AP’nin Türkiye raportörü Nacho Sanchez Amor’un hazırladığı 2022 Türkiye Raporu, AP Genel Konseyinde yapılan oylamada 18’e karşı 434 oyla kabul edildi. 152 milletvekili çekimser oy kullandı.
Temel haklar, hukukun üstünlüğü üzere bahislerde tenkitlere yer verilen raporda, Türkiye’nin üyelik sürecine ait perspektif ise işbirliği odaklı aktarıldı. Türkiye ile üyelik müzakerelerini sonlandırmayı içeren değişiklik önergesi ise 460 oyla reddedildi, raporda yer almadı.
6 Şubat sarsıntılarından duyulan ıstırabın yinelendiği raporda, Avrupa Birliği’nin (AB) insani gereksinimlerin karşılanması ve tekrar yapılanma gayretlerine dayanak vermeye devam etmesi gerektiğini belirtildi.
Raporda Türkiye’nin Ukrayna’daki savaşı kınaması ve Ukrayna’nın egemenliği ile toprak bütünlüğüne bağlılığından memnuniyetle kelam edilirken, AB’nin Rusya’ya yönelik siyasetiyle yüzde yüz ahenk gösterme daveti yapıldı.
Raporda şu sözler kullanıldı:
“(AP), Türkiye’nin Ukrayna ile Rusya ortasındaki müzakereleri kolaylaştırma eforlarını memnuniyetle karşılar ve Türkiye’nin BM ile birlikte, global tahıl külfetinin giderilmesine yardımcı olmada hayati kıymet taşıyan Karadeniz Tahıl Teşebbüsü’ne aracılık etme ve onu canlı tutma konusunda oynadığı kıymetli rol için takdirini yineler.”
Raporda ayrıyeten, Türkiye’den, İsveç’in NATO üyeliğini en kısa müddette onaylaması istendi.
Türkiye’deki demokrasi, yargı ve medyanın bağımsızlığı ile farklı etnik ve dini kümelerle bayan ve LGBTİ haklarına yönelik tezlerin yer aldığı raporda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının tümüne uyma daveti yapıldı.
Raporda Türkiye, etraf ve iklim hareketiyle ilgili AB direktifleri ve kanunlara ahenk konusunda ilerleme kaydetmeye davet edildi.
Türkiye’nin, Ermenistan, Mısır, İsrail ve Körfez ülkeleri üzere birçok ülkeyle bağlarını olağanlaştırma istikametinde attığı son adımların memnuniyetle karşılandığı belirtilen raporda, “(AP), Türkiye’nin Avrupa Siyasi Topluluğu doruklarına iştirakini memnuniyetle karşılar.” denildi.
Raporda Türkiye’nin, AB’nin dış siyasetiyle birçok açıdan farklılık göstermeye devam ettiği kaydedilirken, Türkiye’nin Suriye, Irak ve Libya’da oynadığı role yönelik tenkitlere yer verildi.
Türkiye’nin AB için kilit ehemmiyetteki bölgelerden Batı Balkanlar ile özel bağlarının altının çizildiği raporda, Doğu Akdeniz’de son devirde tansiyonun azalmasına ait olumlu tabirler yer aldı.
Raporda ayrıyeten, Kıbrıs’ta tek tahlilin, tek memleketler arası yapıya sahip iki toplumlu, iki bölgeli bir federasyon temelinde olduğu öne sürüldü.
Türkiye’nin, dünyanın en büyük mülteci nüfusuna mesken sahipliği yapmaya devam etme gayretleri takdir edildi, AB Kurulu’na Türkiye’ye daha fazla dayanakta bulunma daveti yapıldı.
GELECEĞE AİT MESAJLAR
AP’nin raporunda Türkiye’nin siyasi, ekonomik, güç ve dış siyaset açısından stratejik kıymete sahip bir ülke, kilit bir ortak olduğu vurgulanarak, AB-Türkiye münasebetlerinin uzun vadeli bir vizyona dayanması ve işbirliği üzerine inşa edilmesi davetinde bulunuldu.
Türkiye’nin AB’ye iştirak sürecinin “mevcut şartlar içinde” tekrar başlatılamayacağı belirtilen raporda, bağların geleceği için karşılıklı çıkarları kapsayan “paralel ve gerçekçi” bir çerçeve bulmaya yönelik sürecin başlatılması tavsiye edildi.
Raporda ayrıyeten üye ülkelere Türk Erasmus öğrencilerine yönelik vize süreçlerinin hızlandırılmasına yönelik önlemleri uygulama davetinde bulunuldu.
AP’nin raporları, tavsiye niteliği taşıyor ve bağlayıcılığı bulunmuyor.