Ekonomist Özgür Demirtaş, Youtube kanalından “Ekonomiye ne olacak?” başlıklı bir görüntü yayınladı. “Bu görüntüde her kesim için bir modül var.” diyen Demirtaş, “Her vakit olduğu üzere, tabir yerindeyse konutunuzdaki evcil hayvanlar, sokaktaki hayvanların dahi anlayacağı kolaylıkta bunu anlatacağım.” tabirlerini kullandı.
“YAPMAYIN ETMEYİN DEDİK LAKİN… DUVARA TOSLADIK”
Özellikle son iki yıl içerisinde ‘Nas iktisat modeli’ denen yahut ‘Türkiye İktisat modeli’ denen, bizim hiçbir formda bilim beşerler olaraktan kabul etmediğimiz bir iktisat modeli uygulandı. ‘yapmayın’ dedik, ‘etmeyin’ dedik. Ben kendime düşen misyonu yaptım, çok uyardım bunun yanlış bir şey olduğunu söyledim ve duvara tosladık duvara.
Seçimlere kadar bu model geldi. Bu model bize üretim patlaması yapıp cari açığı kapatacağız demişti, tam tersine çok daha berbatlaştı. Üretim artacak, dolar bu kadar artmayacak denilmişti, o denli olmadı, çok fazla arttı. Enflasyon çözülecek denilmişti, çözmedi. Ülkeyi sevmesem niçin ihtar yapayım kardeşim. Bu uyarısı yapanlar siyasete girecek dendi. Milyon defa söyledim; Siyasete girmeyeceğim.
Seçimlerden sonra Mehmet Şimşek çağırıldı iktisadın başına. Mehmet Şimşek’i şahsî olarak çok âlâ tanımıyorum hayatımda Mehmet Şimşek’le Batman’daki bir toplantıda görüştük kendisiyle. Mehmet Şimşek, iktisat siyasetini savunan bir insan ve birebir vakitte milletlerarası manada muhakkak bir kredibilitesi olan bir insan.
ÖZGÜR DEMİRTAŞ’IN TAVSİYESİ: UZMANLARDAN OLUŞAN BİR HEYET KURULMALI
‘Mehmet Şimşek’e yardım etmeliyiz.’ diye bir tweet attım. Burada tweet’e kızılmasının nedeni ‘Fakir fukara vatandaş, orta direk insan nasıl yardım etsin?’. Hakikat. Ancak ben esasen onlardan bahsetmedim. Mehmet Şimşek’e 3 küme yardımcı olabilir. Birinci küme, akademisyenler, işi bilenler, teoriyi-pratiği bilenler aklıyla yardımcı olabilir. Zenginler vergilerle yardımcı olabilir. Siyasetçiler de lüks tüketimi keserek yardımcı olabilir.
Bina yıkıldığı vakit binanın altında herkes kalıyor. En çok yoksul fukara, orta direk binanın altında kalıyor, zengine bir şey olmuyor. O yüzden binada yanlışlığın kimin tarafından yapıldığına bakılmaksızın herkes takviye olmalı.
Örneğin bir şura kurulabilir. Bu konseyde Türkiye’nin en entellektüel, en bilgili, en dünya çapında bilinen, en liyakatlı insanları olabilir. Uzman oldukları alanda görüş bildirebilirler. Bunların bir kuruş para almasına gerek yok. Pozisyona, koltuğa gerek yok. Bu konsey geçmiş 15 günü kıymetlendirir ve 15 günde bir rapor müellif. Geçmiş 15 günü kıymetlendiren, gelecek 15 günde ne yapılırsa âlâ olacağını söyleyen bir konsey hayal edin.
MEHMET ŞİMŞEK NE YAPMALI? YAPISAL ISLAHAT VURGUSU
Ne olursa ne olur? Mehmet Şimşek’in elinin kolunun bağlanmamasını dilerim. Tek eli de bağlanmasın. ‘Vitrin-makyaj ekonomisi’ yapılmasın. Umarım Şimşek ve iktisada takımı mümkün olduğu kadar fazla sorar, o insanların bir lira almasına gerek yok. Şayet yapılmazsa eksik kalır, Mehmet Şimşek’in de eli bağlanırsa hiç olmaz. Ortadaki farkı daha çok açar ve farkı kapatamayabiliriz. Verimli yatırım yapmamız lazım. Mehmet Şimşek giderse akıldışı siyasetler uygulanır ve yapısal ıslahatlar yapılamaz.
Uzun vadede bir şey olabilmesi için kısa vadede acı çekilmesi gerekir. Uzun vadede yapısal ıslahat yapılması lazım. Yapısal ıslahat olmadan siz ‘faiz artırdım’ deseniz de işe yaramaz. En başında yargı ıslahatı gelir. Yargıyı bağımsız yapalım, hukuk ve adalet inanılmaz derecede değerli. Eğitime ideolojiyi sokmayalım. Mehmet Şimşek ve takımının kısa vadede rasyonel, akıldolu ve ortadoks siyasetler ve birebir vakitte da yapısal ıslahatlara girişilmesi lazım. Eğitim, Ticaret, Adalet Bakanlarının devreye girmesi lazım. Bunlar olursa Türkiye hakettiği yere yanlışsız sarfiyat.
MEHMET ŞİMŞEK’İ BEKLEYEN 3 SENARYO
Seçimden sonra bu akıldışı olan, ‘Türkiye iktisat modeli’ çökünce Mehmet Şimşek gelmek zorunda kaldı. Gelir gelmez birinci kelamı ‘Türkiye’nin hemen rasyonel iktisat siyasetine dönmesi lazım. Öbür bir yolu yoktur.’ dedi. Bu ne demek? Bundan evvelki siyasetin akıldışı olduğunu kabul etmesidir. Söylediği şey hakikat ve takviye olunmalı. Türkiye’nin önündeki son fırsat bu.
3 tane senaryo var. Şayet Mehmet Şimşek giderse tekrar bu ‘Türkiye modeli’ iktisada geçileceğini düşünebiliriz.
Mehmet Şimşek tam gelirse ve söylediklerini uygularsa, buna ortadoks iktisat siyaseti, akıldolu siyaset, rasyonel iktisat siyaseti deriz.
Mehmet Şimşek yarım gelirse, işine karışılırsa, istediği yere istediği kişiyi atayamazsa o vakit ‘vitrin iktisat modeli’, ‘makyaj iktisat modeli’, ‘hibrit iktisat modeli’ olur.
Ne olursa ne olacağını ben size anlatayım. Şayet Mehmet Şimşek giderse, akıldışı siyasetler uygulanırsa, yapısal ıslahatta yoksa, kısa vadede düzmece bir memnunluk sağlar ülke. Uzun vadede ise uzun vadede ülke berbat bir yere çıkar.
Mehmet Şimşek ‘vitrin ekonomisi’ni uygularsa, yarım ıslahatlar yaparsa ülke acı çeker lakin uzun vadede çok daha acı bir yere masraf.
Eğer Mehmet Şimşek kısa vadede tam rasyonel ve ortadoks siyasetleri uygulayıp, tam yapısal ıslahatlara geçerse ülke, uzun vadede keyifli, güçlü ve inanılmaz bir Türkiye ile karşı karşıya kalabiliriz. Keşke bu türlü bir şey olsa.
