Yurttaş artan enflasyon ve düşen alım gücü ile birlikte kredi kartı ve gereksinim kredilerine yüklenmişken Merkez Bankası (TCMB) nakdî sıkılaşma kapsamında kredi kartı nakit kullanımı ve kredili mevduat hesaplarında (ek hesap) faizi yükseltti. Resmi Gazete’de yayımlanan bildiriler ve TCMB basın duyurusunda yayımlanan değişikliklere nazaran ticari ve taşıt kredilerinin büyüme suratını yavaşlatıcı ek önlem alınırken “enflasyonun denetimi ve iç talebin dengelenmesi kapsamında” kredi kartı nakit kullanımlarına ve kredili mevduat hesaplarına uygulanan aylık azami faiz oranı yüzde 1.91’den yüzde 2.89’a yükseltildi. Bu karar iktisat etraflarında “Talebi kıssa da yurttaşı zora sokacak” diye yorumlandı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise kararı, “Sınırlı kaynaklarımızı ihracata ve yatırımlara kanalize etmeye devam edeceğiz” diyerek savundu.
MERKEZ’E MÜSAADE VERMİYORLAR
Ekonomi idaresinin enflasyonla çabada yan yollara saptığını söyleyen eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Şenol Babuşcu, “Parasal sıkılaşma kapsamında talep azaltmaya ve talep enflasyonunu düşürmeye çalışılıyor. Lakin siyaset faizini artırmıyor yahut artıramıyorlar. Birileri buna müsaade vermiyor onlar da yan yollar deniyor. Bu yollar da alım gücü düşen insanların başvurduğu en temel noktayı tıkıyor. Vatandaş aslında artırım yükü altında ezilirken bu artırımların finansmanını sağladığı noktayı da kapatıyorlar. Yurttaş, yanlış iktisat siyasetinin acısını artırımlarla çekiyordu, artık bir de faizle çekecek” diye konuştu.
“Bu krizin sorumlusu değiliz, faturayı bize kesmeyin” diyen Tüketici Birliği Federasyonu Lideri Mehmet Bülent Deniz ise şunları söyledi: “Bir iktisat modelinden biraz, öbüründen biraz alıp karma bir şey denerseniz sonuç bu olur. Neden faiz düşürdünüz, enflasyonu patlattınız, halkı yoksullaştırdınız? Halk kredi kartı, nakit avans ve tüketici kredileri ile cebinde olmayan parayı harcamak zorunda kaldı. Artık de faiz artırıp bunların önünü kesiyorsunuz. Yurttaşa nas yok mu?”
REEL KESİMDE İSTİHDAM VE TALEP KORKUTUYOR
Merkez Bankası’nın dün açıkladığı bilgileri nazaran mevsimsellikten arındırılmamış Gerçek Kesim İnanç Endeksi bir evvelki aya nazaran 1.4 puan azalarak 106.8’e geriledi. Mevsimsellikten arındırılmış Gerçek Kesim İtimat Endeksi ise 0.8 puan azalarak 104.9 oldu. Endeksi oluşturan anket sorularına ilişkin yayılma endeksleri incelendiğinde ankete katılanlar genel gidişat, gelecek üç aydaki toplam istihdam, gelecek üç aydaki ihracat sipariş ölçüsü, son üç aydaki toplam sipariş ölçüsü, gelecek üç aydaki üretim hacmi ölçüsü ve sabit sermaye yatırım harcamasına ait beklentilerinin olumsuz olduğunu söyledi.
Öte yandan Türkiye İstatistik Kurumu da İtimat Endeksi’ni açıkladı. Mevsim tesirlerinden arındırılmış inanç endeksi temmuz ayında bir evvelki aya nazaran; hizmet dalında yüzde 0.6, perakende ticaret dalında yüzde 2.6 ve inşaat kesiminde yüzde 0.9 azaldı. Bu endekslerde de anket soruları incelendiğinde gelecek üç ayda istihdam ve talepte düşüşler beklendiği görüldü.
