Tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de 31 Mayıs Günü “Dünya Tütünsüz Günü” olarak hedefe yönelik çeşitli etkinliklerle kutlanmakta olduğunun kaydedildiği açıklamada şu bilgilere yer verildi:
“Tüm vilayetlerimizde il sıhhat müdürlüklerimiz, sivil toplum kuruluşları ve paydaş kurumlar tarafından yapılan faaliyetlerle tütün eserlerinin zararlarına dikkat çekilmekte, bırakmak isteyenler teşvik edilmektedir.
Sigara dumanı, hem ısısı hem de içinde bulunan çok sayıdaki kimyasal hususlar nedeniyle teneffüs yollarının hami sistemleri üzerinde olumsuz tesirler oluşturmasıyla, teneffüs yollarında ve akciğerlerde çeşitli hastalıklar meydana gelmektedir. Bu hastalıklar ortasında; akciğer kanseri, kronik bronşit, astım, çeşitli enfeksiyonlar hatta alerjik rahatsızlıklar yer almaktadır. Yapılan çalışmalar, sigara içenlerde bu hastalıkların daha sık görüldüğünü ortaya koymuştur.
Küresel tütün salgını, önlenebilir hastalık ve vefat sebepleri ortasında birinci sırada yer almakta ve dünyada her yıl 7 milyondan fazla kişinin vefatına sebep olmaktadır. Sigara dumanında 5300’den fazla kimyasal unsur mevcuttur. Bu kimyasal hususlardan bugüne kadar 70’den fazlası, kanser yapan tesire sahip unsurlar olarak tanımlanmıştır. Yapılan incelemelere nazaran, 1,8 milyon kişinin akciğer kanser tanısı aldığı ve her yıl 1.6 milyonun da hastalığa bağlı hayatını kaybettiği belirlenmiştir.
Tüm bu riskler göz önünde bulundurularak tütünle uğraşta sağlanan muvaffakiyet ile bağımlılıktan uzak, sağlıklı kuşakların yetişmesine büyük katkı sağlanacaktır. Bununla birlikte, kanserler üzere pek çok kronik hastalık, kalp damar hastalıkları ve bunlara bağlı sıhhat ve ömür kayıpları önlenecektir. Ayrıyeten bu kronik hastalıklara yönelik sıhhat harcamalarının ve iş gücü kayıplarının azalması ile ülke iktisadına de katkı sağlanacaktır.
Bu sebeplerle ülkemizdeki tütünle uğraş çalışmaları siyasi iradenin, kamu otoritesinin, mahallî idarelerin, sivil toplum kuruluşlarının, medyanın iş birliğinde büyük bir kararlılıkla sürdürülmektedir. Siyasi irade, istikrarlı bir biçimde ve hamasetle tütünle uğraş çalışmalarını desteklemektedir. Hatta bu gayretin liderliğini ve savunuculuğunu şahsen Sayın Cumhurbaşkanımız kendisi yapmaktadır. En üst seviyede gösterilen bu siyasi kararlılık elbette başarılı çalışmaların sürekliliğini de beraberinde getirmektedir.
DÜNYA TÜTÜNSÜZ GÜNÜ’NDE ETRAF SAĞLIĞI
Yapılan araştırmalar dünyada yaşanan en değerli sıkıntılar ortasında iklim değişikliği ve kuraklığın olduğunu göstermektedir. Tütün ekiminde kullanılan çok ölçüdeki pestisit, gübre ve kimyasal; tehlikeli kirletici hususların suya ve toprağa atılmasınaneden olarak tarımarazilerinin verimliliğiniönemliölçüdeazaltmaktadır. 31 Mayıs 2023 Dünya Tütünsüz Gününde; tütün üretiminin verimli tarım topraklarına yaptığı olumsuz tesirlerin yanı sıra tüketilen suyun ölçüsünün kuraklığa olan tesirine de dikkat çekmek hedeflenmiştir. Gelecek jenerasyonlara daha yaşanabilir bir dünya bırakabilmek ismine ferdi manada bu meseleyle uğraş etmek her bireyin vazifesidir. Dünya genelinde 32 bin metrekareden fazla alan tütün yerleri için kullanılmaktadır. Bu tarım yerlerinde 22 milyar tondan fazla su tüketilmektedir. Bu sayı 50 yıl boyunca günde 1 paket sigara içen birinin, ömrü boyunca 1.4 milyon litre su kaybından sorumlu olacağını göstermektedir. Bu doğrultuda tütün kullanımının ziyanları konusunda toplumun farkındalık seviyesini artırmayı amaçlayanetkinliklerin vilayet seviyesinde de gerçekleştirilmesi kıymet arz etmektedir
PASİF MARUZİYETİNE ÖNLEM
Ülkemizde tütünle çaba alanında yürütülen çalışmalar ortasında çocuklar ve gençler başta olmak üzere toplumun tamamının tütün dumanından pasif maruziyetinin önlenmesi yer almaktadır.
