Seçime 6 gün kala gündem, iktidarın milliyetçilik ve terör telaffuzları ile değiştirilmeye çalışılsa da yurttaşın temel kederi olan fiyat artışları sürüyor. Türkiye İstatistik Kurumu’na nazaran (TÜİK) baz tesiriyle enflasyon yüzde 43’e gerilemiş üzere görünse de market fiyatları durdurulamıyor.
Ekonomide dolar kuru denetimden çıkıp rezervler erirken iktidarın ramazan ayının başlarında marketlere uyguladığı indirim baskısı da tesirini kaybetti. Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Mehmet Bülent Deniz, seçim sonrası artırımların artacağını belirterek “Sonbahar ürkütüyor” diye konuştu.
İktidar, yeni iktisat modelini denemeye başladığından bu yana iktisattaki bütün parametreler bozuldu. TÜİK besin enflasyonunu yıllık yüzde 53 olarak açıklarken bizim fiyat değişimlerini takip ettiğimiz eserlerde 5 aylık artış yüzde 53 oldu. Markette etiketlerini tertipli olarak takip ettiğimiz yaklaşık 40 eserden 22’si bu süreçte zamlanırken bu eserlerin toplam fiyatı son 1.5 ayda yüzde 14.38, son 4 ayda yüzde 36.52, yılbaşından bu yana ise yüzde 53.72 zamlandı. İktidar, son 2 yıldır “Birlikten berekete” üzere sloganlarla marketlere uyguladığı baskı yoluyla fiyatları tutmaya çalışsa da sonuç her geçen ay daha da kötüleşiyor. Seçim tarihinin netleşmesiyle marketler üzerindeki fiyat baskısı daha da artırılmış ve birçok market sabit fiyat uygulamasını duyurmuştu. Lakin döviz kurundaki hareketler, akaryakıt artırımları ve artan öbür maliyetler market raflarını yine alevlendirdi.
‘BU BASKILANMIŞ HALİ’
Ramazan ayında zincir marketlerde 197 liraya satılan 1 kilo klasik inek peyniri, bugün yüzde 16 artırımla 229 liraya satılıyor. Tıpkı günlerde 94 liraya satılan 225 gram kangal sucuk, yüzde 23 artırımla 116.50 liraya, 289.90 liraya satılan dana orta yağlı et, yüzde 20 artırımla 349.90 liraya satışa sunuluyor.
(Mehmet Bülent Deniz)
Bu artırımların baskılanmış fiyatlara karşın oluştuğunu söyleyen Tüketici Birliği Federasyonu Lideri Deniz, “İktidarın marketler üzerindeki baskısı hâlâ sürüyor. O denli ki pazarlar marketlerden daha değerli oldu. Seçim sonrası bu baskı kalkacaktır diye düşünüyoruz. Son günlerde gerisi gerisine gelen akaryakıt artırımları ile birlikte bu biriken artırım talebini düşününce sonbaharda bizi makûs bir senaryo bekliyor” dedi.
(Seyfettin Gürsel)
‘ENERJİ FİYATLARINA ARTIŞ GELECEK’
Takip ettiğimiz sepetteki artışları pahalandıran Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ise bu artışların enflasyonun geleceği için bir ipucu verdiğini söyledi. Market raflarındaki artırımların şaşırtan olmadığını aktaran Gürsel, “Piyasada birikmiş bir enflasyon olduğu kesin. Fakat nereye nasıl yansıyacak kestiremiyorsunuz. Mesela konut fiyatları duruldu zira artık o paraya alabilecek insan kalmadı ancak kiralarda hâlâ artış sürüyor. İthal hammaddeye bağlı eserlerde de bir stabillik var fakat dövizdeki artışla birlikte onlarda da fiyat artışları gelecektir. Öte yandan bütün eserlerin ana hammaddesi olan elektrik ve doğalgaza da bir artırım gelecek. Ben açıkçası önümüzdeki periyotta enflasyonun geleceğini düzgün görmüyorum, düşüş imkânsız ancak artış ne vakit olur bilemiyorum. Baskıyla daha ne kadar ertelenebilir göreceğiz” diye konuştu.
