Dünya Aferez Birliği (WAA) Lideri Prof. Dr. Fevzi Altuntaş, lenf sistemi kanseri olan lenfomada, tertipli aralıklarda ve kâfi dozda ilaç tedavisinin ömür müddetini uzattığını belirterek “Lenfoma tedavisinde ömür müddeti için en kıymetli göstergelerden biri, birinci aylarda alınan ilaçların toplam dozudur. Bu nedenle iki yahut üç hafta aralıklarla verilen tedavi mühletleri tıbbi mecburilik olmadıkça geciktirilmemeye çaba edilmelidir” ihtarında bulundu.
Lenf sistemi kanseri olan lenfomanın, lenfosit denilen kan hücrelerinin lenf bezlerinde çok çoğalması sonucu ortaya çıktığını anlatan Altuntaş, makûs huylu lenfositlerin lenf bezleri dışında dalak, karaciğer, kemik iliği ve başka doku yahut organlarda da çoğalabildiğini belirtti.
Altuntaş, hastalığın lenf düğümlerinde ve dalak üzere lenfoid dokularda ortaya çıkabildiğini yahut mide, bağırsak üzere organlardaki lenf dokusundan kaynaklanabildiğini belirterek makûs huylu lenfoid hücrelerin kan ve lenf sirkülasyonu aracılığıyla bedenin başka kısımlarına da yayılabildiğine dikkati çekti.
Lenfoma gelişiminde risk faktörlerinin genetik, immünsüpresyon, çevresel faktörler, virüsler, bakteriler, parazitler, kimyasal ve fizikî casuslar, radyasyon, kemoterapi, kolajen doku hastalıkları, bağışıklık sisteminin bozulması ve bağışıklık sistemi hastalıkları olarak sıralandığını söz eden Altuntaş, sigara ve öteki tütün eserlerinin kullanımının da en kıymetli risk faktörleri ortasında olduğunu vurguladı.
HER GÜN BİNİN ÜZERİNDE ŞAHSA TEŞHİS KONULUYOR
Altuntaş, Türkiye’de tüm lenfoma çeşitlerinin görülme sıklığının yaklaşık 100 binde 10 olduğunun iddia edildiğini aktararak “Lenfoma hastalığı yaş ile artış gösteren bir kanser çeşididir. İleri yaşlara gelince görülme sıklığı 100 binde 60’a kadar çıkabilmektedir. Tüm dünyada 1 milyondan fazla lenfoma hastası yaşamakta olup her gün 1000’in üzerinde yeni lenfoma tanısı konulmaktadır.” diye konuştu.
Hastalığın boyun, koltuk altı, kasık üzere yerlerdeki lenf bezesinde büyüklük, bedende 38 derece ve üzerinde yüksek ateş, kilo kaybı, bilhassa diyet yapmaksızın son altı ay içinde mevcut beden yükünde yüzde 10 ve üzeri kayıp, gece terlemesi, ciltte kaşıntı, halsizlik, yorgunluk, düşkünlük ve tutulan organa ilişkin rastgele bir bulgunun lenfoma belirtisi olabileceğini belirten Altuntaş, kelamlarına şöyle devam etti:
“İlk şikayet birden fazla sefer lenf bölgelerinde ortaya çıkan ağrısız bir şişliğin fark edilmesi formundadır. Hodgkin lenfomada bu şişlik bilhassa sıklıkla solda köprücük kemiği üzerinde yerleşimlidir. Koltuk altı ve kasıktaki lenf düğümü bölgelerinde de büyüme olabilir. Az sayıda hastada ise lenf düğümü büyümesinin yaygın olduğu görülür. Göğüs kafesi içinde ya da karın boşluğu içindeki lenf düğümlerinde de büyüme olabilir. Bunlar bası nedeni olacak büyük kitleler oluşturuyorsa nefes darlığı, yüzde ve uzunluğunda şişme ya da karında şişlik, ele gelen kitle, karın ağrısı üzere şikayetlere yol açabilir. Fizik muayenede karaciğer ya da dalak büyüklüğü saptanabilir.”
“ERKEN TEŞHİS ÇOK ÖNEMLİ”
Prof. Dr. Altuntaş, tedavide erken teşhisin çok kıymetli olduğuna işaret ederek “Erken teşhis çok değerlidir. Ağrısız, lastik kıvamında hareketli lenf bezesi şişliği, beraberinde yüksek ateş ve kilo kaybı durumunda çabucak sıhhat kuruluşuna başvurmak gerekmektedir.” ihtarında bulundu.
Tanı koymak için kesinlikle tutulmuş bölgeden biyopsi yapılması gerektiğinin altını çizen Altuntaş, kesin teşhisin patolojik inceleme sonucunda konulduğunu söyledi.
Altuntaş, lenfomanın tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu belirterek “Lenfoma kür talihi yüksek olan yani tedavi sonrası tekrarlamayacak kanser cinslerinden biridir. Lenfoma tedavisi kemoterapi ve immünoterapilerle, seçilmiş olaylarda ise radyoterapiyle yapılmaktadır. Şimdiki olarak lenfoma tedavisinde dünyadaki ve Türkiye’deki çalışmaların maksadı lenfomanın yüksek tansiyon, şeker hastalığı üzere denetim edilebilen kronik bir hastalık haline getirmektir.” dedi.
YENİ TEDAVİLER UMUT VERİYOR
Lenfomada yeni tedavilerin de umut verici olduğu değerlendirmesinde bulunan Prof. Dr. Fevzi Altuntaş, şunları kaydetti:
“Lenfoma, birebir tip hastalığa sahip hastalar ortasında bile besbelli farklılıkların görüldüğü heterojen bir küme hastalıktır. Lenfomada hem hastalık hem tedavi hem de hastalığın düzgünleşme süreci bireye hastır, adeta parmak izi üzere herkesin hastalığı ve seyri bir başkasından farklıdır.
Düzenli aralıklarda ve kâfi dozda ilaç tedavisi almak hayat müddetini uzatmaktadır. Lenfoma tedavisinde hayat mühleti için en değerli göstergelerden biri birinci aylarda alınan ilaçların toplam dozudur. Bu bağlamda uygun aralıklarda kâfi dozda ilaç almak gereklidir. Bu nedenle iki yahut üç hafta aralıklarla verilen tedavi müddetleri tıbbi mecburilik olmadıkça geciktirilmemeye uğraş edilmelidir.”
“PSİKOSOSYAL MESELELER TEDAVİYİ ETKİLİYOR”
Lenfomanın hastaların birçok soru, telaş yahut kuşku ile belirsizlik içinde yaşamasına yahut bu duyguyu hissetmesine neden olabildiğine işaret eden Altuntaş, “Psiko-onkoloji alanında yas tepkisi ve ahenge yönelik olağan sayılan ruhsal değişiklikler yaşanabileceği üzere depresyon ve telaş bozuklukları üzere ömür kalitesini, hasta tecrübesini ve tedavi muvaffakiyetini olumsuz tarafta etkileyen ruhsal bozukluklar da görülebilmektedir.” diye konuştu.
Fevzi Altuntaş, şunları kaydetti:
“Psikososyal meseleler tedaviyi bırakma, tedaviyi aksatma, boşanma ve kayıp üzere ağır tablolara yol açabilmektedir. Bu nedenle lenfoma tedavisinde hastalara hem ruhsal hem de toplumsal dayanak her kanser tedavisinde olduğu üzere değerli ve gereklidir.
