Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki TRT Haber’de gündeme dair soruları yanıtladı.
Bakan Özhaseki’nin konuşmasından öne çıkan başlıklar şöyle:
KENTSEL DÖNÜŞÜMÜ HIZLANDIRMAMIZ GEREKİYOR
Üzerinde yaşadığımız Anadolu coğrafyası dünyanın en hoş yerlerinden birisi. Lakin yer altında bir gerçek var. Son yüzyıl içerisinde 6 ve üzeri şiddette zelzele sayısı 226 bu ülkede. Coğrafyamız bu halde. Bizim o vakit oturduğumuz konutları inançlı hale getirmemiz gerekiyor. Yüz milyarlarca dolar zelzele maliyeti ödedik geçmişte. Kahramanmaraş merkezli sarsıntılarda 14 milyon insan ziyan gördü. 680 bin konut ziyan gördü. 5-6 ile denk geliyor bu sayı. 850 bin bağımsız ünite kullanılamaz hale geldi. 100 milyar doların üzerinde ziyan var. Her sene bu türlü badirelerle karşı karşıya kalıyorsanız yapı stokunda kimi güncellemeler yapmak gerekiyor. Ülkemiz en riskli 6 ülkeden biri.
Geçtiğimiz bakanlık devrinde, yanılmıyorsam 2017 yılıydı, Hatay’da kentsel dönüşüm için her şey hazır dendi. Gittiğimizde provoke eden insanları gördük. Geçmişte bu kentsel dönüşümü yapsaydık 6 Şubat’ta tahminen de hiç bu ezayı o bölgede yaşamayacaktık. Kentsel dönüşümü hızlandırmamız gerekiyor.
AFET KONUTLARI YÜKSELİYOR
200 bin konutun üretimine başladık. TOKİ çok güçlü bir kurum, son sarsıntıda de imtihanı geçti. TOKİ’nin de kapasitesi 60-70 bin civarında bir yılda. TOKİ’ye artık diyoruz ki ‘850 bin konutu yap’. Bu kolay bir iş değil. Bulabildiğimiz yerlere alt yapı yaparak yeri konutlar planlıyoruz. Vatandaşlarımızın bir kısmı yerinde dönüştürmek istiyordu. Kredi ve hibe formunda planlarımızı yaptık. Yerinde başlayanlar da çok oldu. Fakat hala birtakım kentlerde hala yıkımlar devam ediyor. Ağır hasarlı binalar var. Bunlar sıkıntı işler lakin altından biz kalkacağız. Kentlerin merkezlerini de yapmak istiyoruz. Meydanlar sembolik yerlerdir. Buralarda da inşaat yapıyoruz. İnşallah bir iki sene içinde kentlerimizi ayağa kaldırmak istiyoruz.
“4 KIRMIZI ÇİZGİMİZ VAR”
Kuzey Anadolu Fay Sınırı üzerinde tekraren kırılma oldu. 1939 Erzincan, Tosya, Niksar, Bolu, Adapazarı, Gölcük zelzeleleri bu çizgi üzerinde kırıldı. İkinci sınır Malatya’dan Adıyaman’dan geçerek Akdeniz’e gerçek iniyor. Bu güç birikmesi aşikâr vakit aralıklarında oluyor. Ülkemizde 3 tane fay sınırı var. Bizim konut ve iş yerlerimizi zelzeleye güçlü yaparsak hiçbir dehşet yaşamadan atlatabiliriz. Fay sınırının geçtiği yerlere imar yaptırmayacağız. İkinci olarak dere yatakları var. Dere yataklarına mesken yaparsanız belanızı beklersiniz, buralara da mesken yapılmayacak. Birçok yerde de sıvılaşmadan ötürü yıkılan binaları gördük. Buna da müsaade vermeyeceğiz. Mimarlık ve mühendislik hizmetlerinde sıfır tolerans uygulanacak. Tabiata karşı savaş açarsak katiyen yeniliriz. Bu kırmızı çizgilere uymazsak maalesef üzülürüz.
Böyle bir hasarın altından kalkabilecek dünyada öteki bir ülke yok. 600 bin civarında vatandaşımız konteyner kentlerde yaşıyor. Bu insanların bir an evvel meskenlerine dönmesine lazım. Bakanlıkta seferberlik ilan ettik. Bakan yardımcısı arkadışımız sadece o bölgeyle ilgileniyor. Kasım sonu Aralık ayı üzere binlerce konutu teslim edeceğiz vatandaşlarımıza. 40 bin konutu 2-3 ay içinde teslim etmeye başlayacağız.
DEPREM BÖLGESİNDE YERİNDE DÖNÜŞÜM
Rezerv alanlara bir kısım vatandaşımız gitmek istemiyor. Şayet tabanda fay kırığı yoksa, bizim yasakladığımız bir bölge değilse demek ki kalitesiz bir yapıdan kaynaklıdır. 210 bin kişi müracat etmiş yerinde dönüşüme. 300-400 bin kişinin hakkını karşılayabilecek durumdayız. Yerinde dönüşüme değer veriyoruz. Yeni istihdam alanları oluşacak. Yöresel sivil mimari tasarım çeşitliliği artacak. Yereldeki 140 kadar alt dal harekete geçecek. Kadim mahalle kültürü tekrar hayat bulacak. Kentin ekonomik hayatı canlanacak. Sarsıntı bölgeleri eski haline en süratli formda kavuşacak ve geri dönüşler hızlacak.
HAZİNE ARAZİLERİ
Pandemi ve Ukrayna-Rusya savaşıyla birlikte zelzele artık her şeyi yerinden oynattı. Arz talep istikrarı bozulmuş oldu. Bizim daha fazla arz yapmamız lazım. Bilhassa kentsel dönüşümle bu mevzuyu hızlandıracağız. Bütün hazine yerlerini tarayıp uygun olanları arz etmeyi düşünüyoruz. Fazlaca arz ettiğimiz sürece konutlarda fiyat da düşecektir. Mesken alacak insan iki misli ödemek zorunda kalıyorlar. 2-3 seneye kalmaz biz bu dengeyi yerine oturtarak fiyatların aşağı geleceğini göreceğiz.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE MÜCADELE
Sanayicilerin artık yeşil dönüşüm evrakı alması lazım. 100 milyon metrekare millet bahçesi hazırlayacağız. Bu tabiat istikrarını devlet olarak siyaset halinde devam ettiriyoruz. Maksadımız 2053’te sıfır emisyon ve yeşil kalkınma.
SIFIR ATIK HAREKETİ
TRT HABER
