İstanbul’da gerçekleştirilen Dünya Türk İş Kurulu 10. Kurultayı kapsamındaki gala yemeğinde konuşan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek iş insanlarının sıkıntılarını yanıtladı.
Bakan Şimşek’in verdiği cevaplardan öne çıkan başlıklar:
BRICS ve SWAP ANLAŞMALARI
“Ben yakın bir devirde global birkaç para ünitesinin rezerv konumunda çok büyük bir değişiklik olacağını kestirim etmiyorum. Lakin alışılmış bu taraftaki uğraşların bir ölçü ivme kazanması ihtimali yüksek. İşte BRICS’in genişlemesi ve bildiğim kadarıyla orada bu istikamette birtakım eforlar kelam konusu olacak. Biz Türkiye olarak da kimi ülkelerle swap muahedeleri ve yani ikili muahedeleri üzerinden bu süreci canlandırma üzere bir gayretimiz var. Lakin dediğim üzere hala global ticarette birkaç para ünitesi yani dolar, avro üzere para ünitelerini bırakırsanız, mahallî para üniteleri cinsinden ticaretin hissesinin hala çok düşük oranlarda olduğunu söyleyebilirim. Lakin dediğim üzere birtakım uygulamalar kimi ülkeleri çok daha büyük oranda bunu çok daha zorlayıcı bir noktaya getirebiliyor. O trendleri yakından izleyeceğiz. Ülke olarak da dediğim üzere birtakım ülkelerle bu istikamette birtakım diyaloglarımız, birtakım gayretlerimiz kelam konusu.”
FİNANSMANIN DEĞERLİ KISMI AVRUPA BİRLİĞİ’NDEN
“Akıllı bir strateji izleyeceğiz. Bir istikrar siyaseti doğal burada kıymetli. Bizim ticaretimizin kıymetli bir kısmını Avrupa Birliği’yle yapıyoruz. Finansmanın da değerli bir kısmı Avrupa Birliği’nden. Makro açıdan bakarsanız hizmet gelirlerinin de değerli bir kısmı, yani turizmden bahsediyorum, Avrupa Birliği’nden. Direkt yatırımlarından değerli bir kısmı Avrupa Birliği’nden. Hasebiyle Avrupa Birliği ile biz bilhassa Gümrük Birliği’ni güncelleyerek, kapsamını genişleterek süreci daha da güçlendirmek istiyoruz. Hasebiyle orası kıymetli ancak pazar çeşitlendirmesi manasında esasen son 20 yılda çok değerli ilerlemeler kaydedildi. Bilhassa Orta Doğu olsun, Afrika olsun, en zayıf olduğumuz yer muhtemelen takdir edersiniz ki Asya.”
DEZENFLASYON PROGRAMIYLA BİZ YENİ BİR HİKAYE
“ Yakın yerden tedarik. Zira tedarik zincirinin çeşitlendirilmesi çok bedelli hale geldi. Bir de dost, müttefik ülkelerden tedarik… Ben Türkiye’nin her iki bağlamda da çok kıymetli avantajlara sahip olduğunu düşünüyorum. Hasebiyle Türkiye için çok kıymetli fırsatlar kelam konusu. Bakın Türkiye’nin altyapısı bence gelişmiş ülkeler seviyesine neredeyse çıkmış durumda. Dünya Bankası’nın lojistik endeksine bakın, 38. sıradayız ve dünyadaki 91 gelişmekte olan ülkenin önündeyiz. Daima şunu soruyorum. Bugün de sordum yatırımcılara. Kolay bir soru. Dünyada bana nüfusu 80 milyonun üzerinde olup da kişi başına ulusal geliri 10 bin doların üzerinde olan kaç ülke sayabilirsiniz? Olağan ki ABD var, Japonya, Almanya, Meksika, Rusya ve Çin var. Türkiye, 7’nci ülke. Bu manada çok fazla ülke yok. Nüfusu 85 milyona çıkartırsanız Almanya’da çıkıyor denklemden. Hasebiyle nitekim biz artık ıslahatlarla fiyat istikrarına yönelik dezenflasyon programıyla biz yeni bir kıssa oluşturacağız. Yeni bir kıssa yazacağız. Hasebiyle dünyadaki bu gerginliklere karşın inşallah fırsatlarla yolumuza devam edeceğiz.”
İHRACATÇILARA ÇOK DAHA BÜYÜK İMKANLAR SUNULACAK
“Prensip olarak kur, faiz gibisi bahislerde yorum yapmıyorum. Bence ihracatçımızın alışılmış ki verimliliğe odaklanması gerekiyor. Biliyorum işin sıkıntı tarafı o lakin zati verimli değilseniz, hakikat alanlarda değilseniz, kar marjlarınız kâfi seviyede olmayınca da zorlanıyorsunuz. Onun için verimlilik temeldir. Birinci husus o. Finansmana erişim noktasında mayıs ayından bu yana ihracat reeskont kredilerini tam 10 kat arttırdık. Tamam hala tahminen arzuladığımız seviyede olmayabilir. Ancak hala değişik kanallardan çok önemli gayretlerimiz var. Yani Dünya Bankası’ndan, Orta Doğu’dan çok daha büyük imkanları ihracatçımızın hizmetine sunacağız. O manada bir seferberlik anlayışı içerisindeyiz. İhracat deyince natürel aklımıza mal ihracatı geliyor. Bizim için pahalı. Fakat hizmet ihracatında bizim rekabet gücümüz çok büyük. Turizmde yanılmıyorsam bu sene muhtemelen Fransa ve İspanya’dan sonra dünyanın en çok turist çeken üçüncü ülkesi olacağız ve burada potansiyel çok büyük. Temel olan verimliliktir, inovasyondur. Bu da büyük oranda yapısal dönüşümle kaynakların yanlışsız alanlara kanalize edilmesiyle alakalıdır.”
PİYASA DOSTU YENİ DÜZENLEMELER
“Peyderpey ancak kararlı bir biçimde daha uygun işleyen bir piyasa düzeneğine yönelik adımlarımıza devam edeceğiz. Ansızın bütün düzenlemeleri biz yok varsayarsak diğer meseleler çıkma ihtimaline binaen biraz daha temkinli ancak kararlı bir formda gitmemiz gerekiyor. Attığımız her adımda tabiri caizse hassaslık tahlili yani tesir tahlili yapıyoruz. Ona nazaran yani yalnızca işin matematik kısmı değil, aslında bu mevzulara biz sanat olarak yaklaşırız. Yani sahiden değerli düzenlemeler yapılmış. Periyodun kuralları o düzenlemeleri gerektirmiş. Önümüzdeki periyotta peyderpey biz bu düzenlemeleri daha piyasa dostu düzenlemelerle değiştireceğiz. Size net bir takvim veremiyorum lakin şunu söyleyeyim; gelecek sene bu vakitlerde bu hususları inşallah konuşmuyor olacağız.”
PARA ANALİZ