Türkiye’ye toz fırtınası geleceği istikametinde meteoroloji kaynakları uyardı. Birçok yurttaş toz fırtınasının ne vakit geleceğini merak ediyor. Pekala Türkiye’ye toz fırtınası ne vakit gelecek? Toz taşınımı nedir?
TOZ FIRTINASI NE VAKİT GELECEK?
Türkiye’ye Basra üzerinden yaklaşan yeni bir sıcak hava dalgası tespit edildi. Suriye hududundaki vilayetlerde toz fırtınası uyarısı yapıldı. Meteoroloji kaynakları tarafından 22 Eylül Cuma günü Suriye kaynaklı tuz fırtınasının Türkiye’de olabileceği duyuruldu.
TOZ TAŞINIMI NEDİR?
Toz taşınımı, basitçe yerdeki tozun rüzgar tesiriyle havaya kaldırılması ve taşınması sürecini tabir eder. Bu süreç, atmosferdeki kıymetli aerosol çeşitlerinden biri olan mineral toz partiküllerini içerir ve Dünya ekosistemi için büyük bir değere sahiptir.
Çöllerden yükselen tozlar, atmosferin üst katmanlarına kadar ulaşabilir ve uzun uzaklıklar kat edebilir. Bu toz partikülleri, kaynaklarına daha yakın bölgelerde çökerken, daha küçük olanlar binlerce kilometre yol alabilirler.
Dünyanın en önemli toz kaynakları Sahra Çölü (Afrika), Arabistan Yarımadası, Gobi ve Taklamakan (Asya), Güney Amerika ve Avustralya’da yer almaktadır.
TOZ TAŞINIMININ SIHHATE ZİYANLARI NEDİR?
Toz taşınımı sıhhat açısından çeşitli ziyanlara neden olabilir. Toz partikülleri solunduğunda yahut temas ettiğinde, insan sıhhatine çeşitli olumsuz tesirleri olabilir.
İşte toz taşınımının sıhhat açısından potansiyel ziyanları:
Solunum Sorunları
İnce toz partikülleri, teneffüs yollarına ziyan verebilir. Bu partiküller teneffüs yollarını tahriş edebilir ve bilhassa astım, bronşit ve öbür teneffüs hastalıkları üzere kronik teneffüs sıkıntılarını tetikleyebilir yahut kötüleştirebilir.
Akciğer Hasarı
Uzun müddet maruz kalma yahut büyük ölçüde toza maruz kalma, akciğerlerde hasara neden olabilir. Bu, tozun akciğer dokusuna ziyan vermesi sonucu interstisyel akciğer hastalıklarına yol açabilir.
Solunum İnfeksiyonları
Toz partikülleri, teneffüs sisteminin savunma düzeneklerini zayıflatabilir ve bu da teneffüs yolu enfeksiyonlarına (örneğin, zatürre) daha hassas hale gelinmesine neden olabilir.
Alerjik Reaksiyonlar
Bazı beşerler toz partiküllerine alerjik tepkiler gösterebilirler. Bu, hapşırma, burun akıntısı, kaşıntı ve gözlerde sulanma üzere semptomlara yol açabilir.
Kardiyovasküler Etkiler
Araştırmalar, toz partiküllerinin kardiyovasküler sistem üzerinde de olumsuz tesirlere sahip olabileceğini göstermektedir. Bilhassa ince partiküller, kalp krizi ve inme riskini artırabilir.
Kanser Riski
Uzun vadeli maruziyet, birtakım toz partiküllerinin kansere neden olabileceğine dair tasaları artırabilir. Örneğin, asbest tozu akciğer kanseri ile ilişkilendirilmiştir.
Çocuklar ve Yaşlılar İçin Daha Büyük Risk
Çocuklar ve yaşlı yetişkinler, toz taşınımının sıhhat tesirlerine daha hassas olabilirler. Çocuklar, gelişmekte olan teneffüs sistemleri nedeniyle risk altında olabilirken, yaşlılar ekseriyetle kronik sıhhat problemlerine sahip oldukları için daha savunmasızdır.
Bu nedenle, toz taşınımının olduğu bölgelerde, bilhassa hava kirliliği seviyesi yüksek olan bölgelerde, beşerler gözetici tedbirler almalı ve mümkünse teneffüs yollarını korumak için maske yahut başka uygun ekipmanları kullanmalıdırlar. Ayrıyeten toz taşınımını önlemek ve azaltmak için çevresel önlemler alınmalıdır.
