Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI, haziranda üst üste üçüncü ay 51,5 seviyesinde gerçekleşerek imalat bölümünde ölçülü güzelleşmenin sürdüğüne işaret etti. Böylelikle faaliyet şartları son altı ay boyunca güçlendi. Son ankette öne çıkan olumlu gelişme, imalat sanayi üretiminin güçlü bir halde artması ve bu artışın evvelki aya nazaran hızlanması oldu. Eğilim olarak dördüncü aya ulaşan büyüme, birebir vakitte Temmuz 2021’den bu yana en yüksek süratte ölçüldü.
Firmalar, talepteki güzelleşmenin yanı sıra sarsıntıdan sonra devam eden toparlanmanın ve seçim devrinin akabinde ekonomik aktivitedeki canlanmanın da üretim artışında tesirli olduğunu belirtti.
Yeni siparişler üst üste dördüncü ay artmakla birlikte, hazirandaki artış ölçülü seyretti ve mevcut genişleme periyodunun en düşük oranında kaydedildi. Anket iştirakçileri, liradaki paha kayıplarının kelam konusu yavaşlamada kısmen tesirli olduğuna işaret etti.
Girdi maliyetleri ve en son eser fiyatlarında evvelki aylarda yavaşlayan artışlar, haziran ayında döviz kurunda yaşanan dalgalanmaların tesiriyle tekrar ivme kazandı. Girdi fiyatlarında bir yıla yakın devrin en süratli artışı gerçekleşirken en son eser fiyatları ise şubat ayından bu yana en yüksek oranda arttı.
Öte yandan, tedarikçilerin yüksek girdi talebine cevap vermekte zorlanması nedeniyle tedarikçilerin teslimat mühletleri besbelli bir biçimde uzadı. Buna bağlı olarak firmaların mevcut stoklarını kullanması ise girdi stoklarının azalmasına yol açtı.
Üretimdeki güzelleşmeyle bir arada istihdam da üst üste ikinci ay arttı. Kelam konusu artış ölçülü seviyede olmakla birlikte mayıs ayına nazaran hafif daha yüksek oranda kaydedildi. Buna karşın birikmiş işler son üç ayda ikinci kere artış gösterdi.
İSO Türkiye Sektörel PMI haziran ayı raporuna nazaran, liradaki kıymet kaybı nedeniyle enflasyonist baskılar imalat sanayi genelinde güçlendi. Başta makine ve metal eserleri olmak üzere kimi bölümlerde üretim artışı güçlü oldu. Dört kesimde üretim genişlerken kara ve deniz taşıtlarında ise mayıs ayına nazaran yatay seyir izlendi. Üretimini artıran kesimlerden biri hariç tümünde yeni siparişler güzelleşirken tek istisna dokuma eserleri oldu. Yeni siparişlerde en süratli artış besin eserlerinde gerçekleşti. Dış talep şartlarındaki zayıflıklara bağlı olarak, takip edilen 10 bölümden yalnızca ikisi ihracatta büyüdü. Dalların yarısında istihdam artışı görüldü.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket bilgileri hakkında değerlendirmede bulunan S&P Küresel Market Intelligence İktisat Yöneticisi Andrew Harker, şunları söyledi:
Enflasyonist baskılar imalat sanayi genelinde güçlendi
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI haziran ayı raporuna nazaran, geçen ay liradaki bedel kaybı nedeniyle enflasyonist baskılar imalat sanayi genelinde güçlendi. Yeni siparişlerin takip edilen 10 kesimden yalnızca üçünde artması, artan enflasyonist baskıların kimi bölümlerde talebi de etkilediğine işaret etti. Başta makine ve metal eserleri olmak üzere birtakım kesimler güçlü üretim artışları gerçekleştirdi. Toplam dört kesimde üretim genişlerken kara ve deniz taşıtlarında ise mayıs ayına nazaran yatay seyir izlendi. Böylelikle takip edilen bölümlerin yarısında üretim yavaşlama kaydetti.
Haziranda üretimini artıran kesimlerden biri hariç tümünde yeni siparişlerde düzgünleşme oldu. Bu eğilimin tek istisnası, siparişlerin hafif yavaşladığı dokumacılık eserleri oldu. Yeni siparişlerde en süratli artış besin eserlerinde, en bariz yavaşlama ise giysi ve deri eserleri kesiminde gerçekleşti. Toplam yeni siparişlerdeki görünüm yeni ihracat siparişlerine kıyasla daha müspet seyretti.
Dış talep şartlarındaki zayıflıklara bağlı olarak, takip edilen 10 bölümden yalnızca ikisi ihracatta büyüdü.
Sektörlerin genelinde girdi maliyetleri enflasyonu artış kaydetti. Enflasyonda en bariz hızlanma kimyasal, plastik ve kauçuk kesiminde gerçekleşirken, maliyetlerde en sert yükseliş ise makine ve metal eserlerinde kaydedildi. Makine ve metal eserleri, ikinci çeyrek sonunda satış fiyatlarının da en süratli arttığı dal oldu. Girdi maliyetlerindeki gelişmelerin yansıması olarak son eser fiyatları enflasyonu da genele yayılı bir biçimde yükseldi. Satış fiyatlarındaki en yavaş artış metalik olmayan mineral eserlerde ölçüldü.
Takip edilen dalların yarısında istihdam artışı görülürken, en güçlü artış kimyasal, plastik ve kauçuk eserlerinde oldu. İstihdam seviyesini en yüksek oranda azaltan bölüm ise yeni siparişlerin yavaşlama kaydettiği giysi ve deri eserleri oldu. Satın alma faaliyetleri, bölümler ortasında değişken eğilimler sergiledi. Girdi alımları, takip edilen 10 bölümün yarısında hızlanırken öbür yarısında ivme kaybetti. Tedarikçilerin teslim mühletleri ise kesimlerin çoğunluğunda artış gösterdi. Teslimatlarda en uzun gecikmeler makine ve metal eserlerinde gözlendi.
İSO
