Brucella hastalığının süt, süt mamulleri ve hayvanlardan bulaştığını belirten Enfeksiyon Hastalıkları ve Kronik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Hividar Altan, bilhassa yaz aylarında taze peynirin tüketilmesi konusunda yurttaşları daha dikkatli olmaları konusunda uyardı. Hastalığın mikrobu taşıyan hayvanın etinden ve sütünden bulaştığının altını çizen Hividar Altan, hastalığın tedavisinin mümkün olduğuna dikkat çekerek, “Bu hastalıktan korunmak için bilhassa peynir yaparken sütün düzgünce kaynatılıp pastörize edilmesi gerekir. Ayrıyeten yapılan peynir tuz oranına nazaran 5-6 ay bekletilmeli, etler de yeterlice pişirilmelidir. Bunun yanında peynir üreticilerinin sütü güzelce pastörize edip, ondan sonra peynir yapmaları gerekmektedir.” sözlerini kullandı.
Bu kurallara uyulduğu vakit brucella hastalığına kolay kolay yakalanılmayacağını söyleyen Altan, “Hastalık mikrobunu kapan bir hasta kısa bir mühlet içerisinde tesirlerini görür. Hastalık ateş, gece terlemesi ve genel beden ağrıları, eklem ağrıları, halsizlik ve iştahsızlık üzere belirtiler gösterir” dedi.
Dr. Hividar Altan, brusellanın hayvanlardan insanlara geçebilen bir bakteri tipi olduğunu belirterek, “Brusella hastalığı bilhassa sığır, koyun, keçi üzere bölgemizde de sıklıkla yetiştirilen hayvanlardan insanlara bulaşan bir hastalıktır.” halinde konuştu.
BRUCELLA HASTALIĞI NASIL BULAŞIR?
Brucella hastalığının bulaşma yolunu açıklayan Dr. Hividar Altan, “Öncelikle enfekte hayvanlardan elde ettiğimiz pastörize edilmemiş süt ve bu sütten elde edilmiş süt eserlerinden bulaşmaktadır. Bizim de bölgemizde sıklıkla bulaş yolu budur. Ayrıyeten az pişmiş etten de bulaş saptanmaktadır. Bilhassa hayvancılıkla uğraşan bireylerdeki ciltte sıyrık, kesik üzere açık yaralardan enfekte hayvana direkt dokunmakla da bulaşmaktadır. Beşerden beşere bulaş çok ender saptanmakta, lakin anne sütüne geçebildiği için bebeğe bulaş mümkündür. Bilhassa emziren annelerde bunu saptıyoruz” dedi.
NASIL TİPLERİ VAR?
Brucella melitensis hastalığının bilhassa Türkiye’de koyun, keçi üzere küçükbaş hayvanlardan bulaşan tıp en sık saptanan cins olduğunu belirten Altan:
“Belirtilerine gelecek olursak enfekte hayvandan bedenimize bakteri girdikten sonra sıklıkla 2-3 hafta sonra bulgular ortaya çıkıyor lakin bu mühlet 1,5 aya kadar da uzayabilmektedir. Ayrıyeten bir hafta üzere kısa bir müddette de ortaya çıkmaktadır. En sık saptadığımız şikayetler ise ateş, halsizlik, yorgunluk, kırgınlık, eklem ağrısı, bacak ağrıları, kas ağrıları, ve sırt ağrıları üzere non-spesifik dediğimiz her hastalıkta olabilen şikayetler ortaya çıkmaktadır. Bu çeşit şikayetlerle gelen hastalarda bilhassa Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde brusella akılda bulundurulmadır.” biçiminde konuştu.
NASIL KORUNACAĞIZ?
Hastalık bulaşma oranını düşürmek için ne yapılması gerektiğini açıklayan Altan, “Temel müdafaa formülü bölgemizde de olduğu üzere küçükbaş hayvancılık ile uğraşan vatandaşların hayvanlarını aşılamasıdır. Bu bölgemizde sıklıkla atlanan bir durumdur. Bu yüzden bilhassa belirtmek istiyorum ki hayvanların aşılanması yıllık yapılmalı ve takibinin de yapılması gerekmektedir. Ayrıyeten pastörize edilmemiş yani paketli olmayan süt ve süt eserlerinin tüketilmesi önerilmemektedir. Bölgemizde sıklıkla taze sütten yapılan peynir tüketiminin olması sebebiyle biz brucella olaylarını çok sık görmekteyiz. Brucella hastalığı kan yoluyla bedene yayıldığı için beyin, kalp, kemik, sırt ve bilhassa sırt kemikleri, diz, eklem kemikleri dahil karaciğer, dalak dahil birçok organı ve birçok yeri tutabilmektedir. Bazen ölümle sonuçlanabilmektedir. Bizim de kliniğimizde bu stil komplikasyonlar dediğimiz yani farklı organları tutan birçok hasta takibi yapılmakta olup, bilhassa temmuz ayında 86 hastaya yeni teşhis konulmuştur. Bu çok önemli bir sayıdır. Hem ilimiz hem de Türkiye için yüksek bir rakamdır”
Ayrıca hayvancılıkla uğraşan vatandaşların hayvanlara temas etmeden evvel elde sıyrık ve kesik üzere yaralarla hayvanlara müdahale etmemesi gerek halinde doğum üzere ya da süt sağma üzere durumlarda maske takması ve gereklilik halinde de önlükle hayvanlara müdahale etmesi öneren Altan açıklamasını şöyle sonlandırdı:
“Özellikle haziran ve temmuz aylarında akut brucella dediğimiz olaylar çok saptanmaktadır. Bunun nedeni ise nisan ve mayıs aylarında taze peynirin üretim devri olması sebebiyle vatandaşlar taze peynir tüketiminden ötürü akut brucella kliniği ile karşımıza çıkmaktadır. Pekala bunun tedbirini nasıl alacağız? Mümkünse pastörize edilmiş süt ve süt eserlerinin tüketilmesi, yani marketten alınmış paketli eserlerin kullanılması. Lakin köy peyniri tüketiminin çok yaygın olması sebebiyle şayet köy peyniri tüketimine devam edeceksek en azından 5-6 ay bol tuzda bekletilmiş peynirin tüketilmesini öneriyoruz. Yeni yapılmış, kısa mühlet tuzda bekletilmiş peynirde brusella bakterisi hala yaşıyor bulunmaktadır. Ayrıyeten süt tüketimine devam edeceksek şayet düzgünce kaynatılmış, en az yarım saat kaynar ısıda bekletilmiş sütün tüketilmesi önerilmektedir. Brusella hastalığının tanısı, takibi ve tedavisi enfeksiyon hastalıkları kliniğimizce yapılmaktadır. Hastalığın takibi, tedavisi ve yan tesiri tarafımızca düzenlendiği için bu usul şikayetlere sahip yurttaşların sıhhat merkezlerine başvurması önerilir.’’