TCMB 20 Temmuz günü faiz kararını açıklayacak.
Merkez Bankasının, Haziran’daki 650 baz puanlık artıştan sonra Temmuz toplantısında siyaset faizini 300 baz puan daha artarak %18’e çıkarmasını bekliyoruz. Bu, TCMB’nin iki yılı aşkın bir müddettir ana siyaset oranını birinci kere artırdığı Haziran ayındaki 650 baz puanlık değerli faiz artırımının akabinde sıkılaştırmaya devam rotasında gideceği manasına gelmektedir. Merkez Bankasının yıl sonuna kadar faizi %25 düzeyine çıkartacağını öngörüyoruz.
Maliye Bakanlığı’na Mehmet Şimşek’in atanmasından sonra para siyaseti rotasını değiştiren Merkez Bankasının, “kademeli” yaklaşım biçimini devam ettirmesi ve Haziran’a göre biraz vites küçültmesi beklenebilir.
İleriye bakıldığında ise TCMB’nin siyaset ekseni, kolaylaştırılması planlanan karmaşık düzenleme ve uygulamaları da içerecektir. Faiz artırımları ve bununla eş vakitli olarak başta menkul değer alım kuralları üzere düzenlemelerin gevşetilmesi, para siyasetini transfer düzeneğinin merkezinde tutmak ve piyasa şartlarıyla ahengi tamamlamak işlevi üstlenecektir.
Bu siyaset değişiklikleri, Türkiye’deki ekonomik şartlar ve enflasyonist baskılara bir karşılık olarak uygulanmaktadır. Merkez Bankasının para siyasetini sıkılaştırma eforlarına karşın Türkiye’de enflasyon sıkıntısının devam etmesi beklenmektedir.
Faiz oranlarını yükseltmek, tüketici harcamalarını ve yatırımları azaltarak enflasyonu düşürmeye yardımcı olabilirken iktisatta fiyatların yükselmesine katkıda bulunmaya devam edebilecek diğer faktörler de var.
Enflasyon, çeşitli iç ve dış faktörlerin etkilediği karmaşık bir husustur.
Daha sıkı siyaset tedbirlerine karşın enflasyonun devam etmesinin birtakım mümkün nedenleri şunlardır:
Bazı durumlarda enflasyon, daha yüksek fiyatlar, güç fiyatları yahut ham unsur maliyetleri üzere artan üretim maliyetleri tarafından yönlendirilebilir. Bu faktörler, daha sıkı para siyaseti uygulansa bile mal ve hizmetler için daha yüksek fiyatlara yol açabilir.
Türk lirası öteki değerli para ünitelerine karşı bedel kaybetmeye devam ederse ithal malların maliyetini artırabilir ve daha yüksek enflasyona yol açabilir. Bu, bilhassa birçok tüketim ve sanayi malında ithalata dayalı olan Türkiye için kıymetlidir.
Emtia fiyatlarındaki değişimler yahut jeopolitik tansiyonlar üzere global olaylar, Türkiye’deki enflasyon dinamiklerini etkileyebilir. İşletmeler ve tüketiciler fiyatların artmaya devam etmesini beklerlerse davranışlarını buna nazaran ayarlayabilirler ve bu da kendi kendini gerçekleştiren daima enflasyon kehanetine yol açar. Enflasyon beklentilerinin çıpalanması, uzun vadeli enflasyonun denetim edilmesi için çok kıymetlidir.
Türkiye, para siyasetinden bağımsız olarak enflasyon baskılarına katkıda bulunabilecek tedarik zinciri kesintileri, düzenleyici verimsizlikler yahut tekelci uygulamalar üzere temel yapısal problemlerle karşı karşıya olabilir. Burada para siyasetine odaklanılırken maliye siyaseti da (hükümet harcamaları ve vergilendirme ile ilgili kararlar) enflasyonda hayati bir rol oynar.
Yetersiz mali disiplin, enflasyonist baskıları şiddetlendirebilir. Para siyasetinin, merkez bankalarının enflasyonu yönetmek için kullandıkları araçlardan sırf biri olduğuna dikkat etmek değerlidir. Maliye siyaseti ayarlamaları, yapısal ıslahatlar ve kurla ilgili sıkıntıların ele alınması üzere başka tedbirler de Türkiye’nin enflasyon meselesini tesirli bir halde çözmek için gerekli olabilir.
Ekonomik durum daima olarak gelişirken Merkez Bankası ve siyaset yapıcılar uyanık kalmalı ve enflasyonun yarattığı zorlukları tesirli bir biçimde ele almak için stratejilerini buna nazaran ayarlamalıdır.
Kaynak: Dinamik Yatırım Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı
