Rusya, Ukrayna’yla en şiddetli çatışmaların yaşandığı Bahmut muharebesinin sona erdiğini açıkladı. Ukrayna ise ‘Modern çağın Stalingrad’ı olarak da tanım edilen Bahmut’ta hala Ukrayna askerlerinin bulunduğunu sav etti.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodomir Zelenski, Ukrayna askerlerinin kentin etrafındaki ‘endüstriyel bölgelerde’ varlığını devam ettirdiğini söyledi. Zelenski, muhtemelen Bahmut’a giden yollardaki Kromove ve Ivanivske yerleşim yerlerinden bahsediyor. Rusların meşhur askeri blog sayfası Rybar, Rus Wagner paralı asker kümesinin paylaştığı “bayrak dikme” görüntülerinin, Bahmut’un en batısındaki, “kale” olarak tabir edilen yüksek Sovyet bloklarından geldiğini tez etti.
Bu sayede Rusya, savaşın birinci aylarında gözlerin çevrildiği Mariupol kuşatmasının sonlanmasından tam 1 yıl sonra, 20 Mayıs’ta zafer ilan etmiş oldu.
BAHMUT’UN STRATEJİK ÖNEMİ
Batı medyasında, Bahmut muharebesinin başladığı Temmuz 2022’den beri kentin stratejik olarak değersiz olduğu vurgusu yapıldı. Uzmanlara nazaran, Donbass’ta asıl maksat daha büyük yerleşimler olan Slavyansk ve Kramatorsk kentleri olmalıydı. Dahası, Ukraynalıların Harkiv’de muvaffakiyetle sonuçlandırdığı taarruz sonrası bu iki büyük kentin etrafının sarılma ihtimali düşmüş ve bu nedenle Bahmut’un alınması da eski kıymetini kaybetmişti.
Rus ordusunun işleyişi ve savaşın gidişatıyla ilgili ağır tenkitleriyle tanınan Rusya tarafından ilhak edilen Donetsk Halk Cumhuriyeti‘nin (DHC) eski kumandanlarından Igor Girkin, Bahmut’ta sürdürülen amansız çarpışmaların Rus ordusunu tükettiğini ve Bahmut’a en fazla “Pirus zaferi” denebileceğini argüman etti.
Ancak Wagner’lerin CEO’su Yevgeni Prigojin bu türlü düşünmüyor. Ona nazaran Wagnerler, 6-7 ay evvel Rusya Savunma Bakanlığı’yla bir muahede yaptı. Mutabakat, Rus ordusunun savaşın başında verdiği ağır kayıplar sonrası yaralarını sararken “Wagnerlerin Ukraynalıları yıpratmak ve insan gücünü tüketmek üzere Bahmut’ta yüksek yoğunlukta bir harekat yürütmesini” içeriyordu. Prigojin, tekraren “hedefimiz kenti ele geçirmek değil, Ukrayna ordusunu yok etmek” diyerek amacını hatırlattı.
Bahmut’un, iki tarafın uğruna on binlerce askerini kaybettiği sembolik bir kıymeti olmasının yanında öteki özellikleri de var. Bahmut, Donbass bölgesine dağılan yolların buluşma noktasında yer alıyor. Bu nedenle de lojistik açısından ehemmiyeti yüksek. Dahası, Donbass’ın iki büyük kentinden evvelki son önemli yerleşim ünitesi. Rusya’nın burayı alması artık son savunma sınırını tehdit edeceği manasına da geliyor.
Slavyansk’ın öteki bir değeri ise Rus ayrılıkçıların Ukrayna ordusuna karşı savaşmaya başladığı birinci kent olması. Bu yüzden Ruslar savaş bitmeden burayı bir formda denetim etmek isteyeceklerdir.
ŞİMDİ NE OLACAK?
Bahmut muharebesi sonrası bölgedeki Ukrayna birlikleri Bahmut’un batısındaki Chasiv Yar kasabasına çekildiler. Chasiv Yar, Bahmut da dahil olmak üzere “Donbass’ın büyük kısmına üstten bakan yüksek bir nokta” olmasıyla biliniyor. Dahası, Yevgeni Prigojin‘e nazaran, Ukrayna Batı’dan gelen zırhlı taburlarını da burada bekletiyor.
Bahmut muharebesinin son evresinde İngiltere üzere Batı ülkelerinde eğitilmiş bu birliklerin Bahmut kentinin dışlarına yanlışsız küçük taarruzlar yaptıkları görüldü. Kısmen başarılı olan bu hücumların gayesinin Bahmut’tan çekilecek birliklerinin yolunun açılması olduğu tez edilse de burada fark edilecek bir zayıflığın beklenen Ukrayna taarruzunun fitilini ateşlemesi kelam konusu olabilir. Yani Ukraynalılar buradaki sınırları yararak Bahmut’un etrafını sarmayı ve kenti geri almayı planlıyor olabilirler.
Tabii kelam edilen taarruz için diğer potansiyel amaçlar de var. Bunların başında Zaporijya bölgesi geliyor. Burada yapılacak başarılı bir operasyon Rusya’nın Kırım’la kara bağını kesecek ve Kırım’a ulaşan Kerç köprüsünü tehdit altına alacak.
Zaporijya Nükleer Santrali
Diğer bir amaç ise Ukraynalıların evvelce başarılı olduğu Harkiv çizgisi. Bu bölgede mümkün yeni bir operasyon, Ukraynalıları Oskil ırmağının ötesinde kalıcı bir hale getirebilir ve geçen yaz kaybedilen Lisiçansk ve Severodonetsk üzere kentleri Ukrayna’ya geri kazandırabilir…
PİLOTLUK EĞİTİMLERİ BAŞLADI
Bu sırada batı devletlerinin Ukrayna’ya takviyesi giderek artıyor. Yeni NATO tanklarının yanı sıra F-16 jetleri için pilot eğitimleri de başladı. Bu, Hava savunma sistemleri tükenmiş ve hava kuvvetlerinin yarısını kaybetmiş Ukrayna’ya yeni taarruzlar için gerekli kabiliyetleri sağlayabilir.
Wagnerler Bahmut’taki konumlarını Rus ordusuna bırakacaklarını açıkladılar. Prigojin, Wagnerin yaralarını sarmak için bir müddet “mola vereceğini” belirtti. Wagner kümesi savaşa tekrar katılacak mı izleyip göreceğiz.