Savaş sonrası Rusya ile ticarette kıymetli bir ivme yakalayan Türkiye’de, birçok bölümün ihracattaki kan kaybını Rusya sınırladı.
Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı ülkeler sıralamasında 2021 yılında 10’uncu sırada yer alan Rusya, 2022 yılında ise 8. sırada yer aldı. Rusya, 2023’ün 7 aylık periyodunda 7. sıraya kadar yükseldi. Türkiye İhracatçılar Meclisinin (TİM) ihracat bilgilerinden derlenen bilgiye nazaran Rusya’ya ihracat, 7 aylık periyotta geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 75 artarak 3 milyar 176 milyon dolardan, 5 milyar 570 milyon dolara kadar çıktı. Bu periyotta en fazla ihracat yapılan birinci 10 ülkeye bakıldığında sıralamadaki yalnızca 4 ülkeye ihracat artarken en fazla artış Rusya’ya oldu.
Kimya ihracatı 7 ayda 1 milyar doları geçti
Rusya’ya yapılan ihracata dallar bazında bakıldığında ise kimya kesiminde değerli bir hareketlilik olduğu göze çarpıyor.
Bu kesimin Rusya’ya ihracatı, Ocak-Temmuz periyodunda, geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 100 artarak 1 milyar 25 milyon dolara çıktı. Kimya dalı 2021’de Rusya’ya en fazla ihracat yapan 3. kesimken 2022 yılı sonu prestijiyle doruğa oturmuştu.
Bu tablo kimya kesiminin ihracat haritasında da değişikliğe yol açtı. Geçen yılın 7 aylık periyodunda kimya kesiminin en fazla ihracat yaptığı ülke Hollanda iken Rusya bölümün en fazla ihracat yaptığı 11. ülke idi. Geçen yılın sonunda ise kesimin ihracat sıralamasında Rusya, 6.’lığa kadar çıkarken bu yılın 7 ayında Rusya büyük bir farkla tepeye oturdu.
Makinede de Rusya zirvede
7 ayda Rusya’ya en fazla ihracat yapılan ikinci bölüm, yüzde 162 artışla makine ve aksamları oldu. Bu bölümün Rusya’ya ihracatı, kelam konusu devirde 808,2 milyon dolar olarak gerçekleşti. Makine ve aksamları dalının Rusya’ya ihracatı, 2021 yılının tamamında 481,2 milyon dolar, 2022 yılının tamamında ise 782,5 milyon dolardı.
Sektörün ihracat sıralamasında ise Rusya, 2021 yılında Almanya ve ABD’nin akabinde üçüncü sırada yer alırken 2022’nin sonunda birinci sıraya oturmuştu. Bu yılın 7 ayında da kesimin en fazla ihracat yaptığı ülkeler sıralamasında Rusya birinciliğini sürdürüyor.
Rusya’ya en fazla ihracat yapılan üçüncü kesim yaş meyve ve zerzevat oldu. Bu kesim uzun yıllar Rusya’ya ihracatta daima önde olan bir bölümdü. Rusya’ya ihracatta 2021 yılında birinci, 2022 yılında ikinci sırada yer alan kesim, bu yılın 7 aylık devrinde bu ülkeye ihracatını yüzde 2,6 artırdı lakin üçüncülüğe geriledi. Yaş meyve ve zerzevat bölümünün en fazla ihracat yaptığı ülkelere bakıldığında ise Rusya bölümün en fazla ihracat yaptığı ülke olmayı sürdürüyor.
Rusya’ya 7 ayda en fazla ihracat yapılan 4. kesim otomotiv olurken bu dalın Rusya’ya ihracatı, geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 78,5 artarak 297 milyon dolardan 530,3 milyon dolara dayandı. 2021’in tamamında bölümün Rusya’ya gerçekleştirdiği ihracat 705,9 milyon dolar, 2022’de ise 701,5 milyon dolardı. Kesimin en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülkelere bakıldığında da Rusya, 2021 ve 2022’de olduğu üzere 2023’ün 7 aylık devrinde de 10. sırada kalmaya devam etti.
Elektrik ve elektronikte ivme üst yönlü
Rusya’ya en fazla ihracat yapılan 5. kesim ise 419,1 milyon dolar ile elektrik ve elektronik oldu. Sektörel bazda Rusya’ya ihracat sıralamasında 2021’de 7. olan elektrik ve elektronik dalı, 2022’nin sonunda beşinciliğe yükselmişti.
Sektör, 2023’ün 7 ayında Rusya’ya ihracatını yüzde 126,8 artırarak sırasını korudu. Elektrik ve elektronik bölümünün en fazla ihracat yaptığı ülkeler sıralamasına bakıldığında ise Rusya, geçen yılın 7 ayında elektrik ve elektronik kesiminin en fazla ihracat yaptığı 12. ülke iken bu yılın tıpkı devrinde dördüncülüğe kadar yükseldi. Rusya 2021 yılında kesimin en fazla ihracat yaptığı 15, 2022’de ise 7. ülke pozisyonunda idi.
Rusya etrafına ihracat tam gaz sürüyor
Sadece Rusya’ya değil Rusya ve etraf ülkelerine de ihracat, genel seyrin bilakis tam gaz devam ediyor. Rusya’nın da dahil olduğu Bağımsız Devletler Topluluğu’na ihracat, yılın 7 ayında geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 42 artarak 9,8 milyar dolardan 13,9 milyar dolara yükseldi.
BDT kümesi, AB ve Ortadoğu kümesinden sonra en fazla ihracat yapılan üçüncü ülke kümesi oldu. BDT kümesi, 2021’de en fazla ihracat yapılan 5. ülke kümesi iken 2022’de 4. sıraya yükselmişti.
Bu makale birinci olarak Ekonomim üzerinde yayımlanmıştır.
