Bilkent Üniversitesi Bilişim Sistemleri ve Teknolojileri Kısmı son sınıf öğrencileri Merter Eker, Fatma Helin Ay, Berrin Yava, İrfan Laçin tarafından geliştirilen sistem, kandaki oksijen, kan şekeri ve tansiyon ve kalp ritim suratını ölçen aygıtlardan gelen dataların transferini daha çok kripto paralar için gündeme gelen blok zincir ile sağlıyor.
HASTA TAKİBİNDE DATA GÜVENLİĞİ
Öğrencilerin üniversite bitirme tezi olarak bir yıllık çalışma sonucu geliştirilen “CipherMed” isimli projenin danışmanı Öğretim Vazifelisi Ceren Serim, projeye ait yaptığı açıklamada, uzaktan hasta takibinde bilgi güvenliğinin ehemmiyetine işaret etti.
Hasta takibinde ön plana alınması gereken en kıymetli noktanın da bilgilerin muhafaza altına alınması olduğunu vurgulayan Serim, “Teknoloji, bulut data tabanı ile entegre edildi. Bir dizi gelişmiş özelliğe sahip yenilikçi web uygulaması hekimlere hasta bilgilerine anında erişme ve tahlil imkanı sağlıyor.” bilgisini verdi.
Sistemin, göze çarpan en değerli özelliğinin blok zincir teknolojisini kullanılarak bilgi transferi sağlaması olduğunu vurgulayan Serim, “Blok zincir, kripto paraların transferinde gündeme geldi lakin öbür alanlara da yayılmaya başladı. Blok zincir ile bilgilerin kapalılığını korumak mümkün. Bu sebeple siber tehditlere karşı internet ortamındaki dataların güvenliğini sağlamak için blok zincir teknolojisi kullanıldı.” dedi.
Sistem sayesinde, hasta datalarının, saklılık, bütünlük ve kullanılabilirlik protokollerine uyan web3 teknolojisi ile blok zincirde inançlı halde saklandığını bildiren Serim, “Hasta bilgilerine sadece yetkili kullanıcılar erişebiliyor. Sistem, hasta bilgilerinin acil durumlarda alarm vermesini sağlıyor, böylelikle anında müdahale ve takibe imkan sağlanıyor. Bu da hastaya optimum yarar sağlanmasına yardımcı bir sistem oluşturuluyor.” diye konuştu.
Uygulamanın hasta raporlarının oluşturulmasına da imkan sağladığını belirten Serim, “Böylece hekimler için vakit tasarrufu sağlayarak hasta bilgilerine erişimi kolaylaştırır.” tabirini kullandı.
Sistemi hayata geçirmek için Ankara Üniversitesi Teknokenti ile iş birliğine gidildiğini aktaran Serim, “Sistemde, kandaki oksijen, kan şekeri ve tansiyon ve kalp ritim suratını ölçen aygıtlardan gelen bilgiler işlenerek kaydediliyor ve blok zincire aktarılıyor. Blok zincirde bilgi güvenliği sağlandıktan sonra sıra bilgi transferine geliyor. Böylelikle üniversite sanayi iş birliği ile teletıp alanında alternatif bir tahlil olarak ortaya çıkmış oldu.” dedi.
“Yakında kalp pilleri de uzaktan takip edilebilecek”
Ankara Üniversitesi Teknokenti’nde konseyi Esentech AR-GE’te Kurucu Ortaklarından Mahsus Özköse Erdoğan da sistemin aygıta bağlı hastaların meskende takibinde süratli ve inançlı bir formül olduğunu söyledi.
Cihaz arıza verdiğinde yetkili firmaya ve teknisyenlere de çarçabuk bir rapor gönderdiğini aktaran Özköse, böylelikle sorunun kısa müddette tahliline imkan sağlandığını anlattı.
Şu anda aygıtın sıhhatte sonlu kullanım alanının bulunduğunu tabir eden Özköse, yakında kalp pillerinin de uzaktan takibini yapacak bir sistemin geliştirilmesinin bu teknolojilerle mümkün olduğunu söyledi.
Sistemin geliştiricilerinden İrfan Laçin ise sistemin tüm teletıp uygulamalarında kullanılma potansiyeli taşıdığını söyledi.