Taramalar, Prostat Spesifik Antijen (PSA) olarak isimlendirilen yüksek düzeylerdeki protein tespit etmeye yarayan kan analizlerine nazaran çok daha yanlışsız sonuçlar verdi.
MR taramaları, PSA testiyle yakalanamayan önemli kanserleri tespit etti.
İngiltere’de şu anda PSA testlerinin güvenilmez olduğu düşünüldüğü için ulusal bir tarama programı bulunmuyor. Lakin 50 yaşın üzerindeki erkekler PSA testi talep edebiliyor.
PROSTAT KANSERİ NEDİR?
• Erkek üreme sisteminin bir kesimi olan ceviz büyüklüğünde prostat bezi, leğen kemiği bölgesinde, mesanenin altında yer alır.
• Prostat, idrar yolunu sarmalar..
• Kanser, olağandışı ve denetimsiz hücre büyümesidir.
• Fakat prostat kanseri ekseriyetle yavaş gelişir.
• Yıllarca belirti yahut semptom olmayabilir.
• Birtakım bireylerde hiçbir sorun gelişmeyebilir.
• Fakat kimilerinde ise kanser saldırgan ve ölümcül olabilir.
• Erken teşhis ve tedavi kıymetlidir.
50 ile 75 yaş ortası erkekler BMJ Oncology’de yayımlanan çalışma için University College Hastanesi’nde (UCLH) gerçekleştirilen tarama MR ve PSA taramalarına davet edildi.
Her iki testi de yaptıran 303 şahıstan 48’inin MR sonuçlarında kanseri gösteren olumlu bulgular elde edildi. Bunlardan 25’ine, biyopsi de dahil olmak üzere daha fazla test sonrasında değerli kanser teşhisi konuldu.
MR ile kanseri tespit edilen erkeklerin yarısından fazlasının PSA testi sonuçları 3 ng/ml’nin (nanogram/mililitre) altında, düşük sonuçlara sahipti – ki bu olağan olarak kabul edilir ve bu nedenle yanlış bir biçimde hastalık olmadığına dair bir sonuç çıkarılabilir.
UCL’deki araştırmanın baş sorumlusu ve birebir vakitte UCLH’in de danışmanlarından ürolog profesörü Caroline Moore, “Sonuçlarımız, MR’ın muhtemel önemli kanser olaylarını daha muteber bir biçimde erkenden tespit etme metodu sunabileceğine dair erken bir işaret sunuyor” dedi.
“KENDİMİ ŞANSLI HİSSEDİYORUM”
62 yaşındaki Paul Rothwell’deki prostat kanseri, testlere katılmasıyla teşhis edildi. Erken teşhis edilen hastalık başarılı bir halde tedavi edildi.
PSA testi negatif çıkan Rothwell, MR çektirdiği için kendisini şanslı hissettiğini belirterek BBC‘ye şunları söyledi:
“Sadece kan testini yaptırsaydım, içimde yavaşça büyüyen bir kanser tipinin farkında olmadan hayatıma olağan bir halde devam ederdim. Fark ettiğimde ise muhtemelen tedavi etmesi çok daha sıkıntı olurdu ve çok daha tehlikeli olurdu.”
PSA testleri, prostat kanserlerinin tespiti için faydalı fakat güvenilmez kabul ediliyor. Kanseri gösterebilecek yüksek düzeyler, son zamanlardaki bir enfeksiyon yahut ağır idman ve cinsellik nedeniyle de ortaya çıkabiliyor. Bu, kansere ait yanlış teşhis konmasına neden olabileceği üzere düşük bir PSA sonucunun da kanser teşhisinde başarısız olabileceği manasına gelebilir.
Araştırmayı yapan uzmanlar, prostat MR’ının taramalarda kullanılabileceğine dair sonuçlar elde ettiklerini söylüyor. Lakin bunun tam olarak sağlanabilmesi için daha büyük çalışmalara muhtaçlık duyduklarını belirtiyor.
TARAMAYA GİDENE OTOMOBİL TAMİRİNDE İNDİRİM
Siyah erkekler, prostat kanserine yönelik daha yüksek risk taşımalarına karşın, beyaz erkeklere nazaran testlere beş kat daha az iştirak gösterdi.
Çalışmada yer alan bir öbür araştırmacı, King’s College London‘dan Saran Green, siyah erkeklerin dörtte birinin prostat kanseri olma ihtimallerini belirtirken, bu oranın öteki etnik kümelerden erkeklerin iki katını oluşturduğunu söyledi.
Green, bu nedenle ulusal bir tarama programına siyah erkeklerin dahil edilmesine yönelik teşviklerin kıymetli olduğunu söyledi.
Essex’de yaşayan Errol McKellar’a 13 yıl evvel prostat kanseri teşhisi konuldu. Başarılı bir tedavinin akabinde otomobil tamirciliği işine geri döndü.
Müşterilerine, kendilerinin yahut partnerlerinin prostatlarını denetim ettirmeleri durumunda indirim teklif etmeye başladı.
Kendi ismini taşıyan bir hayır kurumu kuran 66 yaşındaki McKellar, prostat kanseri farkındalığını artırmayı ve daha fazla erkeğin teste gitmesini sağlamayı amaçlıyor.
BBC’ye konuşan McKellar, otomobil tamiri için kendisine gelen erkeklere, “Kendi başınıza otomobilinizi ne vakit tamir ettiniz? Ya da zarurî araç muayenesini kendi başınıza yapabiliyor musunuz?” diye sorduğunu aktardı.
McKellar, şöyle devam etti:
“Afrikalı ya da Karayipliler ortasında tıbbi sistem hakkında büyük bir güvensizlik var, bu da ele alınması gereken bir durum. Ayrıyeten sıkça karşılaştığımız iki öge var: Birincisi endişe, oburu cehalet. Prostat kanseri kapınıza dayandığında, siyah mısınız beyaz mısınız diye sormaz. Şayet görmezden gelirseniz sizi öldürür. Sonuçta, bu tüm erkeklerle ilgilidir ve kimseyi geride bırakmamaktır.”
Çalışmanın baş müellifi Profesör Mark Emberton, tarama programının önümüzdeki on yıl içinde uygulamaya konulabileceğini belirtti:
“İngiltere’deki prostat kanseri mevt oranı, ABD yahut İspanya üzere ülkelere nazaran iki kat daha yüksek. Zira test düzeylerimiz çok daha düşük. Prostat kanserinin erken teşhisi için ulusal bir tarama programının İngiltere’nin prostat kanseri vefat oranını kıymetli ölçüde azaltacağına inanıyorum.”
İngiltere’de prostat kanseri alanında araştırmalar yürüten bir kurumun yardımcı yöneticisi olan Simon Grieveson, “Erken teşhisle bir erkeğin prostat kanserinin tedavi edilmesi epeyce mümkün. Ne yazık ki, her yıl 10 binden fazla erkeğe çok geç kanser teşhisi konuluyor” dedi.
HANGİ BELİRTİLER DENETİM EDİLMELİ?
Yaygın olanlar şunlardır:
• Daha sık idrara çıkma gereksinimi – bilhassa de gece,
• İdrara çıkmaya başlamakta zorluk, zayıf akış ve uzun sürmesi,
• İdrarda yahut menide kan görülmesi.
Bu belirtilere öbür pek çok şey de neden olabilir. Bu yüzden uzman bir hekim tarafından denetim edilmesi kıymetli.