Sigara dumanına maruz kalma olarak tanımlanan “pasif maruziyet” kişi sigara içmese bile sigara dumanından ağır olarak etkilenmesi olarak tanımlanmaktadır. Faal içicilik ve ikinci el maruziyet (pasif maruziyet) kanıtlanmış riskler içermektedir. İkinci el sigara dumanı; lösemi, lenfoma, santral hudut sitemi tümörleri ve karaciğer kanserine sebep olmaktadır. Yapılan araştırmalara nazaran, pasif maruziyet de akciğer kanseri riskini arttırdığı ortaya çıkmıştır.
Vatandaşlarımızın tütün dumanından pasif maruziyetini önlemek ve pak hava soluma hakkını korumak emeliyle 4207 sayılı Kanun kapsamında tütün eserlerinin kullanımının yasak olduğu yerlere yönelik, ülke genelinde yaklaşık 1500 kontrol grubuyla 7 gün 24 saat aslına nazaran kontrol takımları tarafından gerçekleştirilmektedir. Rutin kontrollerin yanı sıra, Alo 184 Sıhhat Bakanlığı Bağlantı Merkezi Tütün İhbar Çizgisi ve Yeşil Dedektör taşınabilir uygulaması üzerinden gelen ihbarlara yönelik de kontroller sürdürülmektedir. Kontrol gruplarımız tarafından Kanun’un tüm kararlarıyla yürürlüğe girdiği 19 Temmuz 2009 tarihinden bu yana ülke genelinde 22.852.971 kontrol yapıldı. Bu kontroller sırasında Kanun kararlarına ahenk konusunda ihlal tespit edilen işletmelere ve ihlalde bulunan şahıslara yönelik 313.008.491 TL idari para cezası uygulandı.
Yürütülen muhafaza ve tedbire çalışmalarının yanı sıra tütün eseri kullanan bireyler bırakmaları için teşvik edilmekte ve bırakmak isteyenlere ALO 171 Sigara Bırakma Müracaat Sınırı ve sigara bırakma poliklinikleri aracılığıyla takviye sağlanmaktadır. 27 Ekim 2010 tarihinde hizmete açılan ALO 171 Sigara Bırakma İstişare Çizgisinde, 7 gün 24 saat, sigara bırakma konusunda uzman danışmanlar tarafından canlı dayanak sağlanarak, günlük ortalama 4-5 bin ortası davet karşılanmaktadır. Ayrıyeten internet sitesi üzerinden takviye almak isteyen şahıslar alo171.saglik.gov.tr web adresinden birçok hizmete ulaşabilirler. Site üzerinden sigara bırakma takvimi oluşturabilir, sigaranın bütçeye verdiği yükü hesaplayabilir, kararlılık ve bağımlılık testi uygulanabilir. Site, hizmete açıldığı tarihten 30 Nisan 2019 tarihine kadar 3.851.606 kişi tarafından ziyaret edilmiştir.
Bunun yanı sıra toplumu, tütün eserlerinin zararlarına ait bilgilendirmek, yürütülen çalışmaları kamuoyu ile paylaşmak için havanikoru.saglik.gov.tr web sitesi hizmet vermektedir. Site, hizmete açıldığı tarihten 30 Nisan 2019 tarihine kadar 1.675.622 kişi tarafından ziyaret edilmiştir.
2019 yılı itibariyle toplam 501 sigara bırakma polikliniğinde açıldığı günden bugüne kadar 720 tabip tarafından 2.492.750 bireye hizmet sunulmuştur. Sigara bırakma tedavisinde kullanılan, ülkemizde geri ödeme kapsamında olmayan ilaçlar sigara bırakma polikliniklerinde doktorlar tarafından uygun görülen hastalara fiyatsız olarak temin edilmektedir.
Toplumu bilinçlendirmek, toplum sıhhatini korumak, bağımlılıklardan uzak sağlıklı jenerasyonların yetişmesini sağlamak temel amaçlarımızdır. “Tam Dumansız Türkiye” için tütünle uğraş çalışmaları, kararlılıkla ve güçlendirilerek devam etmektedir.
31 Mayıs Dünya Tütünsüz gününde siz de bir adım atabilir, sigara bağımlılığından kurtulabilirsiniz. Sigarayı bırakmak istiyor, ancak bırakamayacağınızı düşünüyorsanız bu süreçte dayanak alabileceğiniz birçok kurum olduğunu unutmayın. Bağımlılıkların tümü bir hastalıktır ve tedavisi mümkündür.”
