
İktidarın, seçim öncesinde verdiği en düşük memur maaşını kamudaki en düşük personel fiyatına eşitleme kelamını yerine getirebilmesi için en düşük memura en az yüzde 82.3 artırım yapması gerekiyor. Bu durumda kamudaki teknik ve nitelikli memur maaşlarına da birebir oranlarda artırım yapılmazsa memurlar ortasında maaş dengesizlikleri yaşanacak. Tıpkı halde emekli aylıklarına da mevcut dengeyi koruyacak biçimde artırımların yapılması gerekiyor. Aksi halde fiyat, maaş ve aylıklar ortasında uçurumlar ve gelir adaletsizlikleri yaşanacak.
ASGARİ FİYATA DOLAR DAYANMIYOR
İktidar seçimlerden evvel temmuz ayında taban fiyatı 500 dolar seviyesine çıkaracakları kelamını vermişti. Çalışma eski Bakanı Vedat Alım 9 Mayıs’ta 500 dolar açıklaması yaptığında dolar 19.55 liraydı ve 8.506 liralık taban fiyat 435 dolara denk geliyordu.
500 dolar ise 9.780 lira civarındaydı. Bugün ise doların 24 TL hududunda olduğu dikkate alındığında 500 dolarlık taban fiyat 12 bin liraya denk geliyor. Aralık ayında taban fiyat belirlendiğinde 455 dolara denk geliyordu. Masada imzalar atılana kadar dolar daha da yükselirse sayıların değişmesi de gündeme gelecek. Personel tarafının seçim vaatlerinin yerine getirilmesine yönelik talepleri ise bilhassa iktidar kanadını zorlayacak.
Kaynak: Sözcü