TEPAV tarafından yayımlanan TEPAV İstihdam İzleme Bülteni – Mayıs 2023 sayısına göre Mayıs ayında toplam sigortalı çalışan sayısı, yıllık olarak yüzde 2 (765 bin) azalırken aylık olarak ise yüzde 0,3 (57 bin) artarak 22 milyon 475 bin olarak gerçekleşti.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından 31 Temmuz 2023 tarihinde açıklanan sigortalı çalışanlara ilişkin Mayıs 2023 datalarına nazaran, toplam sigortalı çalışanların yüzde 70,8’ini sigortalı fiyatlı çalışan kümesi (4/a) oluşturdu ve bu, istihdamın genel seyrinde belirleyici oldu. Bu kümedeki yıllık değişim yüzde 4,6 (765 bin 915) azalış taraflı iken aylık olarak da yüzde 0,5 (79 bin 676) oranında geriledi.
Diğer taraftan esnaf-çiftçi kümesindeki (4/b) yıllık değişim, yüzde 1,4 azalış istikametinde olmakla birlikte alt sınıflarda değişimler farklılık gösterdi. Bu periyotta esnaf sayısı yüzde 1,8 (46 bin 546) azalırken çiftçi sayısında ise yüzde 1,3 (6 bin 602) artış görüldü. Bu kümedeki aylık değişimler ise esnaf sayısında yüzde 0,7 azalırken çiftçi sayısında ise yüzde 4 oranında artış halinde oldu. Kamu dalında sigortalı çalışan (4/c) sayısı ise yıllık olarak yüzde 10,7, aylık olarak ise yüzde 4 (136 bin 230) yükseldi.
Deprem, kayıtlı istihdamda değerli değişimlere neden oldu
Ocak-Mayıs periyoduna ilişkin kayıtlı istihdam bilgilerinde zelzele nedeniyle değerli değişimler gözlendi. Sarsıntı öncesine kıyasla yaklaşık 374 bin 500 istihdam kaybı yaşanırken Kahramanmaraş, Malatya, Hatay ve Gaziantep’te düşüşler yüksek düzeylerini korudu.
Ocak ayında zelzele bölgesine ilişkin istihdam bildirimlerinde yaşanan keskin düşüşler, toplam kayıtlı istihdamda aylık olarak yüzde 3,4 gerilemeye neden olurken Şubat ve Mart aylarında ise sırasıyla yüzde 1 ve yüzde 0,4 artışlar kaydedildi. Nisan ayında yüzde 3,6 daralırken Mayıs ayında tekrar artış hareketine başlayarak yüzde 0,3 olarak gerçekleşti. Beş aylık değişim, toplam istihdamda 2022 yıl sonuna nazaran 374 bin 500 (yüzde 13,3) gerilemeye işaret ederken öteki taraftan, yıllık datalara nazaran Malatya, Kahramanmaraş ve Hatay’da yüzde 30 ve üzeri, Elâzığ, Kilis, Gaziantep ve Şanlıurfa’da yüzde 10 ve üzeri iş gücü kayıpları yaşandı.
Kilis, Adana, Diyarbakır ve Osmaniye’de ise istihdamda yüzde 5 ve üzeri daralmalar gerçekleşti.
İşsizlik ödeneğine başvuranların sayısı 800 bini aştı
Kısa çalışma ödeneğinden faydalananların sayısı zelzele sonrasında yaklaşık 100 bin arttı. Buna nazaran işsizlik ödeneğine başvuranların sayısı, Mayıs ayında 696 bin 630 iken Haziran ayında 826 bin 588’e; faydalananların sayısı ise kelam konusu aylarda 302 bin 81’den 362 bin 100’e yükseldi.
Diğer taraftan kısa çalışma ödeneğinden faydalanan sayısı, Ocak ayında bin 261 iken izleyen iki ayda 100 bin 217’ye yükseldi ve Temmuz ayı prestijiyle da 1 bin 879’a geriledi. Bu çerçevede yapılan ödeme ölçüsü da Mayıs ayında 46 milyon 595 bin TL’den Temmuz ayında 1 milyon 971 bin TL’ye düştü.
Deprem bölgesi çalışan sayısında yıllık ve aylık düşüş yaşandı
Mayıs ayı prestijiyle zelzele bölgesinde yer alan 11 ilin sigortalı fiyatlı istihdam içindeki hissesi yüzde 9,3 oldu.
Çalışan sayısı yıllık olarak 318 bin 748’e (yüzde 17,7), aylık ise 136 bin 864’e (yüzde 8,4) düştü. Mayıs ayında afet bölgesindeki 7 vilayet başta olmak üzere on beş vilayette istihdam yıllık olarak geriledi.
Kahramanmaraş 65 bin 057 (yüzde 37,3), Hatay 70 bin 839 (yüzde 36,1), Malatya ise 36 bin 735 (yüzde 30,3) çalışan kaybı ile istihdamı en yüksek oranda daralan birinci üç vilayet oldu. Bunları 57 bin 498 ile Gaziantep (yüzde 15,6), 9 bin 735 ile Elazığ (yüzde 11,9) izledi. Urfa (yüzde 11,3) ve Kilis (yüzde 11,1) de sarsıntı bölgesinde olan ve istihdam kaybı yaşayan başka vilayetler oldu.
Foreks Haber Merkezi
