Döviz kurundaki hareketlilik ilaç tedarikini zorlaştırırken eczanelerde ilaç bulmak da güçleşti. Bilhassa akıllı ilaçlar, biyoteknolojik ilaçlar ve kanser tedavisinde kullanılan ilaçların üreticileri, fiyatlama nedeniyle Türkiye pazarına girmekten çekiniyor. Hali hazırda devam eden bu meseleye, yerli ilaç meselesinin da eklenmesi bekleniyor.
‘ZAM DEĞİL FİYATLAMA SİSTEMİNİN YENİLENMESİNİ TALEP EDİYORDUK’
13. Bölge Erzurum Eczacı Odası, Erzurum, Erzincan, Ağrı, Kars, Bayburt, Ardahan ve Iğdır’a hizmet veriyor. Hem Türkiye’de hem de bu bölgede yaşanan dertleri aktaran İtimat, “Telefonuma her gün eczacılardan, hastalardan, hasta yakınlarından ilaç bulunamadığına dair bildiriler geliyor. İlaç tedarikinde sorun var. Bunun birçok sebebi var. Uzun müddettir ‘ilaçların fiyatlama sisteminde bir sorun olduğunu’ söylüyorduk. Bu, ‘eczacılar artırım istiyor’ diye algılanıyordu. Halbuki artırım istemiyoruz, ilaçlamada fiyatlama sisteminin yenilenmesini talep ediyorduk” dedi.
‘YABANCI FİRMALAR TÜRKİYE PAZARINDAN ÇEKİLİYOR’
Temmuz ayında ilaca artırım geldiğini fakat bunun artırım değil ‘güncelleme’ olduğunu belirten İtimat, “Euro’yu devlet, 14 lira kabul etti. Şu an euro’nun kaç lira olduğu malum. Bunun üstüne bir de firmalar ‘kamu kurum iskontosu’ denilen iskonto yapıyor. Firmaların ayak dirediğini zati biliyorduk. Kimileri piyasada yok, kimileri da devlete vermesi gereken iskontoyu vermiyor. Bunları da ‘ya hastadan alın ya siz ödeyin ya da biz size sonra geri öderiz’ halinde akla hayale, kanuna sığmayan işler yapıyorlar. Fiyat siyasetleri sebebiyle kimi yabancı firmalar ilaçlarını Türkiye piyasasından geri çekiyor. Birçok ilacın maalesef Türkiye pazarından yavaş yavaş çekildiğini, kimilerinin da Türkiye pazarına girmek istemediğini biliyoruz. Bilhassa akıllı ilaçlar, biyoteknolojik ilaçlar, sıklıkla kanser tedavisinde kullanılan ilaçlar… Fiyatlama nedeniyle firmalar, Türkiye pazarına girmek istemiyor” diye konuştu.
‘TÜRKİYE UCUZ İLAÇ CENNETİ OLDU’
Yurt dışından gelip ilaç satın alanların sayısının arttığına dikkat çeken İtimat, şunları söyledi: “Çünkü burası ucuz ilaç cenneti haline geldi. Bunu ticarete çevirmek isteyenler de oldu, firmaların küresel pazarı bozuldu. Bu sürdürülebilir bir durum değil. Bu, önemli bir halk sıhhati sorunu. Hastalara nitekim ilaç ulaştıramamanın kaygısını yaşıyoruz. Antibiyotik ilaçlarda önemli bir sorun var. Global çapta bir problem olduğunu biliyorduk ancak bunun Türkiye’ye yansıması daha fazla oldu. Temmuz ayında 1400 civarı ilaç ya yoktu ya da kritik stok düzeyine yaklaşmıştı. Şu an yüzlerce ilacın tedarikinde sorun yaşanıyor. İlaç fiyat kararnamesi miadını doldurmuş. Dalın bütün bileşenleri; imalatçı, depo, eczacı, gerekirse hastaneler de dahil edilerek tekrar ele alınıp şekillendirilmesi lazım. Burada sorun depodan istemek değil, esasen depoda yok. Meşakkat daha çok ithal ilaçlarda yaşanıyor.”
‘GİRDİ MALİYETLERİ ARTTI’
Türkiye’nin çok büyük bir ilaç üreticisi ve ihracatçısı olduğunu belirten İtimat, “İlacın hammaddesi, personellik maliyetleri üzere birçok süreci var. En büyük kriz ithal ilaçta lakin yerli ilaçta da yakın vakitte önemli bir kriz bekliyoruz. Girdi maliyetleri, ilaç fiyat kararnamesi, kamu kurum iskontosu, global bazda hammadde tedarik sorunu var. Minimum fiyata artırım geldi, elektrik ve su fiyatları arttı, vergiler arttı. Bunlar da önemli sorun” diye konuştu.
İlaç konusunda halkla karşı karşıya geldiklerini ancak artırım beklentileri olmadığını tabir eden İtimat, “Çünkü ilaç fiyat kararnamesinde eczacının karları, ilacın fiyatına nazaran belirlenir. Fiyat geçişlerinde önemli bir ilaç tedarik krizi yaşıyoruz. Artırımdan evvelki 15 gün ilacı tedarik etmekte zahmet çektik. Zira depoda da ilaç az. Depolar da bu işten para kazanamaz hale geldi. Enteresan bir denklemin içindeyiz. İlaç kolay bir ticari meta değil, hastalık tedavisi için kullanıyoruz. Evet devletin maliyetini muhafaza içgüdüsü vardır, olmalıdır lakin ilaç stratejik bir eserdir. Buna nazaran hareket edilmesi lazım. İlaç fiyat kararnamesinin günün gerçekliklerine nazaran revize edilmesi ya da yeni baştan tasarlanması gerekiyor” dedi.
Duvar
