Ruhsal bağışıklığı güçlü tutmak için Uzman Klinik Psikolog ve Diyetisyen Merve Öz, bahisle ilgili değerli bilgiler vererek, 9 teklifte bulundu.
KENDİNİZE RUH HALİNİZLE İLGİLİ SORULAR SORUN
İnsanların kendilerine ‘Şu an ne hissediyorum’, ‘Neden bu türlü hissediyorum’ sorularının gün içinde birkaç kere sorması gerektiğini söz eden Öz, “Bilmiyorum karşılığını, karşılık olarak kabul etmeyin. Düşünün ve birkaç yanıt bulmaya çalışın. Gerilim ve mutsuzluk hislerinizi takip ederek olumsuz hislerinize sebep olan fikirlerinizi tespit etmeye çalışın. Tespit ettikten sonra tahlilleri aramaya başlayın. Kendinize en az 5 tane tahlil önerisi sunun ve bir yerden uygulamaya başlayın. Kurtarıcı aramaktan vazgeçin. Etrafınızda tutunacak kısım arıyor olsanız da ağacın kendiniz olduğunu unutmayın” diye konuştu.
KENDİNİZLE GÜZEL GEÇİNİN
Çoğu kişinin iltifat etme ve takdir etme konusunda diğerlerine ne kadar cömert davransa da kendilerine o kadar cömert davranmadığını söyleyen Öz, “Kendinize makûs davranmayı bir kenara bırakın ve kendinize hoş sözcükler söyleyin. Yanılgı yaptığınızda kendinize kızmak yerine kendinizle dalga geçin, olaylara gülün. Zayıf taraflarınızı ve güçlü taraflarınızı tespit edin. Zayıf taraflarınızı bilmeniz, zayıf taraflarınızın üzerine gitmeniz konusunda size avantaj sağlarken güçlü taraflarınızı bilmeniz de meselelerin tahlilinde kolaylık sağlayacaktır” dedi.
HEDEFLERİNİZİ BELİRLEYİN
Bir gaye doğrultusunda hareket etmenin insanların hayattan zevk almasını kolaylaştıracağının vurgulayan Öz, “Hedef belirlemenin performans ve iş tatmini üzerindeki tesirlerini incelemek için yapılan bir çalışmada, maksat belirlemenin performans ve memnuniyeti artırmada tesirli olduğu saptanmıştır. Bunun için maksatlarınız olsun, gelecek planları yapın. Unutmayın hayaller gerçeklerin provasıdır. Tahlilinde zorlanılan bahisleri da rafa kaldırmak yerine meselelerin üzerine gidilmesi gerekir. Birtakım durumlar, birtakım olaylar can yakıcıdır. Lakin problemleri rafa kaldırmanın size yararı olmayacak hatta ziyanı olacaktır. Problemleri çözmek istiyorsanız ne kadar canınız yanarsa yansın problemlerin üzerine gitmelisiniz. Göreceksiniz ki, birebir sorun bir mühlet sonra sizi daha az üzecek, sizi daha az yoracaktır” sözlerini kullandı.
KENDİNİZE VAKİT AYIRIN
İnsanların memnun olabilmeleri için kendilerini nelerin memnun ettiğini bilmeleri gerektiğini söyleyen Öz, “Hobileriniz neler? Sizi ne memnun eder? Bu soruların karşılıklarını biliyor musunuz? Kendinizi ne kadar tanıyorsunuz? Bu soruların yanıtlarını bulabilmek ve kendinizle baş başa kalabilmek için toplumsal medyadan, televizyondan, insanlardan uzakta, kendinize günlük en az 20 dakika vakit ayırın” diye konuştu.
HAYIR DEMEYİ ÖĞRENİN
Başkalarını kırmaktan korktuğunuz için kendinizi kırmak değerine daima ‘evet’ diyorsanız sizin için en kolay yerden hayır demeye başlayın diyen Öz, birçoğunun yapmakta zorlanabildiği hayır diyememe sorunu ile ilgili olarak “Evet, olumlu ve itimat verici bir karşılıktır ve birden fazla insan evet karşılığını vermekten yahut almaktan memnundur. Lakin gereğinden fazla ‘evet’, fazla iş yüküne neden olabilir. Evet cevabı lakin muahede şartları, kişinin şahsî ve mesleksel hudutlarına uyduğunda verilmelidir. Vaktinizin ne kadar pahalı olduğunun farkına varın. Kendinize ‘hayır’ diyebilme pratiği yapın. Mümkün olduğu kadar sık hayır demek, bu hususta daha uygun olmanın ve kelimeyi söylerken daha rahat olmanın olağanüstü bir yoludur. Herkesin işinde, ebeveynlikte, toplumsal sorumluluklarda ve aile dinamiklerinde çeşitli rolleri var. Bu roller, hudutları belirleme yeteneklerimizi zorlayabilir. Hayır demeyi öğrenmek, hudut oluşturmak için bir araçtır. Bu kulağa şahane geliyor ancak korkarım meşgulüm, çok isterdim lakin korkarım vaktim yok, bu benim programıma uymuyor, bu sefer yardımcı olamayacağım üzere cümlelerle kibarca hayır diyebileceğinizi unutmayın” dedi.
