Gazeteci Fatih Altaylı, internet sitesinde “Naci Ağbal’ı misyondan alan siyasi operasyonu başlatandır” başlıklı bir köşe yazısı kaleme aldı.
Altaylı, yazısında Merkez Bankası’nda üst seviye bir yetkiliden aldığı bilgi doğrutulsunda enflasyonun tepe yapacağı tarihi duyurdu.
Üst seviye yetkilinin kendisine söylediklerini aktaran Fatih Altaylı, yazısında “Enflasyon bir müddet daha yükselmeye devam edecek. Tam tarih istiyorsanız şöyle diyebilirim. 2024 birinci çeyreğinde tepe yapar. İkinci çeyrekte ise düşmeye başlayacak” kelamlarını kaydetti.
Fatih Altaylı’nın kelam konusu yazısının ilgili kısmı şu formda:
Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Hakan Ortan, “Müşterilerimize Kur Muhafazalı Mevduat önermeye devam edeceğiz” dedi.
Bu cümle gerçek bir bankacının edebileceği bir cümle idi. Herkes karnından konuşurken Ortan açık konuştu.
Haklı da.
KKM oldukça bir müddet daha banka müşterileri için en yeterli yatırım aracı olmaya devam edecek üzere duruyor.
Bunu söylemememin nedeni, Merkez Bankası ve iktisat bürokrasisinden kimi kıymetli isimlerden aldığım bilgiler.
Merkez Bankası, iktisadın giderek rayına oturmaya başladığı inancında. Lakin rayına oturması amaca varması manasına gelmiyor. Yalnızca artık gayeye hakikat ilerleyebileceği manasında.
Üst seviye yetkilinin söyledikleri şöyle:
“Gideceğimiz patika açısından bulunduğumuz nokta, nereden geldiğimiz kadar kıymetli. Haziran ayında mevduat faizleri yüzde 48’i aşmış tavan yapmış; siyaset faizi yüzde 8.5 düzeyindeydi. Bankaların verdiği kredi faizi yüzde 20’nin altındaydı. Yüzde 48’den fonlayan bir banka yüzde 20’den kredi verir mi? Vermez. Krediler durmuştu. Haziran’da ticari krediler 15 milyar lirayı geçmiyordu. Temmuz’da ise 107 milyar lira. Temmuz’da reeskontu da eklerseniz toplamda 130 milyar lira civarına denk geliyor.
Bu ortada özel tüketim alıp başını gitmiş. 20 yılın ortalamalarına bakılınca, özel tüketimin büyümeye katkısı yüzde 4’ün altındayken artık yüzde 10’nun üstünde, 2.5 katına çıkmış.”
Türkiye’nin ihracat ve yatırım ile büyümesi gerektiğini savunan Merkez Bankası yetkilisi, TCMB’nin yüzde 8.5 olan siyaset faizini evvel yüzde 15’e çıkardığını, çarpanıyla birlikte bunun yüzde 28 bantlarına geldiğini, mevduatlar da yüzde 27-29 civarına gelince kredi düzeneğinin canlandığını belirtti.
Artık büsbütün TCMB’nin üstünde olan KKM yükü diğer bir sorun yumağı olarak ortada duruyordu. Bunun nasıl çözüleceğine dair net bir şey görmediğimi söyledim.
Anladım ki, KKM’den çıkın diye bir “talimat” yok. “Arttırmayın” diye bir talimat ise var. Yani İş Bankası Genel Müdürü’nün kelamları iktisat idaresinin dilekleri ile çelişmiyor.
Bankalara söylenen şu olmuş:
“1.Kur Muhafazalı Mevduatları arttırma. Rezervler güçlendi. Normalleşmemiz lazım.
2. KKM’leri yenile lakin yükseltme. Yenilemediğin kadarını TL mevduata geçirmeye uğraş et.
3. Mevduata geçiremezsen menkul değer ve zarurî karşılıkla yüzleşirsin.”
Bana bu bilgileri veren şahsa “Enflasyonla uğraş ne vakit sonuç vermeye başlar” diye de sordum.
Yanıt beklemediğim kadar netti.
“Size çok açık konuşacağım. Enflasyon bir müddet daha yükselmeye devam edecek. Tam tarih istiyorsanız şöyle diyebilirim. 2024 birinci çeyreğinde tepe yapar. İkinci çeyrekte ise düşmeye başlayacak. Sonrasında süratle geriler. Şu anda hem Batı’dan, hem Doğu’dan çok yüksek ölçüde yabancı yatırım bekliyor. Evet bir kısmı sıcak para ya da varlık almaya gelenler. Biz bunların kaidelerini beğenmediğimiz için bu kapıyı onların istediği üzere açmıyoruz. Rezervlerimiz arttıkça bizim kurallarımıza uyarak gelmek zorunda kalacaklar.”
