Investing.com – İstanbul Sanayi Odası, imalat satın alma yöneticileri endeksinin Temmuz ayı raporunu yayımladı.
Türkiye’de imalat PMI, Temmuz’da 49,9’a geriledi. Bu düzey 2023 yılının en düşüğü olarak kayıtlara geçti.
İSO tarafından yapılan açıklama şöyle:
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI, temmuzda nötr düzey 50,0’ın hafif altına geriledi. Haziran’da 51,5 olan endeksin Temmuz’da 49,9 seviyesinde gerçekleşmesi faaliyet şartlarının genel olarak değişim göstermediğine ve böylelikle altı aylık genişleme periyodunun sona erdiğine işaret etti. Dalın büyümesindeki duraksama, genel olarak enflasyonist baskıların güçlenmesine bağlandı. Girdi maliyetleri enflasyonu üst üste ikinci ay keskin bir formda hızlandı ve Mart 2022’den bu yana en yüksek seviyede gerçekleşti.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI temmuz raporuna nazaran takip edilen 10 dalın tamamında girdi maliyetleri enflasyonu üst üste ikinci ay hızlanırken, bölümlerin birçoklarında maliyet baskıları güçlü bir ağırlaşma sergiledi. Girdi fiyatlarında en süratli artış besin eserlerinde, mamul fiyatlarında da en yüksek artış ağaç ve kağıt eserlerinde oldu. Yeni siparişlerde artış yalnızca besin eserlerinde olurken, dokumacılık eserleri ve ana metalde bariz düşüş yaşandı. Üretimde büyüme 10 daldan elektrikli ve elektronik eserler, giysi ve deri eserleri ile kara ve deniz taşıtlarında oldu. Genel olarak imalatçılar istihdamı artırma eğilimi gösterdi.
Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en süratli ve muteber referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Temmuz 2023 devri sonuçları açıklandı. Eşik bedel olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların bölümde güzelleşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına nazaran, manşet PMI temmuz ayında nötr düzey 50,0’ın hafif altına geriledi. Haziran’da 51,5 olan endeksin Temmuz’da 49,9 seviyesinde gerçekleşmesi faaliyet şartlarının genel olarak değişim göstermediğine ve böylelikle altı aylık genişleme devrinin sona erdiğine işaret etti.
Firmalar, bölümün büyümesindeki duraksamayı genel olarak enflasyonist baskıların güçlenmesine bağladı. Temmuz’da girdi maliyetleri enflasyonu üst üste ikinci ay keskin bir formda hızlandı ve Mart 2022’den bu yana en yüksek seviyede gerçekleşti. Anket iştirakçilerinin yarıdan fazlası (yüzde 52), girdi fiyatlarının ay içerisinde yükseldiğini ve bunun genel olarak döviz kurlarındaki artıştan kaynaklandığını tabir etti. Kimi iştirakçiler ise fiyatlardaki yükselişin genel girdi maliyetlerinde artışa yol açtığını bildirdi. Bu gelişmelerin sonucunda kesin eser fiyatları da artış gösterdi ve son 16 ayın en yüksek seviyesine ulaşan enflasyon, geçmiş periyot ortalamasının da epey üzerinde kaydedildi.
