Kurduğu “Yeditepe Oyuncuları” tiyatrosunda, Tolga Çevik, Cem Özer ve Sevinç Erbulak’ın da ortalarında bulunduğu pek çok ünlü ismi yetiştiren, oyuncu, oyun muharriri, tercüman ve tiyatro eğitmeni Haydi Çaman, vefatının 15. yılında yad ediliyor.
HADİ ÇAMAN KİMDİR?
Balkanlar’dan göç eden Devrekanili Niyazi Beyefendi ile Zatiye Hanım’ın üç çocuğundan biri olan Çaman, 3 Ocak 1943’te Kastamonu’da dünyaya geldi.
Çaman, Abdülhak Hamit İlkokulu’nda başladığı eğitimine Abdurrahman Paşa Lisesi’nde devam etti. Devlet memuru olan anne ve babasının tayinleri sebebiyle ailesiyle 1960’lı yılların başında İstanbul’a gelen sanatçı, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde okudu.
Ünlü sanatçı, çocukluk yıllarına ait yaptığı bir açıklamada Kastamonu’dan İstanbul’a gidiş sürecine değinerek, şunları söylemişti:
“Ben Kastamonu’da doğdum ve ailevi birkaç çıkış dışında, o kenti hiç terk etmedim. Lisenin sonuna kadar daima orada geçti. Bir devlet memuru çocuğuydum. O nedenle içine dönük bir üretim vardı sanıyorum. Meğer o küçücük kabuğun içinde daima en öndeydim. Onlar öbür şeyler ancak ansızın koskocaman bir metropole geldiğiniz vakit sudan çıkmış balık üzere oluyorsunuz. Küçük balık oluyorsunuz. O kocaman kentin içinde, oradaki arkadaşlarını arıyorsun. Onlarla buluşuyorsun. Yine küçük klanlar oluşturup yaşıyorsun.”
Usta sanatçı, Yıldız Kenter’den ders aldığı İstanbul Belediye Konservatuvarı’nın akabinde 1962’de Dormen ve Kenter tiyatrolarının açtığı imtihanı kazandı.
“Altın Yumruk” yapıtıyla 1963’te Dormen Tiyatrosunda profesyonel oyunculuğa başlayan sanatçı, birebir tiyatroda 10 yılda 20’yi aşkın oyunda misyon aldı.
“YEDİTEPE OYUNCULARI”NI KURDU
Başarılı sanatçı, 1973-1982’de Gülriz Sururi-Engin Cezzar, Nisa Serezli-Tolga Aşkıner, Miyatro (Müjdat Gezen) ve Şan Tiyatrosunda sahnelenen oyunlarda rol aldı.
“Yeditepe Oyuncuları”nı 1982’de kuran Çaman, Tolga Çevik, Cem Özer ve Sevinç Erbulak ile pek çok ünlü ismi Türk tiyatrosuna kazandırdı.
Oyuncu ve müellif Füsun Önal ile 1980’li yılların başında “Kelebekler Özgürdür” isimli oyunda rol alan sanatçı, başarılı performansıyla geniş kitleler tarafından tanındı.
Hadi Çaman, 1970’te İzmirli tiyatro sanatkarı ve muharrir Bengi Şen ile evlendi. Birebir yıl “Adım Kan Soyadım Silah” isimli sinemayla sinemaya adım atan başarılı oyuncu, pek çok sinemada oynadı.
Çeviri ve uyarlamalar yapan, oyun yazıp yöneten Çaman ve sanatkarın kurduğu tiyatro, “Avni Dilligil Ödülü”, “Afife Jale Ödülü”, “İsmet Küntay Ödülü” ve “UNESCO Hayat Yapıtı Ödülü”nün ortalarında bulunduğu çok sayıda mükafata layık görüldü.
Usta oyuncu, Haldun Dormen, Erol Günaydın, Nevra Serezli, Gülriz Sururi, Engin Cezzar Altan ve Füsun Erbulak üzere Türk tiyatro tarihine ismini yazdıran ustalarla 1960 ve 1970’li yıllardaki anılarını, 2002’de yayımlanan “Güzeltmek” isimli kitabında kaleme aldı.
40. sanat yılı hasebiyle bir metin kaleme alan Çaman, hislerini şu sözlerle aktarmıştı:
“Yüze yaklaşan oyun, bir o kadar ustayla göz göze soluk soluğa geçen mükemmel günler. Dormen Tiyatrosunun ailevi ortamında başlayan, daha sonra Gülriz Sururi-Engin Cezzar Tiyatrosu, Nisa Serezli-Tolga Aşkıner Tiyatrosu, Şan Tiyatrosu, Venüs Tiyatrosunu kapsayan yıllar… Yıl 1982, Yeditepe Oyuncuları. 20 yıl aralıksız, ışık saçmak için verilen sonsuz savaş, onlarca genç beşere açılan kucak, yazılan, yönetilen oyunlar, kazanılan sayısız ödül. En değerlisi, ülkemizde bir prensip imza atıp bir müsamere salonundan kültür merkezine dönüştürülen koca bir yapı… Elhasıl bir ömür. Seve seve, özveriyle samimiyetle gönülden sunulan bir ömür. O ortada yetiştirilen, büyütülen, 30 yaşına erişen bir oğul. Hepsi ülkeme helal olsun.”
HADİ ÇAMAN’IN ÖLÜMÜ
ALS hastalığı ile çaba eden sanatçı, 22 Eylül 2008’de, 65 yaşında hayata veda etti.
Çaman’ın oynadığı sinemalardan kimileri şöyle:
“Ankara Ekspresi”, “Gerçek Hikaye”, “Midas’ın Düşü”, “Eşref Saati”, “Şen Olasın Nuri Bey”, “Yağmurdan Kaçarken”, “Portatif Hüseyin”, “Aile Pansiyonu”, “Kiralık Ev”, “Hayroş”, “Yaygara 86”, “İntihar”, “Topuz”, Lüküs Hayat”
Sanatçının rol aldığı birtakım tiyatro oyunları şunlar:
“Can Cana”, “Dikkat Kahvenizde Sonsuz Var”, “Durdurun Dünyayı İnecek Var”, “Hisse-i Şaiya”, “Hoşgeldin Amerika”, “Kelebekler Özgürdür”, “Küheylan”, “Kurşun Askerin Utancı”, “Paramparça”, “Sev Dünyayı”, “Yalnızlar Parkı”