SOSYAL MEDYADA GEÇİRDİĞİNİZ SÜREYİ SINIRLAYIN
Sosyal medya aracılığıyla daima diğerlerinin hayatlarına maruz kalmak ve oburlarının en uygun anlarına şahit olmak, diğerleri ile kendimiz ortasında kıyaslama yapmamıza neden olduğu için bizi ruhsal manada makûs etkileyebileceğini belirten Öz, “Genç yetişkinlerin fazla Instagram kullanımının ruhsal meselelere neden olup olmadığını araştıran bir çalışmada genç yetişkinlerin çok Instagram kullanımının anksiyete ve depresyona neden olabileceği görülmüştür. Ayrıyeten 17-25 yaş aralığında 100 bireyin anket metodu ile katıldığı bir çalışmada toplumsal medya ve anksiyete ilişkisi araştırılmıştır. Çalışmanın sonucu olarak toplumsal medya kullanımı ile anksiyete ortasında bir temas bulunmuş olup toplumsal medya bağımlılığının ruh sıhhati üzerindeki kıymetli tesiri saptanmıştır. Bu nedenle toplumsal medyada herkesin, en âlâ anlarını paylaştığı unutulmamalı ve toplumsal medyada geçirilen müddet olabildiğince minimuma indirilmelidir” diye konuştu.
DOĞADA VAKİT GEÇİRMEYE ÇALIŞIN
Ruhsal bağışıklığı güçlü tutmak için tabiatta vakit geçirmenin fayda sağlayacağını söz eden Öz, “Temiz hava, daha sakin düşünmeye katkı sağlayarak rahatlatıcı tesir yaratabilir. Çiçeklerle, bahçe işleri ile ilgilenmekte ruhsal sıhhati dayanaklar. Belgrat’ta 30 psikiyatri hastasıyla yapılan çalışmada bahçe işleri ile uğraşmanın, iştirakçilerde var olan gerilim, depresyon, anksiyete semptomlarını azaltıp ruhsal sıhhati güzelleştirdiği görülmüştür” dedi.
MÜMKÜNSE EVCİL HAYVAN SAHİPLENİN
Washington Üniversitesinde yapılan bir çalışmada evcil hayvanlarla birlikte yaşayan insanların yüksek benlik hürmetine, olumlu ruh haline, yüksek ömür doyumuna ve düşük düzeyde yalnızlık hissine sahip olduklarının saptandığını söyleyen Öz, “Evcil bir hayvan ile geçirilen vakit ruhsal sıhhate katkı sağlayabilir. Evcil hayvanları okşamak, evcil hayvanın yanına oturmak ya da onunla oynamak; ruh sıhhatini destekleyip rahatlamaya yardımcı olurken oksitosin hormonu salgılamayı da sağlıyor. Oksitosin hormonu, gerilim ve anksiyeteyi azaltmaya yardımcı oluyor” diye konuştu.
SPOR YAPIN, UYGUN UYUYUN
İngiltere de 1252 kişi ile yapılan bir çalışmanın tabiatta yapılan antrenmanın hem özgüveni hem de ruh halini geliştirdiğinin ortaya konduğunu söz eden Öz, “Fiziksel aktivite, fizikî sıhhati güzelleştirmenin yanı sıra ruhsal açıdan da kıymet arz etmektedir. Yapılan birçok çalışma, fizikî aktivitenin, ruhsal hastalıkların semptomlarında güzelleştirici, düzenleyici tesirinin olduğunu göstermiştir. Sistemsiz ve yetersiz uykunun da ruhsal bağışıklığın düşmesine neden olur. 20 yaşında ve 80 yaşındaki iştirakçilerin karşılaştırılarak, yetersiz uykunun ruh hali üzerindeki tesiri araştırılmıştır. Her iki kümede da yetersiz uyku, ruh hali ve performansta bozulmalara yol açmış olup yetersiz uykunun, gençleri, yaşlılardan daha çok etkilediği saptanmıştır. Kaliteli uyku bağışıklık sistemi üzere ruhsal bağışıklık için de olmazsa olmazların başında geliyor. Problemlerle baş etmekte zorlanıldığında ya da durumun daha berbata gittiği üzere bir pay kapıldığınızda kesinlikle bir uzmana başvurulması gerekir” tabirlerini kullandı.