Fiyat baskılarının güçlenmesi, Temmuz ayında müşteri talebini olumsuz etkiledi ve yeni siparişlerde son beş aydır birinci sefer yavaşlamaya yol açtı. Emsal biçimde yurt dışından alınan yeni siparişler de ivme kaybetti. Fiyat artışlarının talep üzerindeki tesirini yansıtacak formda, üretimde de dört aylık büyüme eğilimi sona erdi. Öbür taraftan, yılın başında gerçekleşen zelzelenin akabinde devam eden toparlanmanın tesiriyle, geçen aya nazaran üretim hacminde değerli bir değişim gözlenmedi. Firmaların kapasite genişletmeye çalışması istihdamın üst üste üç ay artmasını sağladı. Fakat kelam konusu artış ölçülü seviyede kaydedildi. İmalatçılar yeni sipariş akışlarındaki yavaşlama doğrultusunda satın alma faaliyetlerini azalttı. Girdi talebinin azalması ve tedarikçilerin eser teslimatlarındaki gecikmeler, girdi stoklarının Mayıs 2020’den bu yana en yüksek oranda azalmasına yol açtı.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket dataları hakkında değerlendirmede bulunan S&P Küresel Market Intelligence İktisat Yöneticisi Andrew Harker, şunları söyledi:
“Yeniden güçlenen fiyat baskıları, temmuz ayında Türk imalat eserlerine yönelik talebi olumsuz etkiledi. Hem girdi maliyetleri hem de satış fiyatları üçüncü çeyreğin başında çok daha yüksek oranlarda artarak firmaların yeni sipariş almasını zorlaştırdı. Bunun sonucu olarak üretimde dört aydır süren büyüme eğilimi durdu. İmalatçılar, yeni sipariş alma tarafındaki eforlarını desteklemesi bakımından enflasyonun yine dengelenmeye başlamasını ümit ediyor olacak.”
Sektörlerde girdi maliyetleri enflasyonu tekrar hızlandı
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI temmuz ayı raporu, üçüncü çeyreğin birinci ayında Türk imalat sanayii genelinde artan enflasyonist baskıların birçok dalda talep ve üretimi sınırladığına işaret etti.
Temmuzda takip edilen 10 dalın tamamında girdi maliyetleri enflasyonu üst üste ikinci ay hızlanırken, dalların birçoklarında maliyet baskıları son anket devrinde güçlü bir ağırlaşma sergiledi. Girdi fiyatlarında en süratli artışın kaydedildiği besin eserleri bölümünde, maliyet enflasyonu Ekim 2018’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Bu gelişmelere bağlı olarak kesin eser fiyatları enflasyonu da sürat kazandı. Mamul fiyatlarında da en sonlu artış kimyasal, plastik ve kauçuk kesiminde gerçekleşirken en yüksek oranlı artış ise ağaç ve kağıt eserlerinde kaydedildi.
Satış fiyatlarındaki yükseliş, üçüncü çeyrek başında müşteri talebini genel olarak olumsuz etkiledi. Yeni siparişler yalnızca besin eserleri kesiminde artarken kelam konusu büyüme güçlü seviyede, lakin haziran ayına kıyasla yavaş gerçekleşti. Bilhassa dokumacılık eserleri ve ana metal kesimlerinde yeni siparişlerin bariz biçimde düştüğü görüldü.
Temmuzda dış talep şartlarındaki tablo ise kısmen daha olumluydu. Besin eserleri öncülüğünde dört dalın yeni ihracat siparişleri artış gösterdi. Hazirandaki üzere temmuzda da üretim 10 bölümden üçünde büyüme kaydetti. Büyümenin devamlılık gösterdiği tek kategori olan elektrikli ve elektronik eserlerde üretim son beş ayın dördünde arttı. Giysi ve deri eserleri ile kara ve deniz taşıtları kesimlerinde de üretim yine büyümeye geçti. Üretimde en sert yavaşlama ise kimyasal, plastik ve kauçuk bölümünde kaydedildi. Yavaşlayan talep şartlarına karşın, imalatçılar genel olarak istihdamı artırma eğilimi gösterdi. Takip edilen 10 dalın yarısında çalışan sayıları artış gösterdi. En keskin yükseliş, istihdam yaratma suratının anket geçmişindeki rekor düzeye ulaştığı besin eserlerinde kaydedildi. Satın alma faaliyetlerinde ise nispeten daha az olumlu eğilimler gözlendi ve girdi alımları sırf üç dalda artış kaydetti. Bilhassa dokuma ile giysi ve deri eserlerinde bariz yavaşlamalar gerçekleşti.
