Getty Imagesİngiltere Meteoroloji Ofisi (Met) varsayımlarına nazaran, İngiltere’de 2022 yılında kırılan sıcaklık rekorları, bu yüzyılın sonunda “serin” olarak kabul edilecek.
Met tarafından yayımlanan raporda, geçen yıl 40°C’nin üzerinde yaşanan sıcaklıklar “olağanüstü” olarak nitelendiriliyor.
Raporu kaleme alan bilim insanları, karbon emisyonlarının beklendiği üzere devam etmesi durumunda 2022’de yaşanan sıcaklıkların 2060 yılında ortalamaya dönüşeceğini, 2100 yılı prestijiyle da ortalamanın altında kalacağını belirtiyor.
Geçen yılın sıcaklık rekorlarının kırılmasında değerli etkenlerden birisi de iklim değişikliğinin Birleşik Krallık’ın her bölgesinde giderek artan etkisiydi.
Yağışlar şu anda İngiltere ikliminde belirleyici bir faktör olsa da, yalnızca bir yıl evvel ülke güçlü bir sıcak hava dalgasıyla karşı karşıya kalmıştı. 2022, 1884’ten beri en sıcak yıl olarak kayıtlara geçmişti.
Geçen yıl İngiltere’nin en yüksek günlük sıcaklık bedeli, Lincolnshire bölgesindeki Coningsby kasabasında 40,3°C ile ölçülmüştü. Met’e nazaran bu münferit bir olay değildi ve yıl boyunca daima bir sıcaklık hakimdi.
Met’in 2022 İngiltere İklim Durumu raporu, Aralık hariç geçen yılın her ayının 1991-2020 ortalamasından daha sıcak olduğunu gösteriyor.
Çalışmanın anahtar noktalarından biri, İngiltere’deki çok sıcaklıkların, sıcaklık ortalamasından çok daha süratli değişmesi.
Getty ImagesRaporun baş muharriri Mike Kendon, “Yaşadığımız en sıcak günler, bunlar da besbelli bir biçimde artıyor” diyor.
30, 32 yahut 35°C’yi aşan çok daha fazla gün görüleceğini belirten Kendon, “Daha sıcak yazlar da daha sıcak günler de sıklaşacak” iddiasında bulunuyor.
Geçen sene çok sıcak olsa da İngiltere’de şu an daha yağışlı bir yaz hakim.
Bunun temel nedenlerinden biri, hava sistemlerini Atlantik’ten İngiltere’ye taşıyan yüksek sürate sahip hava akımı, yani bir öteki deyişle jet akımı.
Son yıllarda jet akımı sıkışmış kalmış üzere görünüyor. Bu da hava sistemlerinin haftalar boyunca sabit kalmasına yahut “bloke” olmasına neden oluyor. Bu değişikliğin ısınan iklim tarafından tetiklendiği kanısı var.
Kraliyet Meteoroloji Derneği’nden Profesör Liz Bentley, “Henüz kesin bir delil yok üzere görünüyor, lakin şu anda sahip olduğumuz üzere çok derecede kalıcı, sabit hava modellerinin daha fazla olduğunu gösteren kimi bilimsel çalışmalar da var” diyor ve şöyle devam ediyor:
“Gelecekte iklim değişikliğinin bunlara yol açtığı tarafındaki kesin ispatları görmek enteresan olacak.”
Met raporunun müellifleri, İngiltere için 2022’deki rekor sıcaklıklarda iklim değişikliğinin değerli ölçüde tesiri olduğunu söylüyor.
Kendon, “Şu anda Avrupa’nın güneyinde meydana gelen sıcak hava dalgası, geçen yıl gördüğümüz sıcak hava dalgası, tüm bunlar bir modele uyuyor. Bu şeyler, iklimimizin değişmekte olduğunu vurguluyor. Şu anda ve süratle değişiyor.”
Geleceğe bakıldığında, orta seviyede emisyon senaryosu altında, yüzyılın sonuna gelindiğinde İngiltere’nin bir yıl içinde 40°C’ye ulaşma mümkünlüğü 15’te 1 olarak görülüyor.
Bentley, “Bu (aşırı sıcaklık) eğilimi bu yüzyıl boyunca artacak,” diyor.
“Gelecekteki iklim projeksiyonlarına bakarsanız, daha sıcak, daha kuru yazlara hakikat yol alıyoruz. Bu yüzden benim için 2022, gelecekteki yıllarda karşılaşacağımız değişimlerin işareti.”
Bu ayın başlarında, hükümetin bağımsız iklim danışmanları, İngiltere’nin iklim değişikliği hazırlıklarını daha değerli bir öncelik haline getirmesi gerektiği konusunda ihtarlarda bulundu.
Geçen yıl Temmuz ayında yaşanan çok 40°C sıcaklık ülke genelinde ulaşım, elektrik ve sıhhat hizmetlerinde yaygın aksamalara neden oldu.
Danışmanlar iklim değişikliğiyle birlikte bu cins sıcaklıkların artık daha mümkün hale gelmesi nedeniyle, İngiltere’nin ağır sıcaklık ve sel üzere öteki çok iklim olayları için hazırlıklı olmasını tavsiye ediyor.
Habere Mark Poynting de katkı sunmuştur.
