Bankaların kredi vermede sıkı davrandığı hatta hiç vermediği bir periyotta batık kredi sorunu büyüyor. Bu yıl nisan ayında batık kredi ölçüsü geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 6 artışla 170 milyar 229 milyon liraya dayandı. Nisan 2023’te bankaların dallara kullandırdığı toplam nakdi kredi ölçüsü ise bir evvelki yıla nazaran yaklaşık 3 trilyon 272 milyar TL artışla 9 trilyon 77 milyar liraya yükseldi.
Bankalar geçmiş devirlerde verdiği milyarlarca liralık krediyi toplayamama riskiyle karşı karşıya. Bankalarda kullandığı krediyi en fazla batıran bölümler ortasında güç, inşaat, imalat endüstrisi başı çekiyor.
İNŞAAT BİRİNCİ SIRADA
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bilgilerine nazaran elektrik, gaz ve su kaynakları üretim, dağıtım ve sanayi bölümünde Nisan 2022 devrinde batık kredi ölçüsü 18 milyar 72 milyon TL civarındayken bu yılın tıpkı periyodunda bu ölçü 23 milyar 357 liraya fırladı. Böylelikle güç bölümü batık kredi ölçüsünü en fazla artıran kesim oldu.
Nisan 2023 periyodunda inşaat kesiminde batık kredi oranı 24 milyar 285 milyon TL’ye yükseldi. Emlak komisyonculuğu ve kiralama alanında ise batık ölçüsü 17 milyar lirayı aştı. İnşaat dalının 2023 Nisan periyodunda kullandığı toplam kredi ölçüsü 627 milyar 139 milyon lira oldu.
2023 Nisan periyodunda imalat endüstrisinde takipteki kredi ölçüsü 22 milyar 769 milyon liraya çıkarken bu oran geçen yıl birebir periyotta 22 milyar 401 TL civarındaydı.
(Şenol Babuşçu)
“ÖDEME ZAHMETİ OLACAK”
Prof. Dr. Şenol Babuşçu, yakın izlemedeki yine yapılandırılmış 400 milyar TL civarındaki kredinin en az yarısının batık durumuna geçeceğini tabir ederek, buna takipteki 170 milyar TL ve öteki krediler de eklendiğinde 500 milyar TL’yi bulacağını söyledi.
Babuşçu, “Yapılandırılan krediler yüzde 10-20 ortası faizle yapılandırıldı. Artık faiz oranlarında artış bekleniyor, yapılandırma faizlerinin yüzde 40’a çıkması kelam konusu. Şayet şirketler yapılandırmayı değişken faizli yaptıysa önemli zahmet yaşayacaklar. Ödedikleri kredinin faizi artacak. Kredisini ödeyemeyen şirketlerin sayısı artar bu da iflaslara neden olur. Bu sorunu yılın sonunda ve 2024’te daha fazla göreceğiz. Ödenmeyen krediler banka kârlarını da düşürecek” dedi.
(Daron Acemoğlu)
Prof. Dr. Daron Acemoğlu da yakın vakitte yaptığı açıklamada “Türkiye’deki bankacılık krizi 2001 krizinin nedeniydi. Türkiye’de batık kredilerle ilgili şu anda hakikat dürüst data yok. Benim derdim şu ki banka bilançolarında büyük sorun var ve bunun boyutunu kendileri de bilmiyor” sözlerini kullanmıştı.
