Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Cafer Adıgüzel, evvel kemik iliğinde çoğalarak sonrasında ise kana karışarak tüm organlara yayılabilen akut lösemilerin epeyce önemli bir rahatsızlık olduğunu ve kesinlikle acil tedavi edilmesi gerektiğini vurguladı.
Löseminin belirtileri ortasında kansızlığa bağlı halsizlik, enfeksiyonlara yatkınlık nedeniyle yüksek ateş, burun, diş eti ve cilt altı kanamaları ile görülen bedende morluklar, ayrıyeten iştahsızlık, genel beden ağrılarının sayılabileceğini aktaran Adıgüzel, “Lösemilerin seyri sırasında kemik iliği dışında öbür doku ve organların tutulması sonucunda da birtakım belirtiler meydana gelebilir. Örnek olarak merkezi hudut sisteminin tutulması ile baş ağrısı, bulantı, kusma ve nöbet üzere çeşitli belirtiler oluşabilir” bilgisini verdi.
Prof. Dr. Cafer Adıgüzel, “Erken teşhis ve tedavi, akut lösemilerin tedavi edilmesinde kritik bir rol oynar. Burada öncelikli olan her hastalıkta olduğu üzere tanıyı erken koymak ve bir an evvel uygun tedaviye başlamaktır. Tedavi başladıktan sonra, makus hücrelerin yok edilerek sağlıklı olağan hücrelerin gelmesi ortalama bir ay sürer. Bu devir epeyce kritiktir. Hastanın yatarak yakın takibinin yapılması ve mümkün yan tesirler için izlenmesi gerekir” değerlendirmesini yaptı.
“KEMİK İLİĞİ NAKLİ İÇİN HASTALIĞIN DENETİM ALTINA ALINMIŞ OLMASI GEREKİR”
Lösemiden kuşku edilen hastanın kemik iliğinden kan ve doku örnekleri alınarak özel boyamalar ve teknolojik aygıtlarla teşhis konulduğunu aktaran Adıgüzel, şunları kaydetti:
“Akut lösemilerin cinslerinden olan lenfoblastik ve myeloblastik tipleri bu testlerle doğrulanır. Birebir vakitte lösemilerde olabilecek genetik değişiklikler için kromozom ve moleküler araştırmalar yapılır. Lösemide olabilen bu genetik değişikliklere nazaran klasik ilaç tedavilerinin yanında amaca yönelik tedavi seçenekleri oluşturulur. Tedaviler hastanede yatarak ortalama birer aylık mühletler halinde birkaç kez verilebilir. Maksat kemoterapiler ile makûs hücrelerin yok edilmesi ve sağlıklı olağan hücrelerin kan üretimini tekrar sağlamasıdır.
Kemoterapilerden sonra gerek hastalık bağlantılı gerekse ilaçların tesiri ile tüm kan parametreleri çok düşer. Buna bağlı olarak da kırmızı kan ve trombosit denilen kanamayı durduran hücreleri dışarıdan destek edilmesi gerekir. Hastalar enfeksiyona açık olduklarından ateş olması durumunda uygun antibiyotiklerin başlanması da planlanmalıdır. Yaklaşık bir ay sonunda hastadan tekrar kemik iliği örnekleri alınarak berbat hücrelerin kaybolup olmadığına bakılmaktadır”
Adıgüzel, akut lösemilerde kesin tedavi metotlarından birinin kemik iliği nakli olduğunu belirterek, lösemilerin tiplerine, genetik ve klinik davranışlarına nazaran tekrarlama riski yüksek olanlara kemik iliği nakli yapılabileceğini vurguladı.
Kemik iliği nakli için hastalığın denetim altına alınmış olması gerektiğine işaret eden Adıgüzel, “Nakillerde çoklukla varsa doku gurupları tam uyan kardeş ve akrabalardan tercih edilirken, doku gurubu uygun akrabası olmayanlarda kemik iliği bankalarında istekli bağışçı olan akraba dışı donörler yahut yarım uyumlu akrabalar tercih edilir” sözlerini kullandı.
“SAĞLIKLI HAYAT BİÇİMİ İLE KANSERİ ÖNLEYİN”
Kanserin çağın en değerli hastalıklarından biri olduğunu tabir eden Adıgüzel, şu tavsiyelerde bulundu:
“Yeni tedavi formülleri için yapılan çalışmalar her geçen gün artış gösterse de hala alınması gereken uzun bir yol var. Bu nedenle hami tedavilerin ve sağlıklı ömrün biraz daha ön plana çıkması gerekir. Bu gözetici tedavilerin başında da olağan ki sağlıklı beslenme, kimyasal ve radyoaktif temaslardan kaçınmak gelmektedir. Lösemilerden korunmak için spesifik bir yol yoktur. Fakat sağlıklı bir hayat üslubu, bağışıklık sistemi güçlendirici besinler tüketmek, yani yanlışsız beslenme, nizamlı antrenman yapmak, sigara ve alkol üzere ziyanlı hususlardan uzak durmakla kanser riski azaltılabilir.”